รางจืด คืออะไร
“รางจืด หรือว่านรางจืด” เป็นชื่อที่คนมักนึกถึงเมื่อพูดถึงเรื่องการถอนพิษต่างๆ รางจืดเป็นไม้เถาเนื้อแข็ง วงศ์เหงือกปลาหมอ (ACANTHACEAE) ชื่อวิทยาศาสตร์ Thunbergia laurifolia Lindl ชื่อสามัญ Laurel clockvine และ Blue trumphet vine ชื่อท้องถิ่นเช่น รางเย็น คาย (ยะลา) ดุเหว่า (ปัตตานี) ทิดพุด (นครศรีธรรมราช) ย่าแย้ แอดแอ (เพชรบูรณ์) น้ำนอง (สระบุรี) จอลอดิเออ ซั้งกะ ปั้งกะล่ะ พอหน่อเตอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) กำลังช้างเผือก ยาเขียว เครือเขาเขียว ขอบชะนาง (ภาคกลาง) ว่านรางจืด รางจืดเป็นพืชเขตร้อนและเขตอบอุ่นของทวีปเอเชีย พบได้ทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย เจริญเติบโตได้เร็วมาก และขยายพันธุ์ด้วยวิธีการใช้เถาในการปักชำรางจืด สรรพคุณมีอะไรบ้าง
ต้นรางจืดแก้แพ้
ว่านรางจืดมีสรรพคุณช่วยบรรเทาอาการผื่นแพ้ต่าง ๆ (ใบรางจืด รากรางจืด) ได้เป็นอย่างดี โดยการนำใบหรือเถามาต้มน้ำอาบเพื่อบรรเทาอาการแพ้ฆ่าสารพิษจากแมลง
ช่วยทำลายพิษจากยาฆ่าแมลง ยาฆ่าหญ้า สารพิษจากยาฆ่าหญ้าปริมาณ 1 ช้อนโต๊ะ ทำให้คนเสียชีวิตได้ มันทำลายเยื่อหุ้มเซลล์และทำให้เซลล์ตาย หรือทำให้เนื้อเยื่อปอดถูกทำลาย ไม่สามารถแลกเปลี่ยนออกซิเจนได้และเสียชีวิตในที่สุด รางจืดช่วยลดอัตราการเสียชีวิตลงได้ ร่วมกับการรักษาอื่นๆ การศึกษาวิจัยของอาจารย์พาณี เตชะเสน และคณะ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ พบว่าการให้น้ำคั้นจากใบรางจืดแก่หนูทดลองที่กินยาฆ่าแมลง “โฟลิดอล” พบว่าช่วยแก้พิษได้ โดยช่วยลดอัตราการตายลงจาก 56% เหลือเพียง 5% และจากงานวิจัยของคุณสุชาสินี คงกระพันธ์ ที่ทดลองใช้สารสกัดแห้งจากใบรางจืดให้หนูทดลองที่รับยาฆ่าแมลง “มาลาไธออน” พบว่าช่วยชีวิตหนูทดลองได้ถึง 30% (ใบ ราก)ช่วยแก้พิษจากสัตว์และพืชที่เป็นพิษ
เช่น แก้พิษเทโทรโดท็อกซิน (Tetrodotoxin)จากแมงดาทะเล ปลาปักเป้า ในปัจจุบันยังไม่มีสารแก้พิษนี้โดยเฉพาะ เมื่อให้รางจืดประมาณ 40 นาทีผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นมากและรอดชีวิต (ใบ ราก) รางจืดช่วยต้านพิษจากสารตะกั่วต่อสมอง จากการศึกษาพบว่าแม้รางจืดจะไม่ได้ลดระดับสารตะกั่วในเลือดของหนูทดลอง แต่ช่วยลดพิษของสารตะกั่วต่อระบบความจำและการเรียนรู้ในหนูทดลองได้ เพราะทำให้เซลล์ประสาทตายน้อยลง (ใบ ราก)ช่วยถอนพิษจากยาเบื่อต่างๆและพิษจากสตริกนิน
จากการทดลองของคณะแพทยศาสตร์ ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล พบว่าผงจากรากรางจืดผสมกับน้ำยาสตริกนินให้หนูทดลองกิน หนูทดลองไม่แสดงอาการใด แสดงให้เห็นว่าผงจากรากรางจืดช่วยดูดซับสารพิษได้ (ใบ ราก)
รางจืด สมุนไพรเลิกยาเสพติด
งานวิจัยของคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ พบว่ารางจืดออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทคล้ายกับสารเสพติดอย่างแอมเฟตามีนและโคเคน ที่เพิ่มการหลั่งของฮอร์โมนโดพามีน ทำให้ผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยสารสกัดจากรางจืดนั้นเกิดความพึงพอใจเช่นเดียวกับการใช้สารเสพติด และลดอาการจากการถอนยาด้วย (ใบ ราก) และสามารถช่วยล้างสารเสพติดออกจากร่างกายรางจืดสมุนไพรล้างสารพิษในร่างกาย
คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้ทำการศึกษาฤทธิ์ของรางจืดในการต่อต้านพิษจากแอลกอฮอล์ต่อตับ และพบว่าสารสกัดด้วยน้ำของรางจืดนั้นสามารถช่วยป้องกันการตายของเซลล์ตับซึ่งเกิดจากพิษของแอลกอฮอล์และช่วยลดระดับแอลกอฮอล์ในเลือดได้ และมหาวิทยาลัยขอนแก่น ศึกษาฤทธิ์ของรางจืดต่ออาการขาดเหล้า และพบว่าสารสกัดจากรางจืดช่วยลดภาวะซึมเศร้า ทำให้พฤติกรรมการเคลื่อนไหวในหนูทดลองเปลี่ยนแปลงไปในทางที่ดีขึ้น และยังช่วยลดการทำลายเซลล์ประสาทของหนูเนื่องจากการขาดเหล้าได้ แต่ไม่ช่วยลดความวิตกกังวล (ใบ ราก)รางจืดช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือด
รางจืดสามารถควบคุมเบาหวานและความดันโลหิตได้ จากงานศึกษาวิจัยของหมอชาวบ้านจำนวนหนึ่ง ได้ทำการทดลองในหนูเบาหวานที่ได้รับน้ำต้มจากใบรางจืด ได้ผลว่าทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ นอกจากนี้ยังพบว่าการให้สารสกัดจากใบรางจืดช่วยลดน้ำตาลในเลือด ทำให้ความดันโลหิตของหนูลดลง และช่วยขยายหลอดเลือดแดง (ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้สมุนไพรรางจืดในการรักษาโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง)สมุนไพรรางจืดมีฤทธิ์ในการต่อต้านมะเร็ง
สารใดๆก็ตามที่มีศักยภาพก่อกลายพันธุ์สูงทำให้เกิดมะเร็งได้ แต่รางจืดมีฤทธิ์ต้านไม่ให้สารดังกล่าวออกฤทธิ์สารสกัดจากใบรางจืดมีฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระสูงมาก
ช่วยต่อต้านและแก้อาการอักเสบต่าง ๆ เช่น อาการผดผื่นคัน แมลงสัตว์กัดต่อย เริม งูสวัด อีสุกอีใส (รางจืดมีฤทธิ์ต้านการอักเสบสูงกว่ามังคุด 2 เท่า) และสารสกัดจากรางจืดในรูปครีมช่วยลดอาการอักเสบได้ดีเทียบเท่ากับครีมสเตียรอยด์ (ใบ, ราก)วิธีกินรางจืดแบบง่ายๆ
ชารางจืด ใบรางจืดสามารถนำมาหั่นเป็นฝอย ตากลมให้แห้งแล้วนำมาชงกับน้ำร้อนดื่มแทนชาได้ ส่วนรสชาติที่ได้ก็ดีไม่แพ้กับใบชาเลยที่เดียว แถมยังมีกลิ่นหอมอีก และยังช่วยล้างพิษในร่างกายได้อีกด้วย และยังมีรางจืดแคปซูลเพื่อให้ใช้ง่ายขึ้นผลข้างเคียงของรางจืด
สำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคหอบหืด เมื่อเกิดอาการแพ้รางจืดก็อาจจะมีผลต่อระบบทางเดินหายใจ หากแพ้ไม่มากอาจมีผื่นคันขึ้นตามผิวหนังข้อควรระวัง :
1.ไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกิน 30 วัน เพราะอาจทำให้ระบบเลือด ตับ ไตทำงานผิดปกติได้ 2.ควรระวังในการใช้ในผู้ป่วยเบาหวาน เพราะอาจทำให้เกิดภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำ 3.ไม่ควรใช้ร่วมกับยาชนิดอื่นเป็นระยะเวลานานเนื่องจากอาจขับสารเคมี หรือตัวยาในร่างกายออกใครที่ไม่ควรรับประทานรางจืด
รางจืด เป็นสมุนไพรที่มักถูกใช้ในการแพทย์แผนไทยและวิถีชีวิตท้องถิ่นในบางพื้นที่ของทวีปเอเชียเพื่อเสริมสร้างสุขภาพหรือบำรุงร่างกาย อย่างไรก็ตาม มีบางบุคคลกลุ่มคนที่ควรระวังหรือควรเว้นรางจืด ได้แก่:- ผู้ที่แพ้: คนที่มีประวัติแพ้ต่อพืชในวงศ์ Acanthaceae (เช่น ดอกไม้ฉิ่งหรือ Acanthus) อาจมีความไวต่อการเกิดอาการแพ้จากรางจืด การใช้ความระมัดระวังสำหรับผู้ที่มีอาการแพ้มีความสำคัญ
- สตรีที่กำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร: ขณะนี้ยังไม่มีข้อมูลทางวิทยาศาสตร์เพียงพอเกี่ยวกับความปลอดภัยของการใช้รางจืดในระหว่างการตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ดังนั้น, สตรีที่กำลังตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้
- ผู้ที่มีภาวะเสี่ยงทางสุขภาพ: ผู้ที่มีภาวะเสี่ยงทางสุขภาพหรือกำลังอยู่ในระหว่างการรักษาโรคหรือทำการรักษาด้วยยาที่ต้องการควบคุมหรือตรวจสอบระดับสารเคมีในร่างกาย เช่นผู้ที่เป็นโรคเบาหวานหรือโรคความดันโลหิตสูง ควรปรึกษาแพทย์ก่อนการใช้รางจืด
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
ภาวะหนังหุ้มปลายองคชาตตีบ (Phimosis)
สาเหตุของผิวแห้งกร้านและวิธีบำรุงผิว
เนื้องอกต่อมหมวกไตฟีโอโครโมไซโตมา (Pheochromocytoma)
ภาวะปวดหลอน (Phantom Pain)
โรคปริทันต์ (Periodontitis) : อาการ สาเหตุ การรักษา
โรคอกบุ๋ม (Pectus Excavatum)
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น