ภาพรวม

การฝังยาคุมกำเนิดคือทางเลือกในการคุมกำเนิดระยะยาวสำหรับผู้หญิง ยาฝังคุมกำเนิดจะเป็นก้านพลาสติกยืดหยุ่นได้ที่มีขนาดเท่าไม้ขีดไฟที่นำมาฝังไว้ใต้ผิวหนังบริเวณท่อนแทนช่วงบน อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับ: ยาคุมกำเนิดฉุกเฉินได้ที่นี่ ตัวยาคุมกำเนิดจะค่อยๆปล่อยฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนออกไปอย่างช้าๆด้วยปริมาณที่แน่นอนสู่มูกช่องคลอดและเนื้อเยื่อบางๆของมดลูก (เยื่อบุมดลูก) ยาฝังคุมกำเนิดจะไปยับยั้งการตกไข่ ยาฝังคุมกำเนิดคือสารทึบรังสีและสามารถมองเห็นได้ผ่านการเอกซเรย์ -ใช้เพื่อระบุตำแหน่งที่ต้องการจะฝัง ยาฝังคุมกำเนิดเป็นยาคุมกำเนิดระยะยาวที่มีประสิทธิภาพ และมีประโยชน์อื่นๆอีกมากมาย:
  • สามารถเอาออกได้ตลอดเวลา สามารถกลับมาพร้อมมีบุตรได้รวดเร็ว
  • ไม่ขัดจังหวะกิจกรรมทางเพศเพื่อคุมกำเนิด
  • ไม่มีเอสโตรเจนเป็นส่วนประกอบ
ยาฝังคุมกำเนิดอาจไม่ได้เหมาะสมสำหรับทุกคน แพทย์อาจไม่แนะนำให้ใช้ยาฝังคุมกำเนิดหากคุณ:
  • มีอาการแพ้สารประกอบของยาคุมชนิดฝัง
  • มีลิ่มเลือดที่รุนแรง หัวใจวายหรือโรคหลอดเลือดสมอง
  • มีเนื้องอกตับหรือโรคตับ
  • มีหรือสงสัยว่าอาจเป็นมะเร็งเต้านมหรือเคยมีประวัติเป็นมะเร็งเต้านม
  • ไม่สามารถวินิจฉัยภาวะเลือดออกจากอวัยวะเพศที่ผิดปกติ
อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับวิธีคุมกำเนิดอ่านต่อได้ที่นี่ ถึงแม้ว่าในฉลากยาจะบอกว่าฮอร์โมนอีโทโนเจสตรีล (Nexplanon) ไม่ควรนำมาใช้ในผู้หญิงที่เคยมีประวัติมีลิ่มเลือดมาก่อนก็ตาม แต่ก็ยังไม่เห็นผลชัดเจนว่ายาฝังคุมกำเนิดจะส่งผลกระทบต่อความเสี่ยงการเกิดลิ่มเลือด คำเตือนดังกล่าวเป็นผลมาจากการศึกษาร่วมกับยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดรับประทานที่มีส่วนประกอบคือโปรเจสตินเดียวกันกับที่นำมาใช้ในยาฝังคุมกำเนิด ควรปรึกษาแพทย์ถึงปัจจัยความเสี่ยงสำหรับการเกิดลิ่มเลือด ซึ่งรวมไปถึงเคยมีประวัติเกิดลิ่มเลือดที่ขาหรือเคยได้รับการวินิจฉัยมาก่อนว่ามีลิ่มเลือดในปอด(โรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด) ยิ่งกว่านั้นควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากเคยมีประวัติของภาวะเช่น: ยาฝังคุมกำเนิดไม่ได้มีข้อห้ามใช้ในหญิงที่มีน้ำหนักตัวเกิน แต่อย่างไรก็ตามก็อาจมีความเป็นไปได้ที่อุปกรณ์ชิ้นนี้อาจไม่เกิดประสิทธิภาพที่ดีในผู้หญิงที่มีดัชนีมวลกาย (BMI) มากกว่า 30   ยาบางชนิดและผลิตภัณฑ์สมุนไพรอาจไปลดระดับโปรเจสตินในเลือด ส่งผลให้ไปลดประสิทธิภาพของยาฝังคุมกำเนิด ยาบางตัวเกิดปฏิกิริยากับยาฝังคุมกำเนิดเช่นยากันชัก ยากล่อมประสาทบางตัว ยาเอชไอวีบางชนิดรวมไปถึงสมุนไพรเซนต์จอห์นเวิร์ต ควรปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับยาคุมกำเนิดทางเลือกอื่นๆหากกำลังรับประทานยาเหล่านั้น 

