ฝันร้าย (Nightmares) – อาการ สาเหตุ การรักษา

ผู้เขียน Dr. Sommai Kanchana
0
ฝันร้าย
ฝันร้าย (Nightmares) เป็นสิ่งที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้นในขณะนอนหลับ เพราะใครๆ ก็อยากนอนหลับฝันดี ฝันร้ายเป็นความฝันที่น่ากลัว และรบกวนใจ รูปแบบของฝันร้ายนั้นแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล แต่หัวข้อทั่วไปมักจะเป็นการถูกไล่ตาม การตกจากที่สูง หรือความรู้สึกหลงทาง หรือติดอยู่ ฝันร้ายอาจทำให้คุณรู้สึกถึงอารมณ์ต่างๆ ได้แก่ ซึ่งอารมณ์ยังจะคงติดค้างได้จนถึงหลังตื่นนอน ฝันร้ายสามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคน อย่างไรก็ตาม ฝันร้ายมักเกิดขึ้นในเด็ก โดยเฉพาะเด็กที่อายุต่ำกว่า 10 ปี ผู้หญิงมักจะมีปัญหากับฝันร้ายมากกว่าเด็กผู้ชาย ฝันร้ายดูเหมือนจะเป็นส่วนหนึ่งของพัฒนาการตามปกติ แต่ไม่ได้รวมถึงความผิดปกติของความเครียดหลังเกิดบาดแผลทางจิตใจ (PTSD) หรือความผิดปกติทางจิตอื่นๆ อย่างไรก็ตาม ฝันร้ายอาจกลายเป็นปัญหาได้หากมันยังคงอยู่ และรบกวนการนอนหลับที่ดี จนทำให้คุณไม่สามารถใช้ชีวิตประจำวันตามปกติได้ โปรดปรึกษาแพทย์หากฝันร้ายทำให้รบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน

สาเหตุของฝันร้าย

ฝันร้ายสามารถเกิดได้จากหลายปัจจัยดังต่อไปนี้
  • ภาพยนตร์ หนังสือ หรือวิดีโอเกมที่น่ากลัว
  • รับประทานอาหารว่างก่อนนอน
  • เจ็บป่วย หรือมีไข้
  • ยาบางชนิด เช่น ยากล่อมประสาท และยาเสพติด เป็นต้น
  • ยานอนหลับที่หาซื้อเอง
  • แอลกอฮอล์ หรือยาเสพติด
  • หยุดรับประทานยานอนหลับ หรือยาแก้ปวด
  • ความเครียด วิตกกังวล หรือซึมเศร้า
  • โรคฝันร้าย (Nightmare disorder) โรคนอนไม่หลับที่มักฝันร้ายบ่อยๆ
  • ภาวะหยุดหายใจขณะหลับ 
  • Narcolepsy ความผิดปกติของการนอนหลับที่มีอาการง่วงนอนอย่างรุนแรงในระหว่างวัน จนทำให้หลับใน
  • PTSD จากการที่ประสบเหตุการณ์ที่กระทบกระเทือนจิตใจ เช่น การข่มขืน หรือฆาตกรรม เป็นต้น
อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจเพิ่มเติม อาการ PTSD จากเหตุการณ์สะเทือนใจ

ฝันร้าย

สิ่งสำคัญคือ ต้