ลิ้นเป็นฝ้า (White Tongue) : อาการ สาเหตุ การรักษา

21.11.2567

ลิ้นเป็นฝ้า (White Tongue) คือ การมีสีขาวบนลิ้นของคุณ ทั้งลิ้นของคุณอาจเป็นสีขาวหรือเป็นแค่บางจุดเท่านั้น สิ่งนี้อาจดูน่ากลัวเมื่อส่องกระจก แต่มันไม่ได้สร้างอันตรายใดๆ ลิ้นเป็นฝ้าขาวไม่ใช่ความผิดปกติที่น่ากังวลใจ แต่ก็สามารถเป็นสัญญาณบ่งบอกการติดเชื้อ และระยะเริ่มแรกของโรคมะเร็งได้ หากฝ้าบนลิ้นไม่หายไปภายใน 2-3 สัปดาห์ ควรรีบพบแพทย์ White Tongue

ลิ้นเป็นฝ้าเกิดจากอะไร?

ลิ้นเป็นฝ้าขาวเป็นผลมาจากเรื่องความสะอาดในช่องปาก รวมทั้งสามารถเกิดได้เมื่อลิ้นได้รับการกระแทกจนทำให้เกิดอาการอักเสบและบวม แบคทีเรีย เชื้อรา สิ่งสกปรก อาหารและเซลล์ที่ตายแล้วจะติดอยู่ในซอกเซลล์เล็กๆ บนลิ้น เศษของสิ่งต่างๆ เหล่านี้จะทำให้ลิ้นของคุณเกิดเป็นฝ้าขาวได้ นี่คือสาเหตุที่ทำให้เกิดฝ้าขาวที่ลิ้น:

การแปรงฟัน และการทำความสะอาดช่องปากไม่ดี
ปากแห้ง
หายใจทางปาก
การสูญเสียน้ำ
รับประทานอาหารอ่อนๆ
การระคายเคือง เช่น จากคมฟัน หรือเครื่องมือทันตกรรม
มีไข้
สูบบุหรี่
ดื่มแอลกอฮอล์

ปัจจัยที่เชื่อมโยงกับลิ้นเป็นฝ้า

ปัจจัยบางประการที่ทำให้เกิดลิ้นเป็นฝ้ามีดังนี้ ลิวโคพลาเคีย: ทำให้เกิดรอยฝ้าสีขาวที่ด้านในของแก้ม เหงือก และบางครั้งก็เกิดขึ้นที่ลิ้น การติดเชื้อ leukoplakia เกิดได้หากสูบบุหรี่ ดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไป ฝ้าสีขาวนี้ไม่เป็นอันตราย แต่บางครั้งอาจจะมีโอกาสพัฒนาไปเป็นมะเร็งช่องปากได้ ไลเคนพลานัสในช่องปาก: เป็นปัญหาเกี่ยวกับระบบภูมิคุ้มกันทำให้เกิดฝ้าขาวขึ้นในปาก และบนลิ้น รวมไปถึงอาจพบแผลที่เยื่อบุด้านในปากได้อีกด้วย เชื้อราในช่องปาก: เกิดจากยีสต์ Candida ซึ่งพบส่วนมากในผู้ป่วยโรคเบาหวาน ผู้ที่ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอจากภาวะต่าง เช่น โรคเอดส์ ขาดธาตุเหล็ก หรือวิตามินบี หรือในผู้ที่สวมใส่ฟันปลอม ซิฟิลิส: เป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ที่สามารถทำให้เกิดแผลในปาก หากไม่ได้รับการรักษารอยสีขาวจากซิฟิลิสก็สามารถที่จะก่อตัวบนลิ้นของผู้ป่วยได้ สาเหตุอื่น ๆ ที่อาจจะก่อให้เกิดลิ้นเป็นฝ้าขาวมีดังนี้:

โรคลิ้นลายแผนที่ ซึ่งโดยปกติลิ้นจะมีปุ่มเล็ก ๆ ในการรับรส หากปุ่มเหล่านี้เสียหายหรือหายไป อาจทำให้ลิ้นเป็นลายแต่ไม่ก่อให้เกิดอันตราย
การใช้ยาบางประเภท เช่น ยาปฏิชีวนะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อยีสต์ในปาก
มะเร็งที่ปากหรือที่ลิ้น

วิธีรักษาลิ้นเป็นฝ้าขาว

ลิ้นเป็นฝ้าอาจไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษาเพราะอาการเหล่านี้มักจะหายไปได้เอง ฝ้าสีขาวบนลิ้นสามารถกำจัดได้ด้วยการแปรงเบาๆ และขูดทั่วลิ้น การดื่มน้ำมาก ๆ ก็สามารถช่วยล้างแบคทีเรีย และเศษต่างๆออกจากปากได้ การรักษาโดยทั่วไปขึ้นกับสาเหตุที่ทำให้เกิดฝ้าขาวที่ลิ้น:

Leukoplakia สามารถหายได้เอง แต่อย่างไรก็ตามคุณควรไปพบทันตแพทย์เพื่อตรวจสุขภาพอย่างสม่ำเสมอ การเลิกสูบบุหรี่และหยุดดื่มแอลกอฮอล์ช่วยให้ฝ้าหายไปได้
ไลเคนพลานัสในช่องปากไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา แต่หากอาการรุนแรง แพทย์จะฉีดสเตียรอยด์ หรือยาล้างปากที่ทำจากยาสเตียรอยด์ให้ผู้ป่วย
เชื้อราในช่องปากรักษาได้ด้วยยาต้านเชื้อรา ยามีหลายรูปแบบ เช่น เจลหรือของเหลว หรือยาอม
ซิฟิลิสรักษาได้ด้วยเพนิซิลลินเพียงครั้งเดียว ยาปฏิชีวนะนี้ฆ่าแบคทีเรียที่ก่อให้เกิดซิฟิลิส

