ยาเตตระไซคลิน (Tetracycline) – วิธีใช้ และข้อควรระวัง

Tetracycline คืออะไร

Tetracycline ใช้รักษาอะไร

• อาการติดเชื้อ และทำลายแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการติดเชื้อ โดยไม่มีผลกับการติดเชื้อไวรัส เช่น โรคหวัด
• ลำไส้อักเสบ หลอดลมอักเสบ
• โรคบิดมีเชื้อ
• แผล ฝี หนอง 
• กาฬโรค
• มาลาเรีย
• รักษาสิว
• ซิฟิลิส
• อาการอักเสบต่าง ๆ เนื่องจากการติดเชื้อ  
• โรคบรูเซลโลซิส  ที่เกิดจากการติดเชื้อบรูเซลา บรูเซลล่า 
• การติดเชื้อหนองใน 
• Tetracycline HCI 250 mg. ใช้รักษาโรคติดเชื้อทางเดินหายใจ ทางเดินอาหาร ทางเดินปัสสาวะ ผิวหนัง และเนื้อเยื่ออ่อน

การใช้ยา Tetracycline

• สำหรับผู้ใหญ่ ให้ใช้ยาขนาดวันละ 250 – 500 มิลลิกรัม ทุก 6 ชั่วโมง ห้ามใช้ยาเกินวันละ 4 กรัม

• สำหรับเด็กอายุมากกว่า 12 ปี ให้ใช้ยาขนาดสูงสุดวันละ 2 กรัม

• สำหรับผู้ใหญ่ ให้ใช้ยาขนาดวันละ 250 – 500 มิลลิกรัม วันละ 1 ครั้ง หรือแบ่งให้ยาวันละหลายครั้ง เป็นเวลาอย่างน้อยสามเดือน 

• สำหรับผู้ใหญ่ ให้ใช้ยาขนาดวันละ 500 มิลลิกรัม แบ่งใช้วันละสี่ครั้งเป็นระยะเวลา 15 วัน 

• สำหรับผู้ใหญ่ ให้ใช้ยาขนาดวันละ  500 มิลลิกรัม แบ่งใช้วันละสี่ครั้งเป็นเวลาสามสัปดาห์ โดยให้ยาร่วมกับยา streptomycin 

• สำหรับผู้ใหญ่ ให้ใช้ยาขนาดวันละ 500 มิลลิกรัม แบ่งใช้วันละสี่ครั้งเป็นเวลา 7 วัน

ข้อควรระวังของการใช้ยา Tetracycline

• ห้ามใช้ยาในผู้ที่เป็นโรคไตระยะรุนแรง
• ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีการใช้ยาเมธอกซีฟลูเรน 
• หากลืมรับประทานยา Tetracycline ตามเวลาปกติที่รับประทาน ให้รับประทานยาทันทีที่นึกได้  โดยไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
• กรณีลืมรับประทานยาใกล้กับเวลารับประทานถัดไปให้รับประทานยาในมื้อถัดไป โดยข้ามยาในมื้อที่ลืมไป และไม่ต้องเพิ่มขนาดยาเป็น 2 เท่า
• ห้ามใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่allergy-0094/”>แพ้ยา Tetracycline หรือยากลุ่มTetracycline อื่นๆ 
• ห้ามใช้ยาในสตรีให้นมบุตร เนื่องจากอาจส่งผลต่อบุตรได้
• ระมัดระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคเอส แอล อี (SLE) ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยา
• ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรค Myasthenia Gravis (MG) หรือโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
• ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยโรคตับ และโรคไตระดับความรุนแรงเล็กน้อยถึงปานกลาง
• ระวังการใช้ยานี้ในสตรีมีครรภ์เนื่องจากมีผลต่อทารกได้
• หลีกเลี่ยงการรับประทานยา Tetracycline ร่วมกับนม เพราะจะลดการดูดซึมตัวยา
• การรับประทานยา Tetracycline ร่วมกับยาลดกรด จะลดการดูดซึมตัวยา ควรให้ยาตัวนี้ 1 ชม. ก่อนให้ยาลดกรด หรือหลังให้ยาลดกรด 2 ชม.
• ยา Tetracycline มีผลต่อยาต้านการแข็งตัวของเลือด
• ยา Tetracycline ลดประสิทธิภาพยาคุมกำเนิด ฉะนั้นจึงควรใช้การคุมกำเนิดแบบอื่น
• ควรแจ้งแพทย์หากเป็นโรคไต เพราะยา Tetracycline มีพิษต่อไต 
• ยา Tetracycline เพิ่มความเสียงในการเกิดภาวะน้ำตาลต่ำในผู้ป่วยเบาหวานที่ฉีดอินซูลินและใช้ยากลุ่ม Sulfonylureas
• ยา Tetracycline เพิ่มความพิษต่อยา Ergot Alkaloids และ Methotrexate
• ควรแจ้งแพทย์ถ้าได้รับยา Anticoagulants เช่น Warfarin, Penicillin, และยาแก้ท้องร่วง
• ให้ยาตัวนี้ก่อนหน้ายาเตรียมที่มีเหล็กผสมอยู่ 2 ชม. หรือหลัง 3 ชม.
• ไม่ควรใช้ยาในเด็กอายุต่ำกว่า 8 ปี
• ไม่ควรใช้ยาที่มีการผลิตนานแล้ว เพราะอาจเป็นอันตรายได้
• หากรู้สึกไม่สบายท้องให้รับประทานยาร่วมกับของขบเคี้ยว
• ควรรับประทานยาให้หมด เพราะเชื้ออาจจะกลับเป็นซ้ำได้

