เจลล้างมือ/แอลกอฮอล์ล้างมือ (Hand Sanitizer)

ประโยชน์ของการล้างมือกับเจลล้างมือ

เจลล้างมือ และแอลกอฮอล์ล้างมือ พบได้เกือบทุกที่และเป็นที่นิยมใช้ในสถาณการปัจจุบัน เนื่องจากมีไวรัสระบาดการพกพาน้ำยาล้างมือจึงเป็นสิ่งที่จำเป็น เจลล้างหรือ หรือแอลกอฮอล์ล้างมือมีประโยชน์ตรงที่พกพาง่าย สะดวกและสามารถฆ่าเชื้อโรคได้

สารทำความสะอาดมีอะไรบ้าง

ส่วนประกอบที่มีฤทธิ์สามอย่างที่มีอยู่ในเจลล้างมือถึง 90% คือ Ethyl alcohol (หรือ Ethanol), Isopropyl alcohol และ Benzalkonium chloride

เจลล้างมือแอลกอฮอล์ เจลล้างมือมีอยู่ทุกที่ สิ่งที่น่าเป็นห่วงที่สุดคือมันกระจายไปมากแค่ไหน

จากห้องน้ำในสนามบินจนถึงร้านขายของชำ เจลล้างมือใช้กันแพร่หลายตั้งแต่มันเข้ามาในตลาดเมื่อปี 2009 ผลิตภัณฑ์นี้เป็นทางเลือกที่ดี เมื่อการล้างมือด้วยน้ำและสบู่ไม่สะดวก แต่ก็เป็นความรับผิดชอบของเราที่จะแสดงว่าผลิตภัณฑ์นี้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ เพื่อผู้บริโภคมีความมั่นใจเมื่อใช้กับตนเองและครอบครัววันละหลายๆครั้ง” เธอบอก “ ถ้าจะทำอย่างนั้น เราต้องปิดช่องว่าง โดยขอข้อมูลทางวิทยาศาสตร์เกี่ยวกับส่วนประกอบที่ออกฤทธิ์” ส่วนผสมที่มีฤทธิ์ในเจลล้างมือส่วนใหญ่จะเป็น Ethyl alcohol ชนิดเดียวกับที่พบในเหล้ากลั่น เจลล้างมือที่มีแอลกอฮอล์ 60-65%นี้ มีความแรงเท่ากับเหล้าเถื่อนขนาด 120 proof เลยทีเดียว (แต่เราเอามาทามือ) เพราะคนจำนวนมากใช้เจลล้างมือหลายครั้งต่อวัน FDA จึงต้องการข้อมูลที่เกี่ยวกับการใช้ในระยะยาว โดยเฉพาะในหญิงตั้งครรภ์และเด็ก FDA ยังบอกว่า วิทยาศาสตร์ที่เกิดขึ้นใหม่(emerging science)นำเสนอว่าสารออกฤทธิ์บางตัว มี systemic exposure (ตรวจพบได้ในเลือดหรือปัสสาวะ-แปลว่ามันถูกดูดซึมเข้าไปในร่างกายได้ ) มากกว่าที่เคยคิด และ FDA ต้องการข้อมูลเพิ่มเติมว่าการใช้เจลอย่างสม่ำเสมอ และบ่อยๆ มีผลต่อสุขภาพของคนหรือไม่อย่างไร? เจลล้างมือหลายชนิด โฆษณาว่า ฆ่าเชื้อโรคได้ 99.99% ซึ่งก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ FDA อยากเห็นหลักฐานสนับสนุนเพิ่มเติม หากการฆ่าเชื้อแบคทีเรียเป็นสิ่งสำคัญ แล้วการเพิ่มของแบคทีเรียที่เหลืออีก 0.01% ที่ทำให้เกิดโรคติดเชื้อได้ล่ะ (ซึ่งแบคทีเรียกลุ่มนี้อาจเป็นเหตุของการดื้อยาปฎิชีวนะได้) แต่เจลล้างมือไม่น่าจะเกี่ยวข้องกับการต้านยาปฎิชีวนะ เพราะมันไม่มียาปฎิชีวนะผสมอยู่ แล้วเจลทำความสะอาดจำเป็นจริงหรือไม่ สบู่ธรรมดากับน้ำก็สามารถทำให้มือปราศจากเชื้อโรคได้ การใช้เจลแอลกอฮอล์ล้างมือ เพื่อทำความสะอาด ควรใช้เจลล้างมือเฉพาะเมื่อการล้างมือด้วยน้ำและสบู่ไม่สะดวก เจลล้างมือ และสบู่ฆ่าเชื้อโรคไม่ได้สำคัญขนาดนั้น การใช้มันบ่อยแบบที่เราใช้ทุกวันนี้ไม่น่าจะเป็นผลดีในระยะยาวที่จะทำให้คนปลอดภัยจากเชื้อโรค

