Collagen คืออะไร
คอลลาเจน คือโปรตีนที่มีมากมายในร่างกายของเรา คอลลาเจนมีบทบาทที่สำคัญมากมายหลายอย่าง รวมไปถึงเรื่องโครงสร้างของผิวและยังช่วยเรื่องการเกิดลิ่มเลือด เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา คอลลาเจนจัดเป็นอาหารเสริมที่นิยมมากมายและมักถูกนำเอาไปเป็นส่วนผสมในแชมพูหรือโลชั่นทาผิว คอลลาเจนคือโปรตีนที่มีมากมายในร่างกาย ประมาณหนึ่งในสามขององค์ประกอบโปรตีนทั้งหมดของร่างกาย คอลลาเจนเป็นส่วนหนึ่งในรากฐานของกระดูก ผิว กล้ามเนื้อ เส้นเอ็นและเอ็น คอลลาเจนยังสามารถพบได้ในส่วนอื่นๆของร่างกาย เช่นหลอดเลือด กระจกตาและฟัน ลองนึกภาพว่าคอลลาเจนคือ “กาว”ที่ทำการยึดเอาสิ่งต่างๆมาไว้ด้วยกัน เพราะในความเป็นจริงแล้ว คำๆนี้ได้มาจากคำของกรีก คือ “kólla,” ซึ่งมีความหมายว่ากาวนั่นเองคอลลาเจนทำสิ่งใดกับร่างกาย?
คอลลาเจนมีไม่น้อยกว่า 16 ชนิด ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 ชนิดหลัก คือชนิดที่ 1 2 3 และ 4 ต่อจากนี้เราจะมาศึกษาคอลลาเจนทั้งสี่ชนิดกันอย่างใกล้ชิดและเห็นบทบาทที่มีต่อร่างกาย คือ:- คอลลาเจนที่พบได้ในร่างกายถึง 90% เป็นเส้นใยคอลลาเจนที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของผิว กระดูก เส้นเอ็น กระดูกอ่อน เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน และฟัน
- คอลลาเจนที่มีเส้นใยที่น้อยกว่าและพบได้ในกระดูกอ่อนยืดหยุ่น ซึ่งจะรองรับข้อต่อของเรา
- คอลลาเจนที่ช่วยในเรื่องโครงสร้างของกล้ามเนื้อ อวัยวะและหลอดเลือด
- คอลลาเจนที่ช่วยเรื่องกระบวนการกรองและพบได้ในชั้นของผิวหนัง
สารอาหารที่ช่วยเพิ่มการผลิตคอลลาเจน
คอลลาเจนทุกตัวเริ่มต้นจากโปรคอลลาเจน ร่างกายสร้างโปรคอลลาเจนจากการรวมกรดอะมิโนสองตัวเข้าไว้ร่วมกัน -ไกลซีนและโพรลีน ซึ่งกระบวนการนี้จำเป็นต้องใช้วิตามินซี เราอาจช่วยให้ร่างกายของเราสร้างโปรตีนที่สำคัญนี้ได้ด้วยการรับประทานอาหารที่เต็มไปด้วยสารอาหารดังต่อไปนี้:- วิตามินซี มีปริมาณมากในผลไม้ที่มีรสเปรี้ยว พริกหวานและสตอเบอรี่
- โพรลีน มีปริมาณมากในไข่ขาว จมูกข้าวสาลี ผลิตภัณฑ์จำพวกนม กระหล่ำ หน่อไม้ฝรั่งและเห็ด
- ไกลซีน มีปริมาณมากในหนังหมู หนังไก่และเจลาติน
- ทองแดง มีปริมาณมากในเนื้อสัตว์ เมล็ดงา ผงโกโก้ เม็ดมะม่วงหิมพานต์และถั่วเลนทิล
สิ่งที่สร้างความเสียหายแก่คอลลาเจน