เมื่อไรที่ควรพบทันตแพทย์

อาการลิ้นเป็นฝ้าไม่จำเป็นต้องพบแพทย์ ยกเว้นว่าอาการนี้ไม่หายไปใน 2 สัปดาห์ ควรไปพบแพทย์ทันที และควรไปพบแพทย์หากมีอาการดังต่อไปนี้ร่วมด้วย

เจ็บลิ้นหรือแสบร้อนที่ลิ้น
มีแผลในช่องปาก
พบปัญหาในการเคี้ยวหรือพูดคุย
น้ำหนักลด หรือพบผื่นที่ผิวหนัง

การป้องกันลิ้นเป็นฝ้าขาว

การป้องกันลิ้นเป็นฝ้าขาวนั้นทำได้ยากมาก อย่างไรก็ตามเรามีคำแนะนำบางอย่างที่จะช่วยลดโอกาสการเกิดฝ้าที่ลิ้นได้ ด้วยสุขภาพช่องปากที่ดีดังนี้

ใช้แปรงขนนุ่ม
ใช้ยาสีฟันผสมฟลูออไรด์
แปรงฟันวันละ 2 ครั้ง
ใช้น้ำยาบ้วนปากผสมฟลูออไรด์ทุกวัน
ใช้ไหมขัดฟันอย่างน้อยวันละ 1 ครั้ง

และนี่คือเคล็ดลับเล็กๆ น้อยๆ ที่จะทำให้ห่างไกลจากลิ้นเป็นฝ้าขาว

พบทันตแพทย์ของคุณทุก ๆ 6 เดือน เพื่อตรวจสุขภาพช่องปาก
หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และลดการดื่มแอลกอฮอล์
รับประทานอาหารที่หลากหลาย เน้นผักและผลไม้สด

สิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำเมื่อลิ้นเป็นฝ้า

ลิ้นเป็นฝ้าอาจเกิดจากหลายปัจจัย และจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องระบุสาเหตุที่แท้จริงเพื่อกำหนดแนวทางปฏิบัติที่เหมาะสม ต่อไปนี้เป็นสิ่งที่ควรทำและไม่ควรทำหากคุณมีลิ้นที่เคลือบสีขาว:

สิ่งที่ควรทำ:

รักษาสุขอนามัยช่องปากที่ดี:แปรงฟันอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง และใช้ที่ขูดลิ้นหรือแปรงสีฟันขนนุ่มทำความสะอาดลิ้นอย่างเบามือ สิ่งนี้จะช่วยกำจัดแบคทีเรีย เศษผง และเซลล์ที่ตายแล้วซึ่งมีส่วนทำให้ลิ้นมีสีขาว
รักษาความชุ่มชื้น:ดื่มน้ำมาก ๆ ตลอดทั้งวันเพื่อให้ปากของคุณชุ่มชื้นและป้องกันการเจริญเติบโตของแบคทีเรียมากเกินไป
รักษาอาหารที่สมดุล:กินอาหารที่สมดุลและอุดมด้วยผักและผลไม้ หลีกเลี่ยงการบริโภคอาหารที่มีน้ำตาลหรือเป็นกรดมากเกินไป เนื่องจากอาจทำให้เกิดการเคลือบลิ้นได้
ใช้น้ำยาบ้วนปาก:น้ำยาบ้วนปากต้านแบคทีเรียที่ปราศจากแอลกอฮอล์สามารถช่วยลดแบคทีเรียในปากของคุณได้
ไปพบทันตแพทย์เป็นประจำ:การตรวจสุขภาพฟันเป็นประจำสามารถช่วยระบุปัญหาสุขภาพช่องปาก รวมทั้งสาเหตุที่เป็นไปได้ของลิ้นเป็นฝ้าขาว

สิ่งที่ไม่ควรทำ:

ไม่สูบบุหรี่:การสูบบุหรี่อาจทำให้ลิ้นระคายเคืองและทำให้เกิดฝ้าขาวได้ นอกจากนี้ยังเพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพช่องปากอื่นๆ
หลีกเลี่ยงน้ำยาบ้วนปากที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์:แอลกอฮอล์อาจทำให้ปากแห้งและอาจทำให้อาการแย่ลงได้
อย่าใช้ยาปฏิชีวนะมากเกินไป:การใช้ยาปฏิชีวนะโดยไม่จำเป็นหรือมากเกินไปสามารถรบกวนสมดุลของแบคทีเรียในช่องปากและอาจทำให้ลิ้นเป็นสีขาวได้

หากลิ้นขาวของคุณยังคงอยู่ เจ็บปวด หรือมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น กลืนลำบาก มีเลือดออก หรือรับรสเปลี่ยนไป สิ่งสำคัญคือต้องปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพหรือทันตแพทย์ พวกเขาสามารถตรวจลิ้นของคุณและวินิจฉัยสาเหตุที่แท้จริง ซึ่งอาจรวมถึงเชื้อราในช่องปาก เม็ดเลือดขาว ไลเคนพลานัสในช่องปาก หรืออาการทางการแพทย์อื่นๆ การวินิจฉัยที่ถูกต้องจะนำไปสู่การวางแผนการรักษาที่เหมาะสมที่สุด นี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา