การจัดฟันคืออะไร

การจัดฟันคือการใช้เครื่องมือที่ใช้จัดฟันที่ไม่เข้ารูป เก ฟันซ้อน ฟันห่าง ฟันเหยิน หรือการสบฟันผิดปกติ ให้เรียงเป็นระเบียบสวยงาม และใช้งานได้ดี  เครื่องมือที่ใช้จัดฟันเป็นลวด เซรามิก หรือวัสดุอื่นๆที่นำมาติดไว้กับฟัน ทันตแพทย์จัดฟันจะเป็นผู้ที่ชำนาญในการใช้เครื่องมือ และการวางแผนการจัดฟันให้เข้าที่

ชนิดของวัสดุดัดฟัน เหล็กดัดฟันมีกี่แบบ

การเลือกวัสดุจัดฟันขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง เช่น อายุ สภาพฟัน วัสดุจัดฟันจะออกแบบเฉพาะสำหรับแต่ละคน ถ้าพูดถึงการจัดฟันคนมักคิดถึงลวดจัดฟันที่ติดกาวไว้ที่ฟันแต่ละซี่ ลวดและยางเส้นเล็กๆที่รัดไว้ จะเป็นตัวจัดฟันให้เข้าที่ จะเปลี่ยนยางเป็นระยะในขณะที่ฟันค่อยๆเลื่อนเข้าที่  วัสดุอื่นที่ใช้นอกจากลวด เช่น
  • เซรามิคใส ซึ่งจะสังเกตเห็นได้น้อยลง
  • Lingual Braces ใส่ไว้ด้านในของฟัน
  • ใช้วัสดุใส ถอดเข้าออกได้
Retainers คือเครื่องมือที่ใส่หลังจากเสร็จสิ้นการจัดฟัน  ใช้เพื่อให้ฟันไม่เคลื่อนไปจากที่

เครื่องมือจัดฟัน ทำงานอย่างไร

เครื่องมือจัดฟันจะใช้แรงกด และแรงดึง รูปร่างของขากรรไกรจะปรับเพื่อรองรับกับแรงนั้น เรามักจะคิดว่าฟันติดกับกระดูกขากรรไกรโดยตรง จึงยากที่จะนึกภาพออกว่า ฟันจะเคลื่อนที่ได้อย่างไร เมื่อมีแรงกดที่ฟัน กระดูกบริเวณนั้นจะถูกกดและละลาย ทำให้ฟันเคลื่อนที่ไปทิศที่ต้องการ การใส่เครื่องมือจัดฟัน ใช้เวลาหนึ่งถึงสองชั่วโมง อาจรู้สึกปวดในสัปดาห์แรก และแต่ละครั้งเมื่อปรับยางใหม่ ก็อาจเจ็บอยู่สองสามวัน

การติดเหล็กจัดฟัน(Bracket)

หลังจากทำความสะอาดฟันและทำให้แห้ง จะติด Bracket เซรามิค พลาสติกหรือเหล็กเข้ากับฟันโดยใช้กาว อาจจะรู้สึกไม่สบายปาก แต่ไม่เจ็บ เครื่องมือนี้ออกแบบมาเพื่อกระจายแรงให้ทั่วตัวฟัน และต่อกันด้วยลวดสแตนเลส นิเกิลไททาเนียมหรือคอปเปอร์ไททาเนียม

ยางดึงฟัน

จะใส่รัดรอบเครื่องมือจัดฟันที่ถูกติดกาวไว้กับฟัน เพื่อเพิ่มแรงกดที่กราม

เครื่องมือแยกฟัน Spacers

ทำด้วยเส้นยาง หรือวงแหวนโลหะ ทันตแพทย์จะใส่มันไว้ที่กรามเพื่อแยกฟันกรามที่ติดกันแน่นออก เพื่อให้มีที่ใส่เครื่องมือจัดฟัน ทุกคนไม่จำเป็นต้องใส่ spacer และใส่ไว้เพียงหนึ่งหรือสองสัปดาห์เท่านั้น

ลวดจัดฟัน Archwires

ลวดใช้เชื่อมต่อ Bracket แต่ละอันที่ติดบนฟัน เป็นแหล่งของแรงที่จะเคลื่อนฟัน ลวดอาจทำจากสแตนเลส นิเกิลไททาเนียมหรือคอปเปอร์ไททาเนียม

Buccal tube

คือเครื่องมือโลหะที่ใส่ไว้ที่ฟันกราม เพื่อยึดส่วนต่างๆของเครื่องมือจัดฟันไว้  เพื่อให้ทันตแพทย์ปรับเครื่องมือได้

Springs

บางครั้งจะใส่สปริงขดไว้ที่ลวด เพื่อเพิ่มแรงกดที่ฟันสองซี่ให้แยกจากกัน

เครื่องมือจัดฟันภายนอก 

โอกาสที่จะต้องใช้มีน้อยมาก และมักจะใส่เฉพาะกลางคืน มันคือแถบที่ต่อจากเครื่องมือจัดฟันในปาก เพื่อเพิ่มแรงกดที่ฟันในกรณีที่ต้องการการแก้ไขที่พิเศษจริงๆBraces

การใส่เครื่องมือจัดฟันเจ็บหรือไม่

ไม่ควรรู้สึกเจ็บปวดในขณะที่ใส่เครื่องมือจัดฟัน แต่อาจรู้สึกไม่สบายปากในวันที่ใส่เครื่องมือ และเมื่อเปลี่ยนยางดึงฟัน ความเจ็บปวดมักจะปวดตื้อๆหรือปวดตุบ คุณอาจกินยาแก้ปวดธรรมดาได้ 