สิ่งที่สำคัญ คือเราควรต้องหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่ไปทำลายคอลลาเจนลงด่วย เช่น:- การรับประทานน้ำตาลและคาร์โบไฮเดรตที่ผ่านการขัดสีมากเกินไป น้ำตาลจะเข้าไปแทรกแซงความสามารถในการซ่อมแซมตัวเองของคอลลาเจน ดังนั้นจึงควรบริโภคน้ำตาลและคาร์โบไฮเดรตที่ผ่านการขัดสีให้น้อยที่สุด
- ได้รับแสงแดดมากเกินไป รังสีอัลตราไวโอเลตจะไปลดการสร้างคอลลาเจน จึงควรหลีกเลี่ยงการสัมผัสแสงแดดที่มากเกินไป
- การสูบบุหรี่จะไปลดการสร้างคอลลาเจน สิ่งนี้เองทำให้การหายของบาดแผลตามธรรมชาติแย่ลง และก่อให้เกิดปัญหาเรื่องริ้วรอย
แหล่งอาหารตามธรรมชาติ
คอลลาเจนสามารถพบได้ตามอาหารส่วนที่เป็นเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของสัตว์ ยกตัวอย่างเช่น พบได้ในปริมาณมากที่หนังไก่ และหนังหมู อึกแหล่งที่พบว่าอุดมไปด้วยคอลลาเจนก็คือน้ำเคี่ยวกระดูก ที่ทำโดยการนำกระดูกไก่หรือสัตว์อื่นๆมาต้มเคี่ยว เจลาตินคือคอลลาเจนพื้นฐานในการทำอาหาร จะมีกรดอะมิโนสูงที่จำเป็นในการสร้างคอลลาเจน แต่อย่างไรก็ตามยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ในเรื่องการบริโภคอาหารที่มีคอลลาเจนสูงว่าอาจจะไปเพิ่มระดับโปรตีนในร่างกายได้ เมื่อเรารับประทานโปรตีนเข้าไป โปรตีนจะถูกย่อยสลายเป็นกรดอะมิโนและจากนั้นก็จะกลับมารวมกันใหม่ ดังนั้นคอลลาเจนที่เรารับประทานเข้าไปจะไม่เปลี่ยนถ่ายเข้าสู่ร่างกายในระดับสูงโดยตรง ผลิตภัณฑ์จากสัตว์เช่นน้ำเคี่ยวกระดูก เจลาติน หนังไก่และหนังหมูมีคอลลาเจนที่สูงมากประโยชน์ที่ได้จากอาหารเสริมคอลลาเจน
อาหารเสริมคอลลาเจนที่ได้รับความนิยมสูงมีสองชนิด – ไฮโดรไลซ์ คอลลาเจน (Collagen hydrolysate) และเจลาติน อาหารเสริมเหล่านี้จะทำการย่อยโปรตีนขนาดใหญ่ให้กลายเป็นเปปไทด์ขนาดเล็กมากๆ ซึ่งทำให้ง่ายต่อการดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย ยังไม่มีการศึกษามากมายนักในเรื่องอาหารเสริมคอลลาเจน แต่จากสิ่งที่เป็นอยู่นั้นแสดงให้เห็นแล้วว่าคอลลาเจนนั้นมีประโยชน์กับสิ่งต่างๆดังต่อไปนี้- มวลกล้ามเนื้อ จากการศึกษาปี 2019 ในเพศชายที่ทำกิจกรรมแบบสันทนาการ แสดงให้เห็นว่าการนำอาหารเสริมคอลลาเจนเปปไทด์มารับประทานร่วมกับการฝึกกล้ามเนื้อจะช่วยเพิ่มมวลกล้ามเนื้อและความแข็งแรงได้มากกว่ากลุ่มที่รับประทานยาหลอก
- ข้ออักเสบ ปี 2017 จากการเฝ้าดูศึกษาหนูที่มีภาวะโรคข้ออักเสบภายหลังได้รับบาดเจ็บที่ได้รับอาหารเสริมคอลลาเจน ผลที่ได้ระบุออกมาว่าอาหารเสริมดังกล่าวมีบทบาทในการช่วยปกป้องโรคที่อาจจะเกิดขึ้นหรือกระบวนการที่อาจทำให้เกิดโรคต่อเนื่องได้เป็นอย่างดี
- ความยืดหยุ่นของผิว จากการศึกษาปี 2019 พบว่าผู้หญิงที่รับประทานอาหารเสริมคอลลาเจนแสดงให้เห็นว่าผิวดูเปล่งปลั่งขึ้นและมีความยืดหยุ่นมากขึ้น คอลลาเจนจึงได้ถูกนำใช้เป็นยาทาในการรักษาเพื่อทำให้ผิวพรรณดีขึ้นและเพื่อช่วยในการลดริ้วรอย
ความปลอดภัยและผลข้างเคียง
ในปัจจุบันนี้อาหารเสริมคอลลาเจนถือว่ามีประสิทธิภาพและมีความปลอดภัยที่เชื่อถือได้ในระดับหนึ่ง โอกาสในการเกิดผลข้างเคียงของเจลาตินคือรสชาติที่ไม่อร่อยและสร้างความรู้สึกอึดอัดและเจ็บหน้าอกได้ ดังนั้นหากคุณมีอาการแพ้แหล่งต้นกำเนิดของคอลลาเจน คุณก็อาจจะแพ้คอลลาเจนชนิดนั้นๆไปด้วยได้อาหารเสริมใช้อย่างไร
คอลลาเจนเปปไทด์คือ คอลลาเจนที่มักมาในรูปแบบคอลลาเจนผง เพื่อง่ายต่อการนำไปรวมผสมกับอาหารชนิดอื่น เปปไทด์ไม่ได้มาในรูปแบบของเจล ดังนั้นเราจึงสามารถนำไปผสมใส่ในน้ำปั่น ซุปหรืออาหารชนิดอบได้โดยไม่ส่งผลต่ออาหารนั้นๆ คุณยังสามารถนำเจลาตินมาทำเยลลี่หรือกัมมี่ได้ด้วย เมื่อเลือกซื้ออาหารเสริมคุณควรเลือกจากแหล่งอาหารเสริมที่มีคุณภาพสูง คอลลาเจนที่ดีที่สุดจากปลาทะเล ทำมาจากหนังปลาก็ถือว่าเป็นตัวเลือกที่เหมาะสมประโยชน์ของการกินคอลลาเจน
การรับประทานคอลลาเจนจะช่วยทำให้โปรตีนขนาดใหญ่แตกตัวเป็นเปปไทด์ที่ร่างกายดูดซึมได้ง่าย เหมาะสำหรับคนวัยทำงานและผู้สูงอายุ และยังมีประโยชน์อื่นๆ เช่น 1.ช่วยปกป้องผิวและกรองสารพิษจากสิ่งแวดล้อม 2.ช่วยดูแลข้อต่อกระดูก โรคข้อเสื่อม 3.ลดเลื้อนริ้วรอย 4.ป้องกันการเกิดจุดด่างดำ ฝ้า กระ 5.ช่วยทำให้ผิวชุ่มชื้น 6.รักษาสิว ช่วยลดการอักเสบ 7.เพิ่มความยืดหยุ่นให้ผิว 8.ทำให้ผมและเล็บแข็งแรง 9.ทำให้การไหลเวียนโลหิตดีขึ้นคอลลาเจน กินตอนไหน อย่างไร
การรับประทานคอลลาเจนเราควรรู้ว่ารับประทานอย่างไรให้เกิดประโยชน์สูงสุด เราควรรับประทานดังนี้- รับประะทานคอลลาเจนตอนท้องว่าง และดื่มน้ำตามมากๆ
- ควรเลือกคอลลาเจนที่มีวิตามินซีเป็นส่วนประกอบหรือรับประทานร่วมกับวิตามินซีเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานของคอลลาเจนเพื่อให้ร่างกานดูดซึมได้ดีขึ้น
- ควรเลือกคอลลาเจนที่มีขนาดเล็ก เพราะร่างกายจะดูดซึมได้เร็วและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
- ควรรับประทานคอลลาเจน 5,000-7,000มก แต่ไม่ควรเกิน 10,000 มก.
อาหารที่มีคอลลาเจน
- คอลลาเจนหาได้ในอาหารจำพวกปลาทะเล เนื้อสัตว์ต่างๆ ถั่วหลากหลาย ผักใบเขียวเช่น
- ถั่วเหลือง ชีสทุกชนิด
- วิตามินซี ในผักผลไม้ เช่นมะขามป้อม ฝรั่ง มะนาว ส้ม ผลไม้เบอรี่ และผักเช่น ผักหวาน มะเขือเทศ
- กรดโอเมก้า 3 จากปลาแซลมอน ทูน่า อะโวคาโดและอัลมอนด์
- ดาร์กช็อกโกแลต
- ผักใบเขียว โดยเฉพาะคะน้า ผักโขม ผักกาดหอม หน่อไม้ฝรั่ง
- โปรตีนที่มีเนื้อสีขาว เนื้อไก่ เนื้อปลา ซุปกระดูกต่างๆ
ประโยชน์อื่นๆ
คอลลาเจนมีประโยชน์มากมาย ตั้งแต่ในเรื่องของอาหารไปจนถึงการนำไปช่วยในการรักษาโรค เมื่อหลายพันปีก่อน คอลลาเจนเคยถูกนำมาใช้ในการทำเป็นกาว ในปัจจุบันนี้ก็ยังคงนำมาใช้ทำเป็นสายเครื่องดนตรีต่างๆได้อีกด้วย ในการทำอาหาร คอลลาเจนถูกทำให้ร้อนเพื่อสร้างเจลาตินและมักนำมาใช้ในการทำไส้กรอก ในวงการแพทย์จะนำมาใช้ในการทำศัลยกรรมพลาสติกและตกแต่งแผลไฟไหม้ขั้นรุนแรงรีวิวคอลลาเจน
คอลลาเจนเป็นผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่ช่วยบำรุงร่างกาย ผิวพรรณ และกระดูก มีสาว ๆ หลายคนให้ความสนใจที่จะรับประทานคอลลาเจน เนื่องจากเมื่อเราอายุ 25 ปีขึ้นไปนั้น ร่างกายของเราจะผลิตคอลลาเจนได้น้อยลง การได้รับคอลลาเจน เพื่อทดแทนเป็นเรื่องที่สำคัญ ไม่ว่าจะเป็นคอลลาเจนบำรุงกระดูก และสาว ๆ หลายคนก็ชื่นชอบคอลลาเจนผิวขาวเป็นอย่างมาก อย่างไรก็ตามคอลลาเจนมีอยู่ในอาหารทั่วไป คือปลาน้ำทะเลลึก ไข่ เนื้อสัตว์ และอาหารอื่น ๆ แต่ด้วยนวัตกรรมสมัยใหม่ที่พัฒนาอย่างไม่หยุดยั้ง ทำให้ปัจจุบันเรามีอาหารเสริมคอลลาเจนหลากหลายรูปแบบ เช่น คอลลาเจนแบบเม็ด คอลลาเจนผงละลายน้ำ คอลลาเจนในรูปแบบเจลลี่ หรือขนมกัมมี่ ทำให้น่ารับประทานและมีรสชาติที่หลากหลายและได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก และผู้ใช้ก็ต้องเลือกใช้ผลิตภัณฑ์คอลลาเจนที่ดูดซึมได้ดีที่สุดข้อเท็จจริงเกี่ยวกับคอลลาเจน
คอลลาเจนเป็นโปรตีนโครงสร้างที่มีบทบาทสำคัญในด้านสุขภาพของมนุษย์ในด้านต่างๆ นี่คือข้อเท็จจริงสำคัญบางประการเกี่ยวกับคอลลาเจน:- โปรตีนที่อุดมสมบูรณ์:คอลลาเจนเป็นโปรตีนที่มีมากที่สุดในร่างกายมนุษย์ โดยเป็นส่วนสำคัญของผิวหนัง กระดูก เส้นเอ็น เส้นเอ็น และเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน
- การสนับสนุนโครงสร้าง:คอลลาเจนให้การสนับสนุนโครงสร้างแก่ร่างกายโดยการสร้างเครือข่ายคล้ายโครงที่ยึดเนื้อเยื่อและอวัยวะไว้ด้วยกัน มักเรียกกันว่า “กาว” ที่ช่วยให้โครงสร้างของร่างกายไม่เสียหาย
- ประเภทของคอลลาเจน:มีคอลลาเจนที่แตกต่างกันอย่างน้อย 16 ชนิดในร่างกายมนุษย์ โดยประเภท I, II และ III เป็นประเภทที่พบบ่อยที่สุด แต่ละประเภทมีหน้าที่เฉพาะและพบได้ในเนื้อเยื่อที่แตกต่างกัน
- สุขภาพผิว:คอลลาเจนมีความสำคัญต่อการรักษาความยืดหยุ่นและความชุ่มชื้นของผิว เมื่ออายุมากขึ้น การผลิตคอลลาเจนจะลดลง ทำให้เกิดริ้วรอย ผิวหย่อนคล้อย และความกระชับของผิวลดลง
- สุขภาพกระดูก:คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบสำคัญของเนื้อเยื่อกระดูก ให้โครงสร้างและความแข็งแรงที่จำเป็นสำหรับการสร้างกระดูกและช่วยป้องกันกระดูกหัก
- สุขภาพข้อต่อ:คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบสำคัญของกระดูกอ่อนซึ่งทำหน้าที่กันกระแทกและรองรับข้อต่อ การศึกษาบางชิ้นแนะนำว่าอาหารเสริมคอลลาเจนอาจช่วยบรรเทาอาการปวดข้อและปรับปรุงการทำงานของข้อต่อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสภาวะเช่นโรคข้อเข่าเสื่อม
- สุขภาพผมและเล็บ:คอลลาเจนเป็นส่วนประกอบของเส้นผมและเล็บ และบางคนใช้อาหารเสริมคอลลาเจนเพื่อส่งเสริมการเจริญเติบโตของเส้นผมและเล็บที่แข็งแรง
- การรักษาบาดแผล:คอลลาเจนเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการรักษาบาดแผล ช่วยสร้างเมทริกซ์สำหรับการเจริญเติบโตของเนื้อเยื่อใหม่ และช่วยในการซ่อมแซมผิวหนังที่เสียหาย
- แหล่งอาหาร:คอลลาเจนสามารถได้รับจากแหล่งอาหาร เช่น น้ำซุปกระดูก และเนื้อบางส่วนที่มีผิวหนังและกระดูกอ่อน เจลาตินซึ่งเป็นคอลลาเจนรูปแบบแปรรูปใช้ในการปรุงอาหารและทำขนมหวาน
- อาหารเสริมคอลลาเจน:อาหารเสริมคอลลาเจนมีจำหน่ายหลายรูปแบบ ทั้งแบบผง แคปซูล และแบบน้ำ มักวางตลาดเพื่อปรับปรุงผิวหนัง ผม และสุขภาพข้อต่อ
- การวิจัยและประสิทธิภาพ:ประสิทธิผลของผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนเป็นหัวข้อของการวิจัยที่กำลังดำเนินอยู่ แม้ว่าการศึกษาบางชิ้นจะชี้ให้เห็นถึงประโยชน์ต่อสุขภาพผิวหนังและข้อต่อ แต่จำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อให้ได้ข้อสรุปที่ชัดเจน
- ไฮโดรไลซ์คอลลาเจน:อาหารเสริมคอลลาเจนหลายชนิดประกอบด้วยคอลลาเจนไฮโดรไลซ์ ซึ่งแบ่งออกเป็นเปปไทด์ที่มีขนาดเล็กลงและดูดซึมได้ง่ายกว่า แบบฟอร์มนี้มักนิยมใช้สำหรับการเสริม
- อาการแพ้:บางคนอาจแพ้คอลลาเจนหรือมีอาการไม่พึงประสงค์เมื่อใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีคอลลาเจนเป็นส่วนประกอบหลัก สิ่งสำคัญคือต้องตระหนักถึงความอ่อนไหวที่อาจเกิดขึ้น
- ทางเลือกสำหรับมังสวิรัติ:สำหรับผู้ที่ชื่นชอบตัวเลือกที่เน้นพืชเป็นหลัก มีผลิตภัณฑ์เสริมอาหารคอลลาเจนวีแกนจำหน่าย แม้ว่าโดยทั่วไปแล้วอาหารเสริมเหล่านี้จะมีสารอาหารที่ส่งเสริมคอลลาเจนมากกว่าคอลลาเจนจริงก็ตาม
ประเด็นสำคัญ
คอลลาเจนมีโปรตีนที่สำคัญต่อโครงสร้างหลายส่วนของร่างกาย สิ่งที่น่าสนใจ คืออาหารและสารอาหารที่เรารับประทานสามารถช่วยให้ร่างกายสร้างโปรตีนนี้ได้ อาหารเสริมคอลลาเจนถือเป็นตัวเลือกที่มีประโยชน์ จากการศึกษาพบว่าช่วยในเรื่องของผิวพรรณที่ดีขึ้น การทำงานของกล้ามเนื้อ และช่วยลดความเจ็บปวดที่เกิดจากโรคข้ออักเสบได้ดีนี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/262881
- https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/news/20191212/collagen-supplements-what-the-research-shows
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK21582/
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น