ความสำคัญของการล้างมือ

CDC ชี้ให้เห็นว่าไม่ควรใช้เจลล้างมือตลอดเวลา โดยไม่เมื่อมือเปื้อนมากๆหรือเหนียวเหนอะ เพราะแบคทีเรียจะยังเกาะอยู่ตามซอกหลืบบนมือได้ เจลล้างมือไม่สามารถล้างสารเคมีที่อันตราย เช่น ยาฆ่าแมลงหรือโลหะหนักได้ ในการศึกษาอีกชิ้นพบว่าการใช้เจลแอลกอฮอล์ล้างมือ ไม่ช่วยป้องกัน Norovirus ซึ่งเป็นสาเหตุของการเกิดหวัดลงกระเพาะ แต่ยังมีหลักฐานว่า เจลล้างมือช่วยลดการกระจายของเชื้อโรคจากมือของคนที่อยู่ในบ้านเดียวกัน และการศึกษาอื่นๆพบว่ามันช่วยป้องกันการท้องเสียของนักเดินทางเมื่อมีการเดินทางข้ามประเทศ จากการทบทวนผลการศึกษาและหลักฐานที่มีอยู่เป็นจำนวนมาก พบว่าการล้างมือด้วยน้ำและสบู่ ยังเป็นวิธีที่ดีที่สุดในการป้องกันการกระจายของโรคที่เกิดจากแบคทีเรียและไวรัส ที่พบบนพื้นผิวทั่วไป ภายใต้ข้อกำหนดใหม่ เร็วๆนี้ FDA จึงเสนอให้มีกฎสำหรับการนำเสนอข้อมูล ซึ่งต้องเปิดเผยต่อสาธารณะเป็นเวลาหกเดือน หลังจากนั้นบริษัทผู้ผลิตมีเวลาหนึ่งปีที่จะเสนอข้อมูลและข่าวสารใหม่ๆก่อนที่ FDA จะออกคำสั่งครั้งสุดท้าย ในปี 2013 และ 2015 FDA ออกกฎเกี่ยวกับการใช้กับสารฆ่าเชื้อโรคที่มีขายทั่วไปที่ออกฤทธิ์คล้ายกับเจลล้างมือ รวมทั้งสารฆ่าเชื้อที่ใช้ล้างมือและที่ใช้ในการดูแลสุขภาพทั่วไป

ข้อควรรู้เกี่ยวกับเจลล้างมือ

เจลทำความสะอาดมือถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายเพื่อช่วยฆ่าหรือลดจำนวนจุลินทรีย์ที่อาจเป็นอันตรายบนมือ ต่อไปนี้เป็นข้อเท็จจริงโดยย่อเกี่ยวกับเจลทำความสะอาดมือ:

