หญ้าหนวดแมว (Catnip Tea) : ประโยชน์ต่อสุขภาพ

21.11.2567

หญ้าแมว (Catnip) หรือ แค็ทมิ้นท์ (Cat mint) เป็นพืชตระกูลมิ้นท์ เป็นพืชยืนต้น กำเนิดในทวีปยุโรป และพบในป่าในสหรัฐอเมริกา และประเทศแคนาดา คุณอาจคุ้นเคยกับผลของหญ้าแมวที่ทำให้แมวดูเคลิ้ม หญ้าแมวแห้งส่วนใหญ่พบในของเล่นแมวและไช้เพื่อเปลี่ยนพฤติกรรมของแมว หญ้าแมว สมุนไพร และน้ำมันสกัดมีขายในร้านขายยาและ ซูเปอร์มาร์เก็ตเพื่อให้คนได้ใช้ หญ้าแมวปรุงโดยการต้มน้ำ และหญ้าแมวเป็นเวลาสิบนาที สมัยก่อนใช้หญ้าแมวเป็นยาสมุนไพรเพื่อรักษาอาการกระสับกระส่าย ความวิตกกังวลและโรคระบบประสาท อาการไอ โรคหอบหืด ท้องอืด ท้องเสีย ทุกวันนี้ใช้หญ้าแมวแห้งในการปรุงอาหารเพื่อเพิ่มรสชาติ เป็นอาหารเสริมและต้มเป็นชา ไม่มีงานวิจัยศึกษาเกี่ยวกับพืชชนิดนี้มากนัก แต่การดื่มหญ้าแมวอาจมีประโยชน์สำหรับสุขภาพเล็กน้อย และนอกจากนี้ยังเชื่อว่าเป็นสมุรไพรแก้ปัสสาวะขัด และกระเพาะปัสสาวะอักเสบ

คุณค่าทางโภชนาการ

ข้อมูลทางโภชนาการที่เชื่อถือได้ไม่มีมากนักเพราะไม่มีการขายให้คนกินเท่าไร แต่สามารถคาดได้ว่าเมื่อดื่มชาอย่างเดียว หญ้าแมวนี้แทบไม่มีโปรตีน ไขมันหรือคาร์โบไฮเดรตเหมือนชาอื่น หญ้าแมวมีสารต้านอนุมูลอิสระที่ชื่อฟลาโวนอยด์และกรดฟีโนลิคสูง พวกนี้มี

กรดคาเฟอิก
กรดโรสมารินิค
กรดคูมาริค

งานวิจัยพบว่ากรดโรสมารินิคมีสารต้านอนุมูลอิสระที่มีประสิทธิภาพมากกว่าวิตามินอี สารต้านอนุมูลอิสระปกป้องเซลล์จากการถูกทำร้ายโดยสารอนุมูลอิสระ ลดโอกาสการเกิดโรคมะเร็งและ โรคหลอดเลือดแดงแข็ง กรดโรสมารินิคยังใช้เพื่อรักษาแผลในกระเพาะอาหารและโรคหอบหืด หญ้าแมว สรรพคุณ(ตามความเชื่อ) หญ้าแมวเป็นพืชที่มีกลิ่นหอมที่มีสารต้านอนุมูลอิสระและสารระเหยเช่น เนเปทาแลคโตน ไธมอล ไพนีนที่อาจมีประโยชน์ทางการแพทย์ เมื่อหญ้าแมวแห้งและนำไปทำชา ความร้อนจากน้ำทำให้สารพวกนี้ออกมา เรารับสารนี้โดยการดมและดื่มชา ด้วยส่วนประกอบชองพืชที่มีกลิ่นหอมอาจให้ประโยชน์ต่อสุขภาพดังนี้ นอนหลับได้ดีขึ้น หญ้าแมวอาจช่วยให้ร่างกายผ่อนคลายก่อนเข้านอนและให้ได้พักมากขึ้น สารเนเปทาแลคโตนและกรดเนเปทาแลคโตน มีประสิทธิภาพในการทำให้รู้สึกสงบ ลดความประหม่าและความวิตกกังวล ในงานวิจัยในสัตว์พบว่าหญ้าแมวลดความประหม่า ไม่มีงานวิจัยมากพอที่จะสรุปได้ว่าจะส่งผลเดียวกันกับมนุษย์หรือไม่ แต่สารเนเปทาแลคโตนในหญ้าแมวอาจช่วยลดความประหม่า ความวิตกกังวลและความกระสับกระส่าย ลดแก๊สและอาการปวดท้อง ในสมัยก่อนใช้หญ้าแมวเพื่อรักษาท้องเสีย ท้องอืดและอาการปวดท้อง เชื่อว่าช่วยลดกล้ามเนื้อหดเกร็งในลำไส้ การดื่มหญ้าแมวอาจช่วยให้ระบบย่อยอาหารรู้สึกดีขึ้น ลดภาวะโคลิค ในสมัยก่อนมีผู้คนหลายกลุ่มใช้หญ้าแมวเพื่อลดภาวะโคลิคในทารก และช่วยให้ทารกนอนในตอนกลางคืน มีงานวิจัยบางงานทำในเรื่องความปลอดภัยในการใช้หญ้าแมวกับทารก หญ้าแมวเป็นยากล่อมประสาทจึงอาจทำให้เด็กโตอาเจียนได้ และไม่แนะนำให้ทารกที่มีภาวะโคลิคดื่มหญ้าแมว ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้แผนการรักษานี้

ความเสี่ยง

ผู้คนดื่มหญ้าแมวมาร้อยปีกว่าปีจึงสามารถดื่มชานี้ได้ถึงสามแก้วต่อวัน ถึงอย่างไรก็ตามเรายังไม่รู้ว่าพืชชนิดมีผลกระทบต่อสุขภาพของมนุษย์อย่างไร ความเสี่ยงมีดังนี้ ทำให้ง่วงนอน หากดื่มหญ้าแมวและยานอนหลับ หรือฮ็อป คาวา วาเลอเรี่ยน และเซนต์จอห์นเวิร์ตอาจทำให้เกิดการง่วงนอนมาก ควรหลีกเลี่ยงการดื่มหญ้าแมวก่อนขับรถหรือควบคุมเครื่องจักร ท้องไส้ปั่นป่วนหรืออาเจียน อาจมีอาการื้องไส้ปั่นป่วนหลังจากดื่มหญ้าแมว บางคนดื่มชานี้เพื่อช่วยปัญหาการย่อย แต่บางคนอาจทนไม่ค่อยได้ หยุดดื่มหญ้าแมวหากทำให้เกิดท้องไส้ปั่นป่วนหลายครั้ง ผู้ใหญ่และเด็กอาจอาเจียนหากดื่มหญ้าแมวมากเกินไป อาการแพ้ คุณอาจมีอาการแพ้หญ้าแมวหากคุณมีอาการแพ้พืชจากตระกูลมิ้นท์ อาการป่วยในเด็กและหญิงตั้งครรภ์ หากเด็กดื่มชามากเกินไปอาจทำให้อาเจียน มีรายงานว่าเกิดผลไม่พึงประสงค์จากการดื่มหญ้าแมวระหว่างตั้งครรภ์ ถึงแม้ว่าหญ้าแมวจะถูกว่าว่าใช้รักษาภาวะโคลิคและอาการแพ้ท้อง แต่ทารกและหญิงตั้งครรภ์ควรหลีกเลี่ยงหญ้าแมวจะดีที่สุด ปฏิกิริยากับยา สมุนไพรที่มีฤทธิ์กล่อมประสาทเช่นหญ้าแมวอาจมีปฎิกิริยากับยาบางชนิด