คุณอาจเคยได้ยินคนพูดถึงสารต้านอนุมูลอิสระกันมาบ้าง แต่กระนั้นก็ตามมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้ที่จะรู้จริงๆว่าพวกมันคืออะไรและทำงานอย่างไร ในบทความนี้จะบอกคุณถึงทุกสิ่งที่คุณควรรู้เกี่ยวกับสารต้านอนุมูลอิสระ
สารต้านอนุมูลอิสระคืออะไร
สารต้านอนุมูลอิสระ คือโมเลกุลซึ่งมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระในร่างกายของเรา สารอนุมูลอิสระคือสารประกอบที่อาจเป็นสาเหตุให้เกิดอันตรายหากมีระดับสูงเกินไปในร่างกาย พบว่ามีส่วนเกี่ยวข้องกับอาการเจ็บป่วยหลายอย่าง ซึ่งรวมไปถึงโรคเบาหวาน โรคหัวใจและโรคมะเร็ง ร่างกายเรามีสารต้านอนุมูลอิสระช่วยปกป้องเพื่อรักษาอนุมูลอิสระให้อยู่ภายใต้การควบคุม แต่อย่างไรก็ตาม สารต้านอนุมูลอิสระมักพบได้ในอาหาร โดยเฉพาะในผลไม้ ผักและอาหารจากพืชอื่นๆ วิตามินหลายๆตัวเช่นวิตามินอีและซีคือสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพอนุมูลอิสระทำงานอย่างไร
อนุมูลอิสระคือสารที่เกิดขึ้นในร่างกายตลอดเวลา หากไม่มีสารต้านอนุมูลอิสระ สารอนุมูลอิสระจะเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดอันตรายได้อย่างรวดเร็ว อาจส่งผลไปถึงขั้นเสียชีวิต แต่อย่างไรก็ตาม สารอนุมูลอิสระก็มีความสำคัญต่อการทำงานที่จำเป็นสำหรับสุขภาพ ยกตัวอย่างเช่น เซลล์ภูมิคุ้มกันใช้อนุมูลอิสระเพื่อต่อสู้กับเชื้อโรค เพราะเหตุนี้เองร่างกายของเราจึงต้องการรักษาความสมดุลบางอย่างของอนุมูลอิสระและสารอนุมูลอิสระ เมื่ออนุมูลอิสระมีมากกว่าสารต้านอนุมูลอิสระ สามารถนำไปสู่สภาวะที่เรียกว่าภาวะเครียดออกซิเดชั่น ภาวะเครียดออกซิเดชั่นในระยะเวลานานๆสามารถสร้างความเสียหายให้ดีเอ็นเอและโมเลกุลที่สำคัญอื่นๆในร่างกาย บางครั้งอาจทำให้เซลล์ตายได้ รูปแบบการใช้ชีวิตหลายอย่าง ความเครียดและปัจจัยสิ่งแวดล้อมจะทำให้เกิดอนุมูลอิสระที่มากเกินไปและเกิดภาวะเครียดออกซิเดชั่น ซึ่งรวมไปถึง:- มลภาวะทางอากาศ
- ควันบุหรี่
- การดื่มแอลกอฮอล์
- สารพิษ
- ระดับน้ำตาลในเลือดสูง
- รับประทานกรดไขมันไม่อิ่มตัวเชิงซ้อน
- รังสี ซึ่งรวมไปถึงการอาบแดดมากเกินไป
- การติดเชื้อไวรัส แบคทีเรีย หรือเชื้อรา
- การได้รับเหล็ก แมกนีเซียม ทองแดง หรือสังกะสีที่มากเกินไป
- มีอ๊อกซิเจนมากหรือน้อยเกินไปในร่างกาย
- การออกกำลังกายนานมากหรือหนัก ก็อาจเป็นสาเหตุของเนื้อเยื่อเสียหาย
- การได้รับสารต้านอนุมูลอิสะมากเกินไป เช่นวิตามินซีและอี
- ภาวะพร่องสารต้านอนุมูลอิสระ
สารต้านอนุมูลอิสระในอาหาร
สารต้านอนุมูลอิสระคือสิ่งจำเป็นสำหรับการอยู่รอดของสิ่งมีชีวิตทุกชนิด ร่างกายจะสร้างสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น สารต้านอนุมูลอิสระกลูตาไธโอน พืชและสัตว์ รวมถึงสิ่งมีชีวิตรูปแบบอื่นๆ สามารถปกป้องต่อสู้กับอนุมูลอิสระและภาวะเครียดออกซิเดชั่น ดังนั้น สารต้านอนุมูลอิสระพบได้อาหารพวกพืชและสัตว์ การได้รับสารต้านอนุมูลอิสระที่เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญ ในความเป็นจริงชีวิตของเราขึ้นอยู่กับการรับประทานสารอนุมูลอิสระบางตัว – เช่น วิตามินซีและอี แต่อย่างไรก็ตามก็ยังมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ไม่มีความจำเป็นหลายชนิดที่อยู่ในอาหาร ในขณะที่พวกมันไม่มีความจำเป็นต่อร่างกายแต่ก็มีบทบาทสำคัญในสุขภาพทั่วๆไป ประโยชน์เพื่อสุขภาพมีส่วนกับการบริโภคสารอาหารที่มีมากมายในพืช