ยาคุมกำเนิดแบบฉีด (Contraceptive Injection) – ความเสี่ยงข้อดีและข้อเสีย

เรื่องจริงน่ารู้ : ยาคุมแบบฉีด

• หากมีการฉีดยาคุมกำเนิดอย่างถูกต้องจะเกิดประสิทธิภาพได้มากกว่า 99%   
• สามารถคุมกำเนิดได้นาน 8 หรือ 13 สัปดาห์ (ขึ้นอยู่กับยี่ห้อที่ใช้ฉีด) ดังนั้นจึงไม่ต้องคิดเกี่ยวกับการคุมกำเนิดในทุกๆวันหรือทุกๆครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ในช่วงเวลาดังกล่าว
• มีประโยชน์อย่างมากสำหรับผู้หญิงที่มักลืมการรับประทานยาคุมกำเนิดในเวลาเดิมทุกๆวัน
• จำเป็นต้องจำการฉีดยาคุมกำเนิดซ้ำก่อนหมดอายุหรือเริ่มหมดประสิทธิภาพ
• มีประโยชน์สำหรับผู้หญิงที่ไม่สามารถใช้ยาคุมกำเนิดที่มีเอสโตรเจนเป็นส่วนประกอบ
• ไม่ส่งผลต่อยาชนิดอื่นๆ
• ผลข้างเคียงที่เกิดขึ้นรวมไปถึงน้ำหนักตัวที่เพิ่มขึ้น ปวดศีรษะ อารมณ์แปรปรวน เจ็บหน้าอกและมีเลือดออกผิดปกติ
• รอบเดือนอาจผิดปกติ มากขึ้น เป็นในระยะสั้นขึ้น มีน้อยหรือหยุดหายไป
• การคุมกำเนิดอาจใช้เวลาราว 1 ปีกว่าจะกลับสู่ภาวะเจริญพันธุ์ตามปกติหลังจากการยาที่ฉีดค่อยๆหมดไป ดังนั้นจึงอาจไม่เหมาะสำหรับคนที่ต้องการจะตั้งครรภ์ในอนาคตอันใกล้
• ไม่ใช่การป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ดังนั้นจึงอาจจำเป็นต้องใช้ถุงยางร่วมด้วย

ยาฉีดคุมกำเนิดทำงานอย่างไร

ยาคุมกำเนิดชนิดฉีดจะเริ่มทำงานเมื่อไร

หลังการให้กำเนิดบุตร

• หากมีการฉีดยาคุมกำเนิดทันทีหรือก่อน 21 วันหลังคลอดบุตร สามารถคุมกำเนิดได้ทันที
• หากเริ่มฉีดยาคุมกำเนิดหลังจากนั้น 21 วัน อาจจำเป็นต้องใช้การคุมกำเนิดอื่นๆเพิ่มเติมเช่นถุงยางอนามัยเป็นเวลาอย่างน้อย 7 วัน

หลังการแท้งบุตรหรือการแท้ง

ใครบ้างที่สามารถใช้ยาฉีดคุมกำเนิด 

• คิดว่าอาจมีการตั้งครรภ์
• ไม่ต้องการให้รอบเดือนมีการเปลี่ยนแปลง
• ต้องการมีบุตรในปีถัดไป
• มีเลือดออกที่ไม่สามารถอธิบายได้ในระหว่างช่วงรอบเดือนหรือหลังจากมีเพศสัมพันธ์
• มีโรคหลอดเลือดแดงหรือมีประวัติเป็นโรคหัวใจหรือโรคหลอดเลือดสมอง
• มีโรคตับ
• เป็นมะเร็งเต้านมหรือเคยเป็นมาก่อนในอดีต
• มีความเสี่ยงต่อภาวะกระดูกพรุน

ข้อดีและข้อเสียในการฉีดยาคุมกำเนิด

• ในการฉีดแต่ละครั้งสามารถคุมกำเนิดได้ 8 หรือ 13 สัปดาห์
• ไม่ขัดจังหวะในการมีเพศสัมพันธ์
• เป็นตัวเลือกหากคุณไม่สามารถใช้ยาคุมกำเนิดที่มีเอสโตรเจนเป็นส่วนประกอบ
• หากเป็นคนที่ชอบลืมในการรับประทานยาทุกๆวัน
• มีความปลอดภัยในการใช้ในขณะให้นมบุตร
• ไม่ส่งผลต่อยาชนิดอื่นๆ
• อาจช่วยลดอาการปวด ปริมาณของรอบเดือนและยังช่วยเรื่องอาการก่อนมีรอบเดือนในผู้หญิงบางคน