ผลข้างเคียงจากการใช้ยา Tetracycline

• คลื่นไส้ อาเจียน
• ถ่ายท้อง
• เกิดแผลที่หลอดอาหาร
• เกิดผื่นที่ผิวหนัง
• ผิวหนังอักเสบจากการลอกของผิว
• เล็บเปลี่ยนสี
• ฟันเปลี่ยนสีถาวร
• ชั้นเคลือบฟันบางลง
• เยื่อหุ้มหัวใจอักเสบ
• เป็นไข้ ปวดข้อ
• ผิวไวต่อแสงมากขึ้น
• ค่าเอนไซม์ตับเพิ่มขึ้น
• มีภาวะโลหิตจางเนื่องจากเม็ดเลือดแดงแตก
• เกร็ดเลือดต่ำ เม็ดเลือดขาวต่ำ
• เมื่อตรวจสอบต่อมไทรอยด์ด้วยกล้องจุลทรรศน์จะเห็นว่ามีการเกิดจุดน้ำตาลดำ 
• มีอาการแพ้ยาแบบ Anaphylaxis
• มีอาการท้องเสียจากการติดเชื้อ Clostridium Difficile
• เกิดภาวะตับเป็นพิษ และไขมันพอกตับ
• ถ้าเป็นโรคเบาหวาน การรับประทานยาอาจทำให้การวัดระดับน้ำตาลในปัสสาวะเกิดการผิดพลาดได้
• ควรปรึกษาแพทย์ก่อนเปลี่ยนอาหารที่รับประทาน หรือเปลี่ยนขนาดของยารักษาโรคเบาหวาน
• คันที่ช่องคลอดหรือทวารหนัก
• เจ็บปากรุนแรง

การเก็บรักษายา Tetracycline

• เก็บในภาชนะปิดสนิท เก็บให้พ้นมือเด็ก
• เก็บของเหลวในตู้เย็น แต่ไม่ควรเก็บในช่องแข็ง
• เก็บเม็ดยาและแคปซูลที่อุณหภูมิห้อง

Tetracycline ไม่เหมาะกับใคร

• สตรีมีครรภ์:

• • • ยาเตตราไซคลินสามารถรบกวนการพัฒนากระดูกของทารกในครรภ์และทำให้ฟันที่กำลังพัฒนาเปลี่ยนสีในทารกในครรภ์ได้ ดังนั้นจึงมักหลีกเลี่ยงในระหว่างตั้งครรภ์โดยเฉพาะในช่วงครึ่งหลัง

• สตรีให้นมบุตร:

• • • ยาเตตราไซคลินสามารถขับออกมาในน้ำนมแม่และอาจส่งผลต่อการพัฒนาฟันและกระดูกของทารกในวัยทารก มักแนะนำให้หลีกเลี่ยงยาเตตราไซคลินขณะให้นมบุตร

• เด็กอายุต่ำกว่า 8 ปี:

• • • ยาเตตราไซคลินอาจรบกวนการพัฒนาของฟันและกระดูกในเด็กอายุต่ำกว่า 8 ปี อาจทำให้ฟันเปลี่ยนสีอย่างถาวรและส่งผลต่อการเจริญเติบโตของกระดูก ทางเลือกอื่นมักนิยมใช้สำหรับกลุ่มอายุนี้

• ผู้ที่มีความบกพร่องทางไต:

• • • Tetracycline ถูกกำจัดออกทางไตเป็นหลัก บุคคลที่มีความบกพร่องทางไตอาจมีความสามารถในการล้างยาออกจากระบบลดลงซึ่งนำไปสู่ความเป็นพิษได้ อาจจำเป็นต้องปรับขนาดยาภายใต้คำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

• ผู้ที่เป็นโรคตับ:

• • • ยาเตตราไซคลินถูกเผาผลาญในตับเป็นหลัก และผู้ที่เป็นโรคตับอาจพบการเปลี่ยนแปลงของการเผาผลาญยา อาจต้องมีการติดตามอย่างใกล้ชิดและการปรับขนาดยาที่อาจเกิดขึ้น

• บุคคลที่เป็นโรคภูมิแพ้หรือภูมิไวเกิน:

• • • ผู้ที่มีอาการแพ้หรือภูมิไวเกินต่อยาเตตราไซคลินหรือยาปฏิชีวนะอื่น ๆ ในกลุ่มยาเตตราไซคลิน (เช่น ด็อกซีไซคลินหรือมิโนไซคลิน) ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาเหล่านี้

• ผู้ที่รับประทานยาบางชนิด:

• • • ยาเตตราไซคลินสามารถโต้ตอบกับยาอื่นๆ ส่งผลให้ประสิทธิภาพลดลงหรือเพิ่มความเสี่ยงต่อผลข้างเคียง จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องแจ้งให้ผู้ให้บริการดูแลสุขภาพของคุณทราบเกี่ยวกับยา อาหารเสริม และผลิตภัณฑ์สมุนไพรทั้งหมดที่คุณใช้อยู่ เพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาระหว่างยาที่อาจเกิดขึ้น

• ผู้ที่เป็นโรค Systemic Lupus Erythematosus (SLE) หรือ Myasthenia Gravis:

• • ยาเตตราไซคลินอาจทำให้อาการรุนแรงขึ้นในบุคคลที่มีภาวะภูมิต้านตนเองบางอย่าง เช่น โรคลูปัส erythematosus (SLE) หรือโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิดร้ายแรง