อาการทางกายที่ไม่ทราบสาเหตุ (Somatic symptom disorder) 

SSD คืออะไร

อาการ SSD

• ความรู้สึกที่เฉพาะเจาะจง เช่น ความเจ็บปวด หรือการหายใจถี่ หรืออาการทั่ว ๆ ไป เช่น อ่อนล้าหรืออ่อนแรง
• ไม่มีความเชื่อมโยงกับโรคต่าง ๆ หรือมีความเชื่อมโยงกับโรคต่าง ๆ เช่น มะเร็ง หรือโรคหัวใจ 
• มีอาการเดียว หลายอาการ หรืออาการที่หลากหลาย 
• อาการมีตั้งแต่ เบา ปานกลาง หรือรุนแรง 

• กังวลเกี่ยวกับการเจ็บป่วยอย่างต่อเนื่อง
• มองว่าความรู้สึกปกติของร่างกายเป็นสัญญาณของการเจ็บป่วยที่รุนแรง 
• กลัวว่าอาการจะรุนแรง ถึงแม้ว่าจะไม่มีหลักฐาน 
• คิดว่าความรู้สึกทางร่างกายเป็นอันตราย
• รู้สึกว่าการตรวจและการรักษาไม่เหมาะสม
• กลัวว่าการทำกิจกรรมที่ใช้ร่างกายจะทำให้ร่างกายได้รับความเสียหาย
• ตรวจสอบความไม่ปกติของร่างกายซ้ำ ๆ 
• ไปพบแพทย์บ่อย ๆ แต่ไม่ได้ช่วยให้ความกังวลลดลงหรือทำให้อาการแย่ลง
• ไม่ตอบสนองต่อการรักษาหรือมักจะไวต่อผลข้างเคียงของยา
• มีความบกพร่องรุนแรงกว่าที่คาดไว้จากโรค ๆ หนึ่ง 

เมื่อไหร่ที่ควรพบแพทย์ 

การดูแล

สาเหตุ

• ปัจจัยทางพันธุกรรม เช่น ความไวต่อความเจ็บปวดที่เพิ่มขึ้น 
• ปัจจัยทางครอบครัว อาจเป็นทั้งทางพันธุกรรมและสภาพแวดล้อม
• ความคิดลบ ๆ เกี่ยวกับตัวเอง ซึ่งอาจส่งผลต่อการมองความเจ็บป่วยและร่างกายของตัวเอง
• ความตระหนักรู้หรือกระบวนการทางการแก้ปัญหาทางอารมณ์ลดลง ทำให้เกิดอาการทางร่างกายแทนที่จะไปจดจ่อกับปัญหาทางอารมณ์
• พฤติกรรมเรียนรู้ ตัวอย่างเช่น การได้รับความสนใจหรือประโยชน์จากการป่วย หรือ พฤติกรรมความเจ็บปวดที่ตอบสนองต่ออาการต่าง ๆ เช่น การหลีกเลี่ยงกิจกรรม ซึ่งจะทำให้ความพิการเพิ่มมากขึ้น 

ความเสี่ยง

• เป็นวิตกกังวลหรือซึมเศร้า
• เป็นโรคหรือกำลังหายจากโรค
• มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรค เช่น มีประวัติครอบครัวที่เป็นโรค
• พบเจอความเครียดในชีวิต การบอบช้ำทางจิตใจ หรือความรุนแรง 
• มีความบอบช้ำทางจิตใจในอดีต เช่น การถูกคุกคามทางเพศในวัยเด็ก 
• ไม่มีการศึกษาสูงและมีฐานะทางสังคมไม่สูง 

การป้องกัน 

• หากคุณมีปัญหาเกี่ยวกับความวิตกกังวลหรือซึมเศร้า ให้พบผู้เชี่ยวชาญด้านจิตเวชทันที 
• เรียนรู้ที่จะตระหนักได้ว่าเมื่อไหร่ที่เกิดความเครียด และความเครียดนั้นส่งผลต่อร่างกายอย่างไร พร้อมทั้งฝึกการจัดการกับความเครียดเหล่านั้น 
• หากคุณมีอาการของอาการทางกายที่ไม่ทราบสาเหตุ ความรักษาแต่เนิ่น ๆ เพื่อป้องกันไม่ให้อาการแย่และส่งผลเสียต่อคุณภาพชีวิต 
• รักษาอย่างสม่ำเสมอเพื่อป้องกันไม่ให้อาการแย่ลงหรือกลับไปเป็นอีก