เพราะมีสารต้านอนุมูลอิสระที่หลากหลายชนิด เบอรี่ ชาเขียว กาแฟและดาร์คช็อกโกแลตเป็นที่รู้กันดีว่าเป็นแหล่งที่ดีของสารต้านอนุมูลอิสระ จากการศึกษาพบว่า กาแฟคือแหล่งของสารต้านอนุมูลอิสระที่ยิ่งใหญ่ในอาหารแถบตะวันตก ผลิตภัณฑ์จากเนื้อและปลามีสารต้านอนุมูลอิสระเป็นส่วนประกอบ แต่มีน้อยกว่าในผักและผลไม้ สารต้านอนุมูลอิสระสามารถเพิ่มยืดอายุอาหารได้ทั้งแบบอาหารธรรมชาติและอาหารแปรรูป แต่กระนั้นมักพบว่าถูกนำไปใช้ประโยชน์เพื่อเป็นวัตถุเจือปนอาหาร ยกตัวอย่างเชช่น วิตามินซีที่ถูกเติมในอาหารแปรรูปเพื่อทำหน้าที่เป็นสารกันบูด อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจ ประโยชน์กาแฟดำอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ
สารต้านอนุมูลอิสระเป็นสารประกอบที่ช่วยต่อต้านอนุมูลอิสระที่เป็นอันตรายในร่างกาย ซึ่งอาจช่วยลดความเครียดจากปฏิกิริยาออกซิเดชั่นและส่งเสริมสุขภาพโดยรวม การรวมอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระหลากหลายชนิดไว้ในอาหารของคุณสามารถช่วยให้แผนการรับประทานอาหารที่ครบถ้วนและมีคุณค่าทางโภชนาการได้ ต่อไปนี้เป็นอาหารบางชนิดที่ทราบกันว่ามีสารต้านอนุมูลอิสระ:- ผลเบอร์รี่:
-
-
- บลูเบอร์รี่ สตรอเบอร์รี่ ราสเบอร์รี่ และแบล็กเบอร์รี่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ รวมถึงฟลาโวนอยด์และแอนโทไซยานิน
-
- ดาร์กช็อกโกแลต:
-
-
- ดาร์กช็อกโกแลตประกอบด้วยฟลาโวนอยด์ โพลีฟีนอล และสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น คาเทชิน เลือกช็อกโกแลตที่มีปริมาณโกโก้สูงเพื่อประโยชน์สูงสุด
-
- ถั่ว:
-
-
- อัลมอนด์ วอลนัท เมล็ดแฟลกซ์ และเมล็ดเจียเป็นแหล่งสารต้านอนุมูลอิสระที่ดี โดยเฉพาะวิตามินอีและซีลีเนียม
-
- ผักหลากสี:
-
-
- รวมผักหลากสีสัน เช่น ผักโขม คะน้า บรอกโคลี แครอท และพริกหยวก ผักเหล่านี้มีสารต้านอนุมูลอิสระ เช่น เบต้าแคโรทีน วิตามินซี และเควอซิติน
-
- ผลไม้หลากสีสัน:
-
-
- นอกจากผลเบอร์รี่แล้ว ผลไม้ เช่น ส้ม เกรปฟรุต กีวี และมะม่วงยังอุดมไปด้วยวิตามินซี ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่สนับสนุนระบบภูมิคุ้มกัน
-
- ชาเขียว:
-
-
- ชาเขียวอุดมไปด้วยโพลีฟีนอล โดยเฉพาะคาเทชิน ซึ่งมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระที่แข็งแกร่ง
-
- องุ่นแดง:
-
-
- องุ่นแดงและผลพลอยได้จากไวน์แดงมีสารเรสเวอราทรอล ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระอันทรงพลังที่เกี่ยวข้องกับประโยชน์ต่อสุขภาพต่างๆ
-
- มะเขือเทศ:
-
-
- มะเขือเทศมีไลโคปีน ซึ่งเป็นแคโรทีนอยด์ที่มีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ มะเขือเทศปรุงสุกจะช่วยเพิ่มการดูดซึมไลโคปีนได้
-
- ขมิ้น:
-
-
- เคอร์คูมินซึ่งเป็นสารประกอบออกฤทธิ์ในขมิ้นเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่มีศักยภาพและมีคุณสมบัติต้านการอักเสบ
-
- ถั่วและพืชตระกูลถั่ว:
-
-
- ถั่วไต ถั่วดำ และถั่วเลนทิลอุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระ ไฟเบอร์ และสารอาหารต่างๆ
-
- ธัญพืช:
- สมุนไพรและเครื่องเทศ:
-
-
- ใส่สมุนไพรและเครื่องเทศ เช่น อบเชย ขิง ออริกาโน และกานพลูในมื้ออาหารของคุณ มีสารต้านอนุมูลอิสระและเพิ่มรสชาติให้กับอาหาร
-
- ปลาที่มีไขมัน:
-
-
