ต่อมหมวกไตคืออะไร (What is Adrenal Gland?)

21.11.2567

มนุษย์ทุกคนล้วนมีต่อมหมวกไตสองอัน โดยมันจะอยู่ด้านบนของไตแต่ละข้าง และมันเป็นส่วนหนึ่งของระบบต่อมไร้ท่อ ซึ่งเป็นกลุ่มของต่อมที่ผลิตฮอร์โมน แม้ว่าต่อมหมวกไตจะมีขนาดเล็ก แต่ต่อมหมวกไตมีหน้าที่รับผิดชอบต่อหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับฮอร์โมนมากมายในร่างกายของคุณ ด้วยเหตุนี้ ความผิดปกติที่ส่งผลต่อต่อมหมวกไตอาจส่งผลกระทบในวงกว้างต่อสุขภาพของคุณ หากคุณสงสัยว่าคุณมีความผิดปกติของต่อมหมวกไต ให้รีบปรึกษาแพทย์ทันที

การทำงานของต่อมหมวกไต

ทุกๆคนจะมีต่อมหมวกไตรูปสามเหลี่ยม 1 อันที่ด้านบนของไตแต่ละข้าง ต่อมหมวกไตแต่ละส่วนมีเปลือกนอกคอยหุ้ม มีหน้าที่ในการผลิตฮอร์โมนสเตียรอยด์บางชนิด รวมทั้งอัลโดสเตอโรนและคอร์ติซอล ต่อมแต่ละต่อมยังมีต่อมหมวกไตชั้นใน ซึ่งผลิตฮอร์โมนอื่นๆ อีกหลายอย่าง รวมทั้งอะดรีนาลีนและนอร์ดรีนาลีน ฮอร์โมนแอลโดสเตอโรน จะช่วยควบคุมความดันโลหิตของคุณโดยจัดการสมดุลของโพแทสเซียมและโซเดียมในร่างกายของคุณ และคอร์ติซอลจะทำงานร่วมกับ อดรีนาลีน และ นอร์อดรีนาลัร เพื่อช่วยควบคุมปฏิกิริยาของคุณต่อความเครียด นอกจากนี้คอร์ติซอลยังช่วยควบคุมการเผาผลาญ ระดับน้ำตาล และความดันโลหิต ต่อมหมวกไตของคุณถูกควบคุมโดยต่อมใต้สมอง ซึ่งเป็นอีกส่วนหนึ่งของระบบต่อมไร้ท่อ ต่อมใต้สมองที่อยู่ในหัวของคุณเป็นตัวควบคุมหลักของต่อมไร้ท่อ การผิดปกติใดๆนั้นสามารถขัดขวางปริมาณฮอร์โมนที่ต่อมใต้สมองของคุณบอกให้ต่อมหมวกไตผลิตได้ ซึ่งจะทำให้ผลิตฮอร์โมนน้อยเกินไปหรือมากเกินไป และความไม่สมดุลของฮอร์โมนนี้อาจส่งผลให้เกิดอาการและปัญหาสุขภาพต่างๆขึ้นได้

ความผิดปกติที่ส่งผลต่อต่อมหมวกไต

ความผิดปกติของต่อมหมวกไตสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อ:

ต่อมใต้สมองไม่สามารถควบคุมการผลิตฮอร์โมนของคุณได้อย่างเหมาะสม
มีเนื้องอกเติบโตในต่อมหมวกไต
มีเนื้อร้ายหรือมะเร็งเติบโตในต่อมหมวกไต
มีการติดเชื้อเกิดขึ้นที่ต่อมหมวกไต
มีการกลายพันธุ์ทางพันธุกรรมบางอย่าง

ความผิดปกติดังที่กล่าวมานี้ยังรวมถึงเงื่อนไขทางการแพทย์ต่อไปนี้:

โรคแอดดิสัน: โรคภูมิต้านตนเองที่หายากนี้เกิดขึ้นเมื่อต่อมหมวกไตของคุณผลิตคอร์ติซอลหรืออัลโดสเตอโรนไม่เพียงพอ ซึ่งระบบภูมิคุ้มกันของคุณอาจโจมตีเนื้อเยื่อต่อมหมวกไตของคุณเอง
Cushing’s syndrome: ความผิดปกติที่หายากนี้เกิดขึ้นเมื่อต่อมหมวกไตของคุณผลิตคอร์ติซอลมากเกินไป การใช้สเตียรอยด์ในระยะยาวอาจทำให้เกิดอาการคล้ายคลึงกันนี้ได้
Pheochromocytoma: ในภาวะนี้ เนื้องอกจะเติบโตในไขกระดูกของต่อมหมวกไต และเนื้องอกเหล่านี้มักเป็นเนื้อร้ายหรือมะเร็ง
มะเร็งต่อมหมวกไต: ภาวะนี้เกิดขึ้นเมื่อมีเนื้อร้ายหรือ มะเร็งเติบโตในต่อมหมวกไต
Congenital adrenal hyperplasia (CAH): ผู้ที่มีความผิดปกตินี้ จะมีปัญหาในการผลิตฮอร์โมนในต่อมหมวกไต และความผิดปกตินี้อาจส่งผลต่อการพัฒนาอวัยวะเพศในผู้ชายได้

อาการของความผิดปกติในต่อมหมวกไต

อาการของความผิดปกติของต่อมหมวกไต อาจรวมถึง

อาการวิงเวียนศีรษะ
อ่อนเพลีย
เหงื่อออกง่าย
คลื่นไส้
อาเจียน
มีความอยากเกลือ
น้ำตาลในเลือดต่ำ
ความดันโลหิตต่ำ
ประจำเดือนมาไม่ปกติ
รอยดำบนผิว
ปวดกล้ามเนื้อและข้อ
น้ำหนักขึ้นหรือลงผิดปกติ

อาการของความผิดปกติของต่อมหมวกไตมักจะดูไม่รถุนแรงในตอนแรก แต่เมื่อเวลาผ่านไปมักจะแย่ลงและมีอาการถี่ขึ้น หากคุณประสบปัญหาด้านสุขภาพเหล่านี้อยู่เรื่อยๆ ให้รีบปรึกษาแพทย์ทันที

อาการของความผิดปกติในต่อมหมวกไต

ต่อมหมวกไตของคุณและฮอร์โมนที่ผลิตได้นั้นมีความจำเป็นต่อสุขภาพ หากคุณได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคต่อมหมวกไต สิ่งสำคัญคือต้องปฏิบัติตามแผนการรักษาที่แพทย์กำหนด แนวโน้มของคุณจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์

การวินิจฉัยและการรักษา

การวินิจฉัย:

การตรวจเลือด : เพื่อวัดระดับคอร์ติซอล อัลโดสเตอโรน และฮอร์โมนอื่นๆ
การทดสอบปัสสาวะ : เพื่อประเมินสารฮอร์โมน
การศึกษาด้านภาพ : การสแกน CT หรือ MRI เพื่อให้เห็นภาพต่อมหมวกไตและตรวจหาความผิดปกติหรือเนื้องอก
การทดสอบการกระตุ้นหรือการปราบปราม : เพื่อประเมินการทำงานของต่อมหมวกไตและการผลิตฮอร์โมน

บทสรุป

ต่อมหมวกไตมีความสำคัญต่อการรักษาการทำงานของร่างกายต่างๆ รวมถึงการเผาผลาญ การตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน และการจัดการความเครียด ความผิดปกติของต่อมหมวกไตอาจส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อสุขภาพและคุณภาพชีวิต แต่ด้วยการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม ภาวะต่างๆ เหล่านี้สามารถจัดการได้อย่างมีประสิทธิภาพ หากคุณพบอาการที่เกี่ยวข้องกับความผิดปกติของต่อมหมวกไต สิ่งสำคัญคือต้องขอคำแนะนำจากแพทย์เพื่อรับการทดสอบและการแทรกแซงที่เหมาะสม