ผู้เขียน Dr. Wikanda Rattanaphan
0
ออกซีโคโดน

Oxycodone คืออะไร

Oxycodone เป็นยาแก้ปวด ที่มีส่วนผสมของฝิ่น โดยจะใช้รักษาอาการปวดอย่างรุนแรง เช่นหลังรับบาดเจ็บสาหัสหรืออาการปวดจากโรคมะเร็ง หรือแก้ปวดหลังจากเข้ารับการผ่าตัด นอกจากนี้ยังแทนยาแก้ปวดอื่น ๆ ที่เมื่อรับประทานเป็นเวลานานแล้วไม่ได้ผลอีกต่อไป เช่น ยาพาราเซตามอล  Ibuprofen และ Aspirin  Oxycodone จะต้องใช้ใบสั่งยาจากแพทย์เท่านั้นโดยจะอยู่ในรูปแบบยาเม็ด หรือแคปซูล หรือในรูปแบบน้ำชนิดฉีด  Oxycodone เป็นที่รู้จักกันในชื่อแบรนด์ Oxynorm และ OxyContin ในรูปแบบเม็ดจะอยู่ภายใต้ชื่อของ Naloxone (Targinact) ใช้เพื่อป้องกันผลข้างเคียงบางอย่าง เช่น อาการท้องผูก ท้องผูก?? อ่านที่นี่

ข้อมูลสำคัญของยา

  • Oxycodone ทำงานการระงับสัญญาณความเจ็บปวดที่เดินทางไปตามเส้นประสาทไปยังสมอง
  • ยาชนิดน้ำและแคปซูล Oxycodone ออกฤทธิ์ภายใน 30 ถึง 60 นาที และจะหมดฤทธิ์ภายใน 4 ถึง 6 ชั่วโมง
  • Oxycodone สามารถทำให้มีอาการติดยาได้ ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับวิธีลดความเสี่ยงในการติดยา
  • หากผู้ป่วยต้องการใช้ Oxycodone เกินสองสัปดาห์  แพทย์จะให้แผนการรักษาของโดนมีรายละเอียดว่าควรหยุดใช้ยานี้อย่างไรและเมื่อไหร่
  • ผลข้างเคียงที่พบบ่อยที่สุดของ Oxycodone คืออาการท้องผูก รู้สึกไม่สบาย และรู้สึกง่วงนอน

ใครที่ไม่เหมาะกับยา Oxycodone  

ยา Oxycodone สามารถใช้ได้ในเด็กอายุ 1 เดือนขึ้นไปสามารถรับประทาน Oxycodone ได้ ทารก เด็กเล็ก และผู้สูงอายุมีแนวโน้มที่จะได้รับผลข้างเคียงจากยานี้สูง Oxycodone ผู้ป่วยที่มีอาการดังนี้ :
  • เคยมีอาการแพ้ยา Oxycodone หรือยาอื่นๆ มาก่อน
  • มีปัญหาปอด หอบหืด หรือหายใจลำบาก
  • ติดสุรา
  • มีอาการบาดเจ็บที่ศีรษะ
  • อาการชักเกร็ง
  • ต่อมไทรอยด์ทำงานน้อย (hypothyroidism)
  • มีปัญหาไตหรือตับ
  • ต่อมลูกหมากโต
  • ความดันโลหิตต่ำ 
  • มีภาวะสุขภาพจิตที่ได้รับผลกระทบจากยาบางชนิด
  • เข้ารับการผ่าตัดกระเพาะอาหารหรือลำไส้เมื่อเร็ว ๆ นี้
  • กำลังพยายามตั้งครรภ์ กำลังตั้งครรภ์ หรือกำลังให้บุตร 

วิธีการใช้ยา

ปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์เกี่ยวกับวิธีการใช้ยาอย่างเคร่งครัด เนื่องจาก Oxycodone สามารถทำให้เกิดการเสพติดได้ รับประทาน Oxycodone พร้อมหรือหลังอาหารเพราะจะช่วยลดความรู้สึกไม่สบายได้ Oxycodone อยู่ใรรูปแบบดังนี้ :
  • แคปซูล – ประกอบด้วย Oxycodone 5 มก., 10 มก. หรือ 20 มก
  • ยาเม็ดที่ออกฤทธิ์ช้า – ประกอบด้วย Oxycodone 5 มก., 10 มก., 15 มก., 20 มก., 30 มก., 40 มก., 60 มก., 80 มก. หรือ 120 มก.   
  • ชนิดน้ำ – ประกอบด้วย Oxycodone 5 มก. ใน 5 มล. หรือ 10 มก.   
Oxycodone แคปซูลและการยาแบบฉีดจะออกฤทธิ์เร็ว  ใช้สำหรับแก้อาการปวดที่คิดว่าจะเป็นในช่วงเวลาสั้น ๆ   Oxycodone ชนิดเม็ดออกฤทธิ์ช้ากว่า ซึ่งหมายความว่า Oxycodone จะค่อยๆ ถูกปล่อยเข้าสู่ร่างกายในเวลา 12 หรือ 24 ชั่วโมง Oxycodone ประเภทนี้ใช้เวลานานกว่าในการออกฤทธิ์ แต่ใช้งานได้นานกว่า ใช้สำหรับความเจ็บปวดในระยะยาว

ใช้ยาได้บ่อยแค่ไหน

ความถี่ที่คุณใช้ขึ้นอยู่กับชนิดของยา Oxycodone ที่ผู้ป่วยได้รับ:
  • แคปซูล – โดยปกติ 4 ถึง 6 ครั้งต่อวัน
  • ยาเม็ดที่ออกฤทธิ์ช้า – โดยปกติ 1 ถึง 2 ครั้งต่อวัน
  • ชนิดน้ำ – โดยปกติ 4 ถึง 6 ครั้งต่อวัน
ผู้ป่วยสามารถใช้ Oxycodone ได้ตลอดเวลา แต่พยายามใช้ในเวลาเดียวกันทุกวันและเว้นระยะห่างผู้ป่วยทาน Oxycodone วันละสองครั้ง และทานครั้งแรกเวลา 8.00 น. ให้ทานครั้งที่สองเวลา 20.00 น

การเพิ่มหรือลดปริมาณยา

โดยปกติ ผู้ป่วยจะเริ่มใช้ยา Oxycodone ในปริมาณโดสต่ำ ๆ และค่อยๆ เพิ่มขึ้นจนกว่าความเจ็บปวดของจะได้รับการควบคุม  เมื่อความเจ็บปวดภายใต้การควบคุม แพทย์อาจสั่งยาเม็ดที่ออกฤทธิ์ช้า ซึ่งอาจลดจำนวนโดสที่ต้องใช้ในแต่ละวัน เมื่อต้องการหยุดใช้ยา Oxycodone แพทย์จะค่อยๆ ลดขนาดยาลง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผู้ป่วยใช้ยานี้เป็นเวลานาน

กรณีลืมทานยา

กรณีลืมยา การแก้ไขนี้จะขึ้นอยู่กับชนิดของ Oxycodone ที่ผู้ป่วยกำลังใช้ หากผู้ป่วยลืมรับประทานยาควรปรึกษาแพทย์ หรือขอคำแนะนำจากเภสัชกร  อย่ารับประทาน 2 โดสในเวลาเดียวกันเพื่อชดเชยการลืม

กรณีที่ได้ใช้ยาเกินขนาด

สิ่งสำคัญคืออย่าใช้ยาเกินขนาดที่กำหนด ถึงแม้ผู้ป่วยจะรู้สึกว่ายาที่ได้รับนั้นไม่เพียงพอในการบรรเทาความเจ็บปวด ปรึกษาแพทย์ก่อน หากคุณคิดว่าต้องการขนาดเพิ่มขึ้นกว่าเดิม
  • หากช้ Oxycodone มากเกินไป ควรไปพบแพทย์หรือโทรเรียกรถพยาบาลทันที
หากผู้ป่วยรับประทาน Oxycodone มากเกินไป คุณอาจรู้สึกง่วง ป่วย หรือเวียนหัว หายใจลำบากหรือหมดสติ  อย่าขับรถเอง – ให้คนอื่นขับรถหรือเรียกรถพยาบาล นำกล่องหรือแผ่นพับ oxycodone ไปในกล่องพร้อมกับยาที่เหลือท

การจัดเก็บ Oxycodone

  • จัดเก็บอย่างถูกวิธีและปลอดภัยที่บ้าน
  • เก็บให้พ้นสายตาและมือเด็ก
  • อย่าให้ยาของกับคนอื่น
  • ส่ง Oxycodone ที่ไม่ได้ใช้กลับไปยังจุดทิ้งยาที่โรงพยาบาลจัดให้
oxycodone

การใช้ Oxycodone กับยาแก้ปวดอื่น ๆ

ยา Oxycodone สามารถใช้ร่วมกับกับยาพาราเซตามอล , Ibuprofenหรือ Aspirin ได้   แต่ไม่สามารถใช้ยา Oxycodone กับยาแก้ปวดที่มีโคเดอีน เนื่องจากมีแนวโน้มที่จะได้รับผลข้างเคียงมากขึ้น ยาแก้ปวดที่มีโคเดอีน ได้แก่ โคโคดามอล (โคเดอีนและพาราเซตามอล), นูโรเฟนพลัส (โคเดอีนและไอบูโพรเฟน) โคดาปริน (โคเดอีนและแอสไพริน) และโซลปาดีน (โคเดอีน พาราเซตามอล ไอบูโพรเฟน และคาเฟอีน)

ผลข้างเคียง

เช่นเดียวกับยาอื่น ๆ Oxycodone อาจทำให้เกิดผลข้างเคียงได้ในบางคน แต่หลายคนไม่มีผลข้างเคียงหรือมีเพียงเล็กน้อยเท่านั้น หากได้รับปริมาณ Oxycodone สูงเท่าไหร่โอกาสที่ผู้ป่วยจะได้รับผลข้างเคียงจะมีมากขึ้นเท่านั้น

ผลข้างเคียงที่พบบ่อย

  • ท้องผูก
  • คลื่นไส้หรืออาเจียน 
  • ไม่สบายท้อง
  • รู้สึกง่วงหรือเหนื่อย
  • รู้สึกวิงเวียนศีรษะ
  • ปวดศีรษะ
  • มีอาการคันหรือเกิดผดผื่น

ผลข้างเคียงที่รุนแรง

ผลข้างเคียงที่ร้ายแรงเกิดขึ้นในน้อยกว่า 1%  ควรแจ้งให้แพทย์ทราบหากมีอาการดังนี้:
  • กล้ามเนื้อตึง
  • รู้สึกวิงเวียน 
  • อ่อนเพลีย และมีพลังงานต่ำ นี่อาจเป็นสัญญาณของความดันโลหิตต่ำ 
  • หากมีอาการชัดเกร็งควรไปพบแพทย์ทันที

อาการแพ้อย่างรุนแรง

ในบางกรณีที่พบไม่บ่อย อาจมีอาการแพ้อย่างรุนแรง  ให้เรียกรถพยาบาลทันที 
  • เกิดผื่นที่ผิวหนัง คัน แดง บวม แผลพุพองหรือผิวลอก
  • หายใจดังมีเสียงฮืด ๆ
  • แน่นหน้าอกหรือคอ
  • มีปัญหาในการหายใจหรือพูดคุย
  • ปาก ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้นหรือลำคอเริ่มบวม

การตั้งครรภ์และให้นมบุตร

โดยทั่วไปไม่แนะนำให้ใช้ Oxycodone ในระหว่างตั้งครรภ์หรือขณะให้นมบุตร อย่างไรก็ตาม การรักษาอาการปวดขณะตั้งครรภ์เป็นสิ่งสำคัญ สำหรับสตรีมีครรภ์บางรายที่มีอาการปวดรุนแรง Oxycodone อาจเป็นยาที่เหมาะสม ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของแพทย์เท่านั้น

 ข้อควรระวังเกี่ยวกับยาอื่น ๆ

ยาบางชนิดจะมีปฎิกริยาต่อ Oxycodone และสามารถเพิ่มโอกาสที่จะเกิดผลข้างเคียง แจ้งแพทย์ก่อนใช้ Oxycodone หากคุณกำลังใช้ยาประเภทนี้: ท้ังนี้ผู้ป่วยควรแจ้งให้แพทย์ทราบถึงยาที่กำลังใช้ รวมไปถึงวิตามินและสมุนไพรต่าง ๆ ก่อนที่จะใช้ Oxycodone

ใช้ยาเกินขนาด 

  • การใช้ยาเกินขนาดโดยไม่ได้ตั้งใจของ oxycodone อาจถึงแก่ชีวิตได้ สัญญาณของการใช้ยาเกินขนาด ได้แก่ อาการง่วงนอนมาก หายใจช้าหรือตื้น ระบุรูม่านตา และหมดสติ
  • ไปพบแพทย์ทันทีหากสงสัยว่าใช้ยาเกินขนาด

บทสรุป 

Oxycodone เป็นยากลุ่มฝิ่นที่มีประสิทธิภาพซึ่งใช้ในการจัดการความเจ็บปวดปานกลางถึงรุนแรง ควรใช้ด้วยความระมัดระวังและตามที่กำหนดโดยผู้ให้บริการด้านการแพทย์เท่านั้น เนื่องจากมีศักยภาพในการนำไปใช้ในทางที่ผิด การติดยา และผลข้างเคียงที่ร้ายแรง ผู้ป่วยที่รับประทานยา oxycodone ควรได้รับการติดตามอย่างใกล้ชิด และอาจพิจารณากลยุทธ์การจัดการความเจ็บปวดทางเลือกตามความต้องการและความเสี่ยงของแต่ละบุคคล ปรึกษาแพทย์หรือผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพของคุณเสมอเพื่อรับคำแนะนำเกี่ยวกับการใช้ oxycodone อย่างปลอดภัยและเหมาะสมเพื่อบรรเทาอาการปวด
แจ้งให้ทราบ
guest
0 ความคิดเห็น
การตอบรับแบบอินไลน์
ดูความคิดเห็นทั้งหมด