- ปลาแซลมอน ปลาแมคเคอเรล และปลาที่มีไขมันอื่นๆ ให้กรดไขมันโอเมก้า 3 และแอสตาแซนธิน ซึ่งมีคุณสมบัติต้านอนุมูลอิสระ
-
- น้ำมันมะกอก:
-
-
- น้ำมันมะกอกบริสุทธิ์อุดมไปด้วยไขมันไม่อิ่มตัวเชิงเดี่ยวและมีสารต้านอนุมูลอิสระ รวมถึงโพลีฟีนอล
-
- ผักตระกูลกะหล่ำ:
-
- บรอกโคลี ดอกกะหล่ำ กะหล่ำดาว และกะหล่ำปลีเป็นผักตระกูลกะหล่ำที่มีสารต้านอนุมูลอิสระและสารประกอบที่ช่วยส่งเสริมสุขภาพอื่นๆ
ชนิดของสารต้านอนุมูลอิสระ
สารต้านอนุมูลอิสระสามารถแบ่งออกเป็นชนิดละลายได้ในน้ำหรือไขมัน สารต้านอนุมูลอิสระชนิดละลายได้ในน้ำทำงานได้ในของเหลวทั้งภายในและภายนอกเซลล์ ในขณะที่ชนิดละลายได้ในไขมันจะทำงานในเซลล์เมมเบรน สารต้านอนุมูลอิสระที่สำคัญคือ:- วิตามินซี เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ละลายได้ในน้ำ คือสารอาหารที่จำเป็นต่อร่างกาย
- วิตามินอี เป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่ละลายในไขมันมีบทบามที่สำคัญในการปกป้องเซลล์เมมเบรนจากความเสียหายของออกซิเดชั่น
- ฟลาโวนอยด์ สารต้านอนุมูลอิสระในกลุ่มของพืชมีผลดีต่อประโยชน์ของร่างกาย
ควรรับประทานอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระหรือไม่
การรับประทานอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระคือสิ่งที่จำเป็นต่อสุขภาพ แต่ก็ไม่ใช่ว่าจะดีมากเสมอไป การรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระที่มากเกินไปสามารถส่งผลให้เกิดสารพิษได้และยังอาจช่วยป้องกันความเสียหายจากออกซิเดชั่น จากการศึกษาพบว่าสารต้านอนุมูลอิสระในปริมาณสูงจะเพิ่มความเสี่ยงในการเสียชีวิต สำหรับเหตุผลนี้ ผู้เชี่ยวชาญสุขภาพได้แนะนำให้คุณหลีกเลี่ยงอาหารเสริมสารต้านอนุมูลอิสระปริมาณสูง แต่การศึกษายังคงต้องการข้อมูลข้อสรุปเพิ่มเติมต่อไป การรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระคือความคิดที่ดีมาก จากการศึกษาระบุว่า อาหารเหล่านี้ลดความเสียหายออกซิเดชั่นได้ดีกว่าการรับประทานอาหารเสริม ยกตัวอย่าง จากการศึกษาเปรียบเทียบผลที่ได้จากการดื่มน้ำส้มกับน้ำหวาน ทั้งคู่ต่างมีปริมาณวิตามินซีในจำนวนเท่ากัน พบว่าน้ำผลไม้ให้สารต้านอนุมูลอิสระได้ชัดเจนมากกว่า จากการศึกษานี้พบว่าส่วนประกอบในอาหารสามารถทำงานเสริมฤทธิ์กันได้ การรับประทานสารอาหารแยกกันหนึ่งหรือสองอย่างจะไม่ได้ส่งประโยชน์เหมือนกัน จึงเป็นเรื่องที่ดีในการรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระที่มีอยู่ในผักผลไม้ร่วมกับอาหารเพื่อสุขภาพอย่างอื่นบทสรุป
การรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระในปริมาณพอเพียงคือสิ่งที่จำเป็นเพื่อสุขภาพที่ดีของร่างกาย ถึงแม้ว่าบางการศึกษาพบว่าการรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระสูงอาจมีอันตรายก็ตาม กลยุทธในการรับประทานที่ดีเยี่ยมคือควรรับประทานสารต้านอนุมูลอิสระเป็นประจำทุกวันจากอาหารประเภทพืชที่ดีต่อสุขภาพ เช่น ผลไม้และผัก อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจ ลูกไม่กินผักทำอย่างไรดีหัวข้อที่เกี่ยวข้อง
ภาวะหนังหุ้มปลายองคชาตตีบ (Phimosis)
สาเหตุของผิวแห้งกร้านและวิธีบำรุงผิว
เนื้องอกต่อมหมวกไตฟีโอโครโมไซโตมา (Pheochromocytoma)
ภาวะปวดหลอน (Phantom Pain)
โรคปริทันต์ (Periodontitis) : อาการ สาเหตุ การรักษา
โรคอกบุ๋ม (Pectus Excavatum)
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น