ความเสี่ยง

ยาฝังคุมกำเนิดไม่สามารถป้องกันโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ได้ ผู้หญิงที่ใช้ยาฝังคุมกำเนิดเป็นเวลาหนึ่งปีมีไม่ถึง 1 ใน 100ที่มีการตั้งครรภ์ หากเกิดการตั้งครรถ์ในขณะใช้ยาฝังคุมกำเนิด อาจทำให้มีโอกาสสูงมากที่จะเกิดการตั้งครรภ์นอกมดลูก-คือเมื่อไข่เกิดการฝังตัวอยู่ภายนอกมดลูก มักเกิดขึ้นในท่อนำไข่ แต่อย่างไรก็ตามเพราะยาฝังคุมกำเนิดจะช่วยป้องกันการตั้งครรภฺได้ ผู้หญิงที่ใช้ยาฝังคุมกำเนิดจึงมีความเสี่ยงในการตั้งครรภ์นอกมดลูกต่ำกว่าคนที่มีเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้คุมกำเนิด ผลข้างเคียงที่มีส่วนมาจากการใช้ยาฝังคุมกำเนิดคือ:
  • ปวดท้องหรือปวดหลัง
  • เพิ่มความเสี่ยงในการเกิดภาวะถุงน้ำในรังไข่ที่ไม่ใช่มะเร็ง
  • รูปแบบการมีรอบเดือนที่มีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งรวมไปถึงภาวะประจำเดือนขาดหายไป (ภาวะขาดระดู)
  • แรงขับทางเพศลดลง
  • วิงเวียนศีรษะ
  • ปวดศีรษะ
  • ภาวะดื้ออินซูลินเล็กน้อย
  • อารมณ์แปรปรวนและภาวะซึมเศร้า
  • คลื่นไส้หรือปวดท้อง
  • อาจเกิดปฏิกิริยาร่วมกับยาชนิดอื่นๆ
  • เจ็บหน้าอก
  • ช่องคลอดอักเสบหรือแห้ง
  • น้ำหนักตัวเพิ่มขึ้น

การเตรียมตัว

แพทย์จะทำการประเมินสุขภาพโดยรวมก่อนการฝังยาคุมกำเนิดเข้าไป แพทย์จะระบุช่วงเวลาการฝังโดยดูจากรอบประจำเดือนและวิธีการคุมกำเนิดที่ผ่านมา อาจต้องได้รับการตรวจการตั้งครรภ์และต้องใช้วิธีการคุมกำเนิดแบบไม่ใช่ฮอร์โมนเป็นเวลาหนึ่งสัปดาห์ การคุมกำเนิดสำรองอาจไม่มีความจำเป็นหากเคย:
  • ไม่ได้ใช้การคุมกำเนิดและมีการฝังยาคุมกำเนิดในระหว่างห้าวันแรกของรอบเดือน หรือแม้กำลังมีเลือดไหลก็ตาม
  • ใช้ยาเม็ดคุมกำเนิดร่วมกับการใช้ห่วงหรือแผ่นคุมกำเนิดและมีการฝังยาคุมกำเนิดภายในเจ็ดวันที่เริ่มจากช่วงปราศจากฮอร์โมน
  • ใช้ยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดฮอร์โมนเดี่ยวและมีการฝังยาคุมกำเนิดในขณะรับประทานยาคุมกำเนิดชนิดเม็ดฮอร์โมนเดี่ยว
  • ใช้ยาฉีดคุมกำเนิดและใช้ยาฝังคุมกำเนิดในวันถัดมาจากการฉีดยาคุม
  • ใช้ยาฝังคุมกำเนิดอื่นหรือห่วงอนามัยคุมกำเนิด(IUD) และมีการฝังฮอร์โมนอีโทโนเจสตรีล (Nexplanon) ในวันก่อนหน้าที่อุปกรณ์ก่อนหน้านี้จะถูกนำเอาออกไป
Contraceptive Implant

สิ่งที่ต้องเจอ

การฝังยาคุมกำเนิดใช้เวลาเพียงแค่นาทีเดียวหรือถ้ารวมการเตรียมตัวก็จะนานเพิ่มขึ้นอีกไปอีก

