โรคลมแดด (Heatstroke) : อาการ สาเหตุ ภาวะแทรกซ้อน วิธีการรักษา

อาการของโรคลมแดด

• ร่างกายมีอุณหภูมิสูง ร่างกายมีอุณหภูมิมากกว่า 40 องศา นี่คือสาเหตุหลักของโรคลมแดด
• พฤติกรรมเปลี่ยนแปลงไป สับสน หงุดหงิด พูดไม่ชัด อาการเพ้อ ชัก และโคม่า เป็นสิ่งที่เกิดจากโรคลมแดด
• เหงื่อออกมากว่าปกติ โรคลมแดดที่เกิดจากอากาศร้อน ผิวจะแห้งกว่าปกติ และอาการนี้สามารถเกิดได้จากการออกกำลังกาย หรือออกแรงมากจนทำให้ร่างกายร้อน ส่งผลให้ผิวแห้งหรือชุ่มชื้นน้อยลง
• เวียนศีรษะและอาเจียน ผู้ป่วยจะมีอาการไม่สบายท้อง และอาเจียน
• ผิวแดง เมื่ออุณหภูมิร่างกายสูงขึ้น จะสังเกตได้ชัดว่าร่างกายมีผิวหนังเปลี่ยนเป็นสีแดง
• หายใจเร็วขึ้น ผู้ป่วยจะหายใจสั้นๆ และเร็วกว่าปกติ
• หัวใจเต้นเร็วขึ้น ชีพจรจะเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว เนื่องจากร่างกายเครียดจากความร้อน
• ปวดศีรษะ  ศีรษะจะปวดตึบๆ

เมื่อไรที่ควรจะพบแพทย์

• เคลื่อนย้ายผู้ป่วยไปยังพื้นที่ร่ม
• ถอดเสื้อผ้าที่ไม่จำเป็นของผู้ป่วยออก
• ลดอุณหภูมิร่างกายของผู้ป่วย – นำผู้ป่วยไปยังอ่างน้ำเพื่อลดความร้อน หรือใช้น้ำฉีด หรือใช้ผ้าเย็นเช็ดตัวผู้ป่วย โดยเน้นที่ศีรษะ รักแร้ และขาหนีบ

สาเหตุของโรคลมแดด

• การสัมผัสกับอากาศที่ร้อน โรคลมแดด (แบบคลาสสิก) การอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ร้อนจะทำให้อุณหภูมิของร่างกายสูงขึ้น โดยมักจะเกิดกับภูมิอากาศแบบร้อนชื้น และมักเกิดในผู้สูงอายุและผู้ป่วยเรื้อรัง
• ออกแรงอย่างมาก โรคลมแดดรุนแรงเกิดจากการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิแกนกลางของร่างกาย ซึ่งมาจากการออกกำลังกายอย่างหนักในสภาพอากาศร้อน มักพบในคนที่ไม่เคยสัมผัสอากาศร้อนมาก่อน

• สวมใส่เสื้อผ้าหนาหรือมากเกินไป  ส่งผลให้ร่างกายสูญเสียเหงื่อได้มากกว่าปกติ
• ดื่มแอลกอฮอล์ สิ่งนี้สามารถส่งผลต่อการควบคุมอุณหภูมิของร่างกาย
• การสูญเสียน้ำของร่างกาย การดื่มน้ำไม่เพียงพอ ทำให้เกิดการสูญเสียน้ำของร่างกายจากความไม่สมดุล

ปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคลมแดด

• อายุ ความสามารถในการรับมือกับความร้อนที่สูงขึ้นอยู่กับความแข็งแรงของระบบประสาทส่วนกลางซึ่งในเด็กเล็กระบบประสาทส่วนกลางยังไม่พัฒนาเต็มที่ และในผู้สูงอายุที่อายุมากกว่า 65 ปี ระบบประสาทส่วนกลางจะเริ่มเสื่อมสภาพ ทำให้ทั้งสองกลุ่มอายุนี้ไม่สามารถรับมือกับอากาศร้อนได้ดีนัก
• การใช้แรงมากในอากาศร้อน การฝึกทหารและการเล่นกีฬา เช่น ฟุตบอลหรือการแข่งขันวิ่งมาราธอนในสภาพอากาศร้อนจัด สามารถทำให้เกิดโรคลมแดดได้ง่าย
• การสัมผัสกับอากาศร้อนอย่างกระทันหัน เมื่อสัมผัสกับอากาศร้อนอย่างกระทันหัน เช่น การเดินทางไปยังสภาพอากาศที่ร้อนขึ้นที่ไม่เคยชินจะทำให้เสี่ยงต่อการเป็นโรคลมแดดได้ง่ายขึ้น
• ไม่มีเครื่องปรับอากาศ พัดลมอาจจะทำให้เรารู้สึกเย็นขึ้น แต่ในกรณีอากาศร้อนจัดเครื่องปรับอากาศก็จำเป็นในการช่วยลดอุณหภูมิร่างกาย
• ยาบางชนิด ยาบางชนิดมีผลต่อร่างกายในการรักษาความชุ่มชื้น และการตอบสนองต่อความร้อน ควรระวังเป็นพิเศษหากคุณใช้ยาที่ทำให้หลอดเลือดตีบ (vasoconstrictors) ยาควบคุมความดันโลหิต (beta blockers) ยากำจัดโซเดียมและน้ำในร่างกาย (ยาขับปัสสาวะ) หรือยาลดอาการทางจิตเวช (ยากล่อมประสาทหรือยารักษาโรคจิต ) สารกระตุ้นสำหรับโรคสมาธิสั้น (ADHD) และสารเสพติด เช่น ยาบ้า หรือโคเคน จะทำให้คุณมีความเสี่ยงในการเป็นโรคลมแดดมากขึ้น
• ปัญหาสุขภาพบางอย่าง ความเจ็บป่วยเรื้อรังบางอย่าง เช่น โรคหัวใจ หรือโรคปอด หรือโรคอ้วน จะทำให้เสี่ยงต่อการเป็นโรคลมแดดได้ง่าย

ภาวะแทรกซ้อนของโรคลมแดด

• อวัยวะสำคัญถูกทำลาย หากร่างกายไม่สามารถรับมืออย่างรวดเร็วกับอุณหภูมิของร่างกายที่เพิ่มขึ้น โรคลมแดดจะทำให้สมอง หรืออวัยวะสำคัญอื่น ๆ บวม และอาจถูกทำลายอย่างถาวร
• อันตรายถึงชีวิต หากไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที สามารถทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตได้

• การจอดรถ โปรดล็อครถทุกครั้ง เพื่อป้องกันเด็กเข้าไปในรถที่จอดสนิท
• ใช้ชีวิตในพื้นที่ที่อากาศไม่ร้อน หากไม่สามารถหลีกเลี่ยงกิจกรรมหนักในสภาพอากาศร้อนได้ให้ดื่มน้ำเยอะๆ และพักผ่อนในที่เย็น ๆ และเลือกออกกำลังกายในที่อากาศไม่ร้อน
• การปรับร่างกายให้ชิน ออกแรงหรือออกกำลังกายด้วยความร้อนจนกว่าร่างกายจะปรับสภาพได้  เพราะคนที่ไม่เคยสัมผัสกับอากาศร้อนเลย มีความเสี่ยงที่จะเกิดโรคลมแดดได้มากขึ้น
• โปรดระวัง ถ้าคุณมีความเสี่ยงต่อโรคลมแดดหากใช้ยา หรือมีปัจจัยเสี่ยงเกี่ยวกับความร้อนให้หลีกเลี่ยงความร้อน และหากสังเกตเห็นถึงอาการของร่างกายว่าได้รับอุณหภูมิที่สูงเกินไป หรือหากแข่งขันกีฬา หรือทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรงในสภาพอากาศร้อน โปรดแน่ใจว่าบริเวณนั้นมีแพทย์ฉุกเฉินที่พร้อมจะให้บริการหากเกิดโรคลมแดด

การป้องกัน

• หลีกเลี่ยงการสัมผัสความร้อนเป็นเวลานาน โดยเฉพาะหากอุณหภูมิสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส
• ปกป้องผิวจากแสงแดดด้วยครีมกันแดดที่มีค่า SPF 15 ขึ้นไป หมวกปีกกว้าง และแว่นกันแดด ทาครีมกันแดดซ้ำทุกๆ 2 ชั่วโมงหรือบ่อยกว่านั้นหากคุณเหงื่อออกหรือว่ายน้ำ
• สวมเสื้อผ้าที่บางเบา ระบายอากาศได้ดี และหลวม 
• ดื่มน้ำบ่อยๆ
• งดกิจกรรมที่ต้องใช้แรงมากหรือออกกำลังกายในสภาพอากาศร้อน ถ้าเป็นไปได้ให้ทำในตอนเช้าหรือตอนเย็นแทน
• จำกัดเวลาของคุณในช่วงอากาศร้อน หากคุณเพิ่งมาถึงประเทศที่มีอากาศร้อน คนที่ไม่ชินกับสภาพอากาศร้อนมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับความร้อน 
• อย่าทิ้งเด็กหรือสัตว์เลี้ยงของคุณไว้ในรถที่จอดไว้ในช่วงที่อากาศร้อน เพราะอุณหภูมิในรถอาจเพิ่มขึ้นมากกว่า 11 องศาเซลเซียสใน 10 นาที การจอดรถในที่ร่มหรือเปิดกระจกรถไม่เพียงพอต่อการป้องกันโรคลมแดด
• ระมัดระวังหากคุณกำลังใช้ยาหรือมีภาวะที่อาจทำให้เกิดความเสี่ยงสูงในการเกิดโรคลมแดด

การวินิจฉัย

• อุณหภูมิทางทวารหนัก  เป็นวิธีที่น่าเชื่อถือในการวัดอุณหภูมิร่างกายมากกว่าอุณหภูมิทางปากและทางหู 
• การตรวจเลือด  ประเมินความเสียหายของอวัยวะโดยการรับก๊าซในเลือด อิเล็กโทรไลต์ เอนไซม์ตับ การศึกษาการแข็งตัวของเลือด  
• การตรวจปัสสาวะ  เพื่อประเมินว่าไตหรือกล้ามเนื้อของคุณได้รับผลกระทบหรือไม่ โรคที่เกิดจากความร้อนมักจะทำให้ปัสสาวะมีสีเข้มขึ้น
• การทดสอบการทำงานของกล้ามเนื้อ  โดยวัดค่าครีเอทีนไคเนสสามารถระบุได้ว่าคุณมีภาวะกล้ามเนื้อสลายหรือกล้ามเนื้อถูกทำลายหรือไม่
• การศึกษาเกี่ยวกับการถ่ายภาพสมอง เพื่อแยกแยะสาเหตุของระบบประสาทส่วนกลางที่น่าสงสัยอื่นๆ ของสภาวะทางจิตที่เปลี่ยนแปลงไป 

นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา

• https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heat-stroke/symptoms-causes/syc-20353581
• https://www.nhs.uk/conditions/heat-exhaustion-heatstroke
• https://www.webmd.com/a-to-z-guides/heat-stroke-symptoms-and-treatment
• https://www.health.harvard.edu/a_to_z/heat-stroke-0595/”>hyperthermia-a-to-z

เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team