• แอลกอฮอล์:เจลทำความสะอาดมือที่มีประสิทธิภาพส่วนใหญ่เป็นแอลกอฮอล์ซึ่งประกอบด้วยเอธานอลหรือไอโซโพรพิลแอลกอฮอล์ แอลกอฮอล์เหล่านี้ขึ้นชื่อในเรื่องความสามารถในการฆ่าเชื้อโรคและไวรัสได้หลากหลาย
• ประสิทธิผล:การใช้เจลทำความสะอาดมือที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์อย่างเหมาะสมสามารถลดจำนวนเชื้อโรคที่มือได้อย่างมาก รวมถึงแบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อราบางชนิด มีประสิทธิภาพอย่างยิ่งในการต่อต้านเชื้อโรคทั่วไป
• ความสะดวกสบาย:เจลล้างมือมีความสะดวกและสามารถใช้ได้โดยไม่ต้องใช้น้ำหรือสบู่ มักใช้ในสถานการณ์ที่การล้างมือทำไม่ได้หรือไม่สามารถทำได้
• ใช้คำแนะนำ:เพื่อให้มีประสิทธิภาพ การใช้เจลทำความสะอาดมืออย่างถูกต้องเป็นสิ่งสำคัญ ใช้ปริมาณที่เพียงพอ (โดยปกติจะเป็นขนาดเหรียญห้าสิบสตางค์) แล้วถูให้ทั่วมือ รวมถึงระหว่างนิ้วมือและใต้เล็บ จนกระทั่งมือของคุณแห้ง
• ไม่ใช่สิ่งทดแทนการล้างมือ:แม้ว่าเจลล้างมือจะมีประโยชน์ แต่ก็ไม่สามารถใช้แทนการล้างมือด้วยสบู่และน้ำได้อย่างเหมาะสม การล้างมือยังคงเป็นแนวทางปฏิบัติที่ดีที่สุดในการขจัดสิ่งสกปรก สิ่งสกปรก และเชื้อโรคบางชนิดออกจากมือของคุณ
• การให้ความชุ่มชื้นแก่มือ:การใช้เจลทำความสะอาดมือบ่อยครั้งอาจทำให้ผิวแห้งได้ มองหาเจลทำความสะอาดมือที่มีสารให้ความชุ่มชื้นเพื่อช่วยป้องกันปัญหานี้
• ปริมาณแอลกอฮอล์:เจลทำความสะอาดมือมักมีแอลกอฮอล์อย่างน้อย 60% จึงมีประสิทธิภาพในการฆ่าเชื้อโรค ตรวจสอบฉลากเพื่อให้แน่ใจว่าปริมาณแอลกอฮอล์อยู่ในช่วงนี้
• แบบพกพาและเป็นมิตรกับการเดินทาง:เจลล้างมือมีจำหน่ายหลายขนาด รวมถึงขวดขนาดพกพา ทำให้ง่ายต่อการพกพาติดตัวไปได้ทุกที่
• การใช้ในกรณีฉุกเฉิน:เจลล้างมือได้รับความสนใจและใช้มากขึ้นในช่วงภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข เช่น การระบาดของไข้หวัด หรือไวรัสอื่น ๆ 
• น้ำหอมและส่วนผสม:เจลทำความสะอาดมืออาจมีน้ำหอมหรือสูตรต่างๆ บางชนิดมีกลิ่นหอม ในขณะที่บางชนิดไม่มีน้ำหอม คุณสามารถเลือกอันที่เหมาะกับความต้องการของคุณ
• ความปลอดภัย:เก็บเจลทำความสะอาดมือให้พ้นมือเด็ก เนื่องจากการกลืนกินหรือการใช้ที่ไม่เหมาะสมอาจเป็นอันตรายได้ มีไว้สำหรับใช้ภายนอกเท่านั้น
• วันหมดอายุ:เจลล้างมือมีอายุการเก็บรักษา และสิ่งสำคัญคือต้องตรวจสอบวันหมดอายุเพื่อให้มั่นใจถึงประสิทธิภาพ

เจลล้างมือมีบทบาทสำคัญในการรักษาสุขอนามัยของมือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานการณ์ที่ไม่สามารถล้างมือแบบเดิมๆ ได้ อย่างไรก็ตาม การล้างมืออย่างเหมาะสมยังคงเป็นมาตรฐานทองคำในการรักษาความสะอาดและป้องกันการแพร่กระจายของการติดเชื้อ

---

นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา

• https://www.cdc.gov/handwashing/show-me-the-science-hand-sanitizer.html
• https://www.bathandbodyworks.com/c/hand-soaps-sanitizers/all-hand-sanitizers