ในระหว่างการฝัง

คนไข้ต้องนอนหงายพร้อมกับยกแขนข้างที่ต้องการฝังขึ้นโดยให้ข้อศอกอยู่ในตำแหน่งใกล้ศีรษะ แพทย์จะทำร่องตรงตำแหน่งระหวห่างกล้ามเนื้อไบเซบและไตรเซบที่ด้านในท้องแขนด้านบน แพทย์จะฉีดยาชาในบริเวณที่จะฝังและใช้อุปกรณ์เพื่อใส่ตัวแท่งยาคุมเข้าไปใต้ผิวหนัง การยิ่งใส่ได้ลึกมากเท่าไรก็จะยิ่งทำให้เคลื่อนตัวได้ยากเท่านั้น

หลังจากฝังยาคุม

แพทย์จะตรวจเช็คว่ายาคุมฝังไว้อยู่กับที่ หากจำเป็นแพทย์อาจอัลตราซาว์นหรือเอกซเรย์เพื่อดูให้มั่นใจว่าอุปกรณ์ได้ถูกใส่เข้าไปเป็นที่เรียบร้อยแล้ว แพทย์จะปิดบริเวณที่ฝังยาคุมด้วยผ้าปิดแผลเล็กๆ  คนไข้สามารถนำผ้าปิดแผลออกได้ภายใน 24 ชั่วโมง แต่ควรใช้ผ้าปิดแผลเล็กๆสะอาดอันใหม่และแปะปิดไว้เป็นเวลาสามถึงห้าวัน ในบางรายอาจมีรอยฟกช้ำ ปวด มีแผลหรือมีเลือดออกในบริเวณที่ฝังยาคุมได้ ติดต่อแพทย์หากพบว่ามีอาการดังต่อไปนี้:
  • มีก้อนที่เต้านม
  • มีเลือดไหลออกมาจากช่องคลอดเยอะและยาวนาน
  • มีสัญญานหรืออาการลิ่มเลือดที่ขาเช่นปวดและบวมไม่หายที่บริเวณน่อง
  • มีสัญญานหรืออาการของดีซ่าน เช่นตาหรือผิวเหลือง
  • มีสัญญานหรืออาการการติดเชื้อที่บริเวณที่ฝังยาคุม เช่น กดเจ็บ แดง บวมหรือมีน้ำหนองไหล
  • มีสัญญานหรืออาการการตั้งครรภ์ได้ทุกช่วงหลังได้รับการฝังยาคุมกำเนิด

การนำยาฝังคุมกำเนิดออก

ยาฝังคุมกำเนิดสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้นานมากกว่าสามปี ต้องนำเอาออกและเปลี่ยนอัยใหม่ทุกๆสามปีเพื่อการป้องกันต่อเนื่องจากการตั้งครรภ์ที่ไม่ได้ตั้งใจ แพทย์อาจแนะนำให้นำเอายาฝังคุมกำเนิดออกก่อนเวลาหากพบว่ามีอาการดังต่อไปนี้:
  • เป็นไมเกรนแบบเห็นแสง
  • เป็นโรคหัวใจหรือโรคหลอดเลือดสมอง
  • ความดันโลหิตสูงที่ไม่สามารถควบคุมได้
  • ดีซ่าน
  • ภาวะซึมเศร้า
อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจเกี่ยวกับ: ไมเกรนได้ที่นี่ การนำยาฝังคุมกำเนิดออก แพทย์จะฉ๊ดยาชาในบริเวณแขนที่มีตัวยาฝังอยู่ จากนั้นจะทำการผ่าตัดเล็กที่ผิวและดันเอายาที่ฝังมาตรงบริเวณที่ผ่าไว้จนกระทั่งเห็นปลายหลอดที่สามารถใช้ที่คีบดึงเอาออกมาได้ เมื่อดึงเอายาที่ฝังไว้ออกมาแล้ว แพทย์จะปิดแผลและปิดด้วยผ้าปิดแผล การนำเอายาฝังคุมกำเนิดออกใช้เวลาไม่ถึงห้านาที หากเลือกจะใช้ต่อ อุปกรณ์ตัวใหม่จะถูกฝังได้ทันทีที่เอาตัวเก่าออก ควรเตรียมการคุมกำเนิดชนิดอื่นทันทีหากยังไม่มีการฝังยาคุมกำเนิดตัวใหม่

ผลที่ได้รับ

ยาฝังคุมกำเนิดสามารถป้องกันการตั้งครรภ์ได้นานถึงสามปี ต้องนำออกและใส่ตัวใหม่ทุกๆสามปีเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์อย่างต่อเนื่อง
แจ้งให้ทราบ
guest
0 ความคิดเห็น
การตอบรับแบบอินไลน์
ดูความคิดเห็นทั้งหมด