• รอบเดือนอาจมีการเปลี่ยนแปลงและเริ่มไม่สม่ำเสมอ มีมากขึ้น สั้นลง น้อยลงหรือหยุด- ซึ่งอาจเกิดขึ้นสองสามเดือนหลังหยุดการฉีดยา
• ไม่สามารถป้องกันโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์
• อาจใช้เวลาราว 1 ปีก่อนรอบเดือนจะกลับมาเป็นปกติและเริ่มการตั้งครรภ์ได้
• ในบางคนอาจมีน้ำหนักตัวเพิ่มมากขึ้นเมื่อใช้ยาฉีดคุมกำเนิดยี่ห้อ Depo-Provera หรือ Sayana Press         
• อาจเกิดอาการข้างเคียงเช่นปวดศีรษะ เป็นสิว ผมร่วง แรงขับทางเพศลดลงและอารมณ์แปรปรวน
• ผลข้างเคียงทุกอย่างสามารถเกิดขึ้นต่อเนื่องได้นานตราบเท่าที่ยังคงฉีดยาอยู่ (8 ถึง 13 สัปดาห์)และอาจกินเวลานานหลังต่อจากนั้น

ความเสี่ยง

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับยาคุมกำเนิดแบบฉีด

การฉีดคุมกำเนิดหรือที่เรียกว่าการฉีดคุมกำเนิดเป็นวิธีการคุมกำเนิดแบบฮอร์โมนที่เกี่ยวข้องกับการฉีดฮอร์โมนโปรเจสตินเข้าไปในร่างกายเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์ ต่อไปนี้เป็นคำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับการฉีดคุมกำเนิด:

• การฉีดคุมกำเนิดทำงานอย่างไร?

• • • การฉีดคุมกำเนิดประกอบด้วยฮอร์โมนโปรเจสตินสังเคราะห์ ซึ่งทำหน้าที่ป้องกันการตกไข่เป็นหลัก (การปล่อยไข่ออกจากรังไข่) นอกจากนี้ยังทำให้มูกปากมดลูกหนาขึ้น ทำให้อสุจิเข้าถึงไข่ได้ยากขึ้น และเปลี่ยนแปลงเยื่อบุมดลูก ส่งผลให้โอกาสการฝังตัวลดลง

• ฉีดบ่อยแค่ไหน?

• • • รูปแบบการฉีดคุมกำเนิดที่พบมากที่สุดคือให้ทุกๆ 3 เดือน ซึ่งหมายความว่าบุคคลจำเป็นต้องได้รับการฉีดยาทุกๆ 12 สัปดาห์เพื่อรักษาประสิทธิผล

• การฉีดยาอยู่ที่ไหน?

• • • โดยทั่วไปการฉีดยาคุมกำเนิดจะฉีดเข้ากล้าม โดยทั่วไปจะฉีดที่ต้นแขนหรือก้น

• การฉีดยาคุมกำเนิดมีประสิทธิผลแค่ไหน?

• • • การฉีดยาคุมกำเนิดจะมีประสิทธิภาพสูงเมื่อใช้อย่างถูกต้องและสม่ำเสมอ ประสิทธิผลเทียบได้กับวิธีฮอร์โมนอื่นๆ เช่น ยาคุมกำเนิด

• การฉีดยาคุมกำเนิดจะมีผลเมื่อใด?

• • • การฉีดยาคุมกำเนิดมักจะได้ผลทันทีหากฉีดภายใน 5 วันแรกของรอบประจำเดือน หากได้รับในเวลาอื่น อาจจำเป็นต้องใช้การคุมกำเนิดสำรองในช่วงเจ็ดวันแรก

• ผลข้างเคียงคืออะไร?

• • • ผลข้างเคียงที่พบบ่อยอาจรวมถึงการเปลี่ยนแปลงของประจำเดือนที่มีเลือดออก (ประจำเดือนมาน้อย มีเลือดออกผิดปกติ หรือไม่มีประจำเดือน) น้ำหนักเพิ่ม รู้สึกเจ็บเต้านม ปวดศีรษะ และอารมณ์เปลี่ยนแปลง ผู้หญิงบางคนอาจพบว่าความหนาแน่นของกระดูกลดลงเมื่อใช้เป็นเวลานาน

• ฉันสามารถตั้งครรภ์ทันทีหลังจากหยุดฉีดยาได้หรือไม่?

• • • โดยทั่วไปภาวะเจริญพันธุ์จะกลับมาอีกครั้งหลังจากหยุดฉีดยาคุมกำเนิด แต่ระยะเวลาในการกลับมาตกไข่อาจแตกต่างกันไป บางคนอาจตั้งครรภ์ได้ไม่นานหลังจากหยุดยา ในขณะที่บางคนอาจใช้เวลาสองสามเดือน

• มีข้อควรพิจารณาด้านสุขภาพหรือข้อห้ามหรือไม่?

• • • การฉีดยาคุมกำเนิดอาจไม่เหมาะกับทุกคน บุคคลที่มีปัญหาสุขภาพบางอย่าง เช่น ประวัติลิ่มเลือด โรคตับ หรือมีเลือดออกทางช่องคลอดโดยไม่ทราบสาเหตุ อาจไม่แนะนำให้ใช้วิธีนี้

• การฉีดป้องกันการติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ (STIs) หรือไม่?

• • ไม่ได้ การฉีดยาคุมกำเนิดไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ได้ มันเป็นวิธีฮอร์โมนที่ออกแบบมาเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์เท่านั้น เพื่อลดความเสี่ยงของโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ บุคคลควรใช้วิธีป้องกัน เช่น ถุงยางอนามัย