Mini-braces คืออะไร

มีขนาดเล็กกว่าปกติ ไม่ต้องใส่รอบฟันแต่ละซี่ ทำให้ไม่แน่นเต็มปาก หากสนใจ ควรถามทันตแพทย์ของคุณ

ใส่เครื่องมือจัดฟันไว้นานเท่าไร

ขึ้นกับแต่ละบุคคล โดยทั่วไปการจัดฟันใช้เวลาหนึ่งถึงสามปี หากทำตามคำแนะนำจองทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด คุณจะแน่ใจได้ว่าจะใส่เครื่องมือไว้ในปากน้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้

การจัดฟันในผู้ใหญ่กับเด็กแตกต่างกันหรือไม่

คุณอาจจะแปลกใจหากรู้ว่าไม่มีใครแก่เกินที่จะจัดฟัน แต่ก็มีข้อดีในการจัดฟันแต่เนิ่นๆ ในวัยรุ่นแนวขากรรไกรและเนื้อเยื่อบริเวณน้้นยังยืดหยุ่นได้ดีและฟันยังเคลื่อนที่ได้ง่ายกว่าผู้ใหญ่ การจัดฟันจะใช้เวลาน้อยกว่า หากเป็นผู้ใหญ่ฟันและขากรรไกรหยุดเจริญแล้ว การปรับรูปแบบบางอย่างไม่อาจทำได้ แต่อย่างไรก็ดี ผู้ใหญ่กับวัยรุ่นใช้วิธีเดียวกันในการจัดฟัน เว้นแต่ระยะเวลาที่ใช้ในผู้ใหญ่จะนานกว่า หากคุณตั้งครรภ์หรือต้องการจะตั้งครรภ์ ควรปรึกษาสูติแพทย์ก่อนจะจัดฟัน และหากคุณมีโรคประจำตัว ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเช่นกัน

การดูแลเครื่องมือจัดฟัน

หลังจากติดเครืองมือจัดฟันแล้ว คุณอาจต้องหลีกเลี่ยงอาหารบางขนิดที่มักจะติดอยู่ระหว่างเครื่องมือจัดฟันกับแนวเหงือก เช่น
  • ลูกอมแข็ง
  • ข้าวโพดคั่ว
  • หมากฝรั่ง
และเมื่อติดเครื่องมือจัดฟัน อาจมีอาหารติดที่ฟันได้ง่าย ทำให้เกิดฟันผุ จึงควรระวังในการดื่มเครื่องดื่มรสหวาน และอาหารที่ทำให้ฟันผุ คุณต้องไปพบทันตแพทย์ทุก4-6สัปดาห์ เพื่อตรวจความสะอาดของช่องปาก สภาพเครื่องมือจัดฟัน และเปลี่ยนยาง

อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง

การสวมเหล็กจัดฟันจำเป็นต้องปรับเปลี่ยนนิสัยการกินของคุณเพื่อให้แน่ใจว่าคุณจะไม่ทำให้เหล็กจัดฟันเสียหายหรือขัดขวางประสิทธิภาพของเหล็กจัดฟัน เหล็กจัดฟันอาจทำให้อาหารบางชนิดกินได้ยากขึ้น และสิ่งสำคัญคือต้องหลีกเลี่ยงสิ่งของที่อาจทำให้เกิดความเสียหายได้ คำแนะนำบางประการเกี่ยวกับสิ่งที่ควรรับประทานและสิ่งที่ควรหลีกเลี่ยงเมื่อคุณใส่เหล็กจัดฟัน: อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง:
  • อาหารแข็ง:
    • ถั่ว
    • ลูกอมแข็ง
    • ก้อนน้ำแข็ง
    • เมล็ดป๊อปคอร์น
    • เพรทเซิล
  • อาหารเหนียวหรือเคี้ยวหนึบ:
    • ลูกอมเคี้ยวหนึบ (คาราเมล, ทอฟฟี่)
    • เหงือก
    • ช็อกโกแลตแท่งเหนียวหรือเคี้ยวหนึบ
  • อาหารกรุบกรอบ:
    • ขนมปังกรอบแข็ง
    • ชิป
    • ทาโก้อย่างหนัก
  • เนื้อแข็ง:
    • สเต็กเนื้อแข็ง
    • กระตุก
  • ผักดิบบางชนิด:
    • แครอทดิบ (หั่นเป็นชิ้นเล็กๆ จัดการได้)
    • บรอกโคลีดิบและดอกกะหล่ำ (หั่นเป็นดอกเล็กๆ)
  • ข้าวโพดบนซัง:
    • ตัดข้าวโพดออกจากซังก่อนรับประทาน

การทำความสะอาด

ต้องทำความสะอาดปาก และฟันเป็นพิเศษเมื่อติดเครื่องมือจัดฟัน แปรงฟันทุกครั้งหลังอาหาร ใช้ไหมขัดฟันแบบพิเศษทำความสะอาดวันละสองครั้ง และยังต้องไปตรวจ และทำความสะอาดฟันทุกหกเดือนตามปกติด้วย ราคาค่าจัดฟัน ชนิดลวดเหล็กราคาถูกที่สุด เริ่มตั้งแต่ราว 35,000 บาทเป็นต้นไป

สรุป

เครืองมือจัดฟันทำงานโดยการใช้แรงกดที่แนวกราม เพื่อให้ฟันเรียงแถวตามต้องการ ซึ่งไม่ใช่เพื่อความสวยงามเพียงอย่างเดียว แต่เพื่อสุขภาพโดยรวมของคุณด้วย การจัดฟันใช้เวลานาน คุณควรปรึกษาทันตแพทย์ หากต้องการหรือมีข้อสงสัยในการจัดฟัน
แจ้งให้ทราบ
guest
0 ความคิดเห็น
การตอบรับแบบอินไลน์
ดูความคิดเห็นทั้งหมด