ยาสามัญประจำบ้าน (Home Medicine)

ยาสามัญประจำบ้าน คืออะไร

ยาสามัญประจําบ้าน มีอะไรบ้าง

1. กลุ่มยาบรรเทาปวดลดไข้ เป็นชุดยาเพื่อบรรเทาอาการปวดตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย และลดไข้ ซึ่งโดยมากจะประกอบด้วย

• ยาสำหรับบรรเทาอาการปวดและลดไข้ อย่างยาแอสไพริน หรือยาพาราเซตามอล
• พลาสเตอร์ช่วยบรรเทาอาการปวด อย่างพลาสเตอร์แก้ปวดฟัน

2. กลุ่มยาคลอร์เฟนิรามีน แก้แพ้ ลดน้ำมูก เป็นชุดยาสามัญที่ช่วยบรรเทาอาการจากหวัด จาม น้ำมูกไหล อาการคัน ลมพิษ หรือภูมิแพ้ ประกอบไปด้วย

• ยาเม็ดแก้แพ้ และลดน้ำมูก อย่างยาคลอร์เฟนิรามีน

3. กลุ่มยาแก้ไอ ขับเสมหะ เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการไอ ลดเสมหะในระบบทางเดินหายใจ ประกอบไปด้วย

• ยาน้ำแก้ไอ ยาขับเสมหะสำหรับเด็ก
• ยาแก้ไอน้ำดำ

4. กลุ่มยาดม แก้วิงเวียน เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการเวียนศีรษะ หน้ามืด รู้สึกจะเป็นลม แก้อาการหายใจไม่ออก คัดจมูก หรือทาบริเวณผิวหนังเพื่อบรรเทาอาการที่เกิดจากการรับพิษของพืช หรือแมลงสัตว์กัดต่อย โดยใช้สำลีชุบและดมหรือทาหน้ามืด คัดจมูก ประกอบไปด้วย

• ยาดมแก้อาการหน้ามืด เป็นลม อย่างแอมโมเนียหอม
• ยาดมสำหรับแก้อาการวิงเวียนศรีษะ หรือคัดจมูก
• ยาทาที่มีน้ำมันหอมระเหย ช่วยบรรเทาอาการคัดจมูกชนิดขี้ผึ้ง หรือน้ำมัน

5. กลุ่มยาแก้เมารถ เมาเรือ เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาและป้องกันอาการเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อยากอาเจียน หรืออาการป่วยต่าง ๆ ที่เกิดในระหว่างเดินทางประกอบไปด้วย

• ยาแก้เมารถ ยาแก้เมาเรือ ไดเมนไฮดริเนท

6. กลุ่มยาสำหรับโรคปาก และลำคอ เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการอักเสบ และเจ็บปวดในลำคอและช่องปาก ประกอบไปด้วย

• ยากวาดคอ
• ยาแก้อาการลิ้นเป็นฝ้า อย่างยาเยนเชี่ยนไวโอเลต
• ยาแก้ปวดฟัน
• ยาดมที่ช่วยบรรเทาอาการระคายคอ

7. กลุ่มยาแก้ปวดท้อง ท้องอืด ท้องขึ้น ท้องเฟ้อ เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดในระบบทางเดินอาหาร ไม่ว่าจะเป็นอาการแสบร้อนบริเวณหน้าอก ช่วยลดกรดในกระเพาะอาหาร แก้อาการท้องอืด ท้องเฟ้อ เกิดแก๊สในกระเพาะอาหาร อาหารไม่ย่อย รวมทั้งภาวะกรดไหลย้อนประกอบไปด้วย

• ยาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ อย่างยาธาตุน้ำแดง หรือโซเดียมไบคาร์บอเนต
• ยาเม็ดแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ อย่างโซดามิ้นท์
• ยาขับลม
• ยาทาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ อย่างทิงเจอร์มหาหิงค์
• ยาเม็ดลดกรดอะลูมินา – แมกนิเซียม

8. กลุ่มยาแก้ท้องเสีย ไม่ใช่ชุดยาเพื่อหยุดการระบาย แต่เป็นชุดยาที่ใช้ทดแทนการสูญเสียน้ำจากอาการท้องเสียหรืออาเจียน และป้องกันภาวะขาดน้ำ ประกอบไปด้วย

• ผงน้ำตาลเกลือแร่

9. กลุ่มยาระบาย เป็นชุดยาสามัญที่ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก กระตุ้นการขับถ่าย ประกอบไปด้วย

• ยาระบายกลีเซอรีน ชนิดเหน็บทวารหนักสำหรับเด็ก หรือผู้ใหญ่
• ยาระบายแมกนีเซียม
• ยาระบายมะขามแขก
• ยาระบายโซเดียมคลอไรด์ ชนิดสวนทวาร

10. กลุ่มยาถ่ายพยาธิลำไส้ เป็นชุดยาที่ช่วยกำจัดพยาธิชนิดต่าง ๆ ออกจากร่างกาย เช่น พยาธิเส้นด้าย พยาธิเข็มหมุด พยาธิปากขอ พยาธิไส้เดือน และพยาธิแส้ม้า ประกอบไปด้วย

• ยาถ่ายพยาธิตัวกลม อย่างยาเบนดาโซล

11. กลุ่มยาบรรเทาอาการปวดกล้ามเนื้อ แมลงกัดต่อย เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการปวดบริเวณกล้ามเนื้อ หรืออาการบวม อักเสบ ที่เกิดจากแมลงกัดต่อย ประกอบไปด้วย

• ยาหม่องชนิดขี้ผึ้ง

12. กลุ่มยาสำหรับโรคตา เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการแสบตา ระคายเคืองตา จากฝุ่น ผง ควัน หรือสิ่งสกปรกเข้าตา รวมถึงอาการตาแดง ตาอักเสบ ประกอบไปด้วย

• ยาหยอดตา ซัลฟาเซตาไมด์
• ยาล้างตา

13. กลุ่มยาสำหรับโรคผิวหนัง เป็นชุดยาที่ช่วยบรรเทาอาการของโรคผิวหนังต่าง ๆ เช่น ผื่นแดง หรือโรคหิด ประกอบไปด้วย

• ยารักษาหิดเหา เบนซิล เบนโซเอต
• ยารักษาหิด ขี้ผึ้งกำมะถัน
• ยารักษากลากเกลื้อน น้ำกัดเท้า
• ยารักษาโรคผิวหนังเรื้อรัง
• ยาทาแก้ผดผื่นคัน คาลาไมน์
• ยารักษาเกลื้อน โซเดียมไทโอซัลเฟต

14. กลุ่มยารักษาแผลติดเชื้อไฟไหม้ น้ำร้อนลวก เป็นชุดยาที่ใช้บรรเทาแผลที่เกิดจากการสัมผัสความร้อน ประกอบไปด้วย

• ยารักษาแผลน้ำร้อนลวกฟีนอล
• ยารักษาแผลติดเชื้อซิลเวอร์ ซัลฟาไดอาซีน ครีม

15. กลุ่มยาใส่แผล และล้างแผล เป็นชุดยาที่ช่วยรักษาแผลสดชนิดต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นถูกของมีคมบาด แผลถลอก ประกอบไปด้วย

• ยาไส่แผล ทิงเจอร์ไอโอดีน ทิงเจอร์ไทเมอรอซอล โพวิโดน ไอโอดีน
• ยาไอโซโบรฟิล แอลกอฮอล์
• ยาเอทธิล แอลกอฮอล์
• น้ำเกลือล้างแผล

วิธีเก็บยาสามัญประจำบ้านที่ถูกต้อง

• แยกยาออกเป็นประเภทต่าง ๆ ให้ชัดเจน โดยเฉพาะยาสำหรับรับประทาน และยาสำหรับใช้ภายนอก
• ยาที่ดีต้องมีฉลากที่ระบุข้อมูลชัดเจน ถูกต้อง 
• ต้องเก็บยาไว้ในที่ที่ไม่โดนแสงแดด ไม่โดนความร้อน ไม่สัมผัสความชื้น หรือใกล้กับเปลวไฟ
• ไม่ควรเก็บยาชนิดอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องไว้ในตู้ยาสามัญประจำบ้าน
• เก็บยาให้พ้นจากมือเด็ก

ยาสามัญประจำบ้านกับสิ่งที่ควรใส่ใจ

• วันหมดอายุ:

• • • ทำไมต้องตรวจสอบ:ยามีวันหมดอายุซึ่งระบุระยะเวลาที่คาดว่ายาจะยังคงมีผลอยู่ ยาที่หมดอายุอาจไม่ช่วยบรรเทาอาการตามที่ตั้งใจไว้และอาจเป็นอันตรายได้

• สภาพการเก็บรักษา:

• • • ทำไมต้องตรวจสอบ:ควรจัดเก็บยาตามคำแนะนำของผู้ผลิตเพื่อประสิทธิภาพ การจัดเก็บที่ไม่เหมาะสมสามารถนำไปสู่การเสื่อมของยาได้
  • รายการยาที่สมบูรณ์:
    • ทำไมต้องตรวจสอบ:รักษารายการยาทั้งหมดในบ้านของคุณให้เป็นปัจจุบัน รวมถึงยาที่ต้องสั่งโดยแพทย์ ยาที่จำหน่ายหน้าเคาน์เตอร์ และอาหารเสริม นี่เป็นสิ่งสำคัญสำหรับสถานการณ์ฉุกเฉินและการให้คำปรึกษาของผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพ

• ตรวจสอบอาการแพ้และอาการไม่พึงประสงค์:

• • • เหตุใดจึงควรตรวจสอบ:บุคคลสามารถเกิดอาการแพ้หรือเกิดอาการไม่พึงประสงค์จากยาได้เมื่อเวลาผ่านไป จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องตระหนักถึงการเปลี่ยนแปลงใด ๆ ในการตอบสนองต่อยาบางชนิดของคุณ

• ความพร้อมของอุปกรณ์ปฐมพยาบาล:

• • • ทำไมต้องตรวจสอบ:ตรวจสอบให้แน่ใจว่าชุดปฐมพยาบาลของคุณมีอยู่ในสต็อกอย่างดีและมีอุปกรณ์ที่จำเป็นสำหรับการจัดการการบาดเจ็บและความเจ็บป่วยเล็กน้อย ตรวจสอบและเติมอุปกรณ์ปฐมพยาบาลเป็นประจำ รวมถึงผ้าพันแผล ยาฆ่าเชื้อ ยาแก้ปวด และสิ่งของเฉพาะใดๆ ที่ปรับให้เหมาะกับความต้องการของครัวเรือนของคุณ

• การกำจัดยาที่หมดอายุหรือไม่ได้ใช้อย่างเหมาะสม:

• • ทำไมต้องตรวจสอบ:กำจัดยาที่หมดอายุหรือไม่ได้ใช้อย่างปลอดภัยเพื่อป้องกันการกินเข้าไปโดยไม่ได้ตั้งใจและการปนเปื้อนในสิ่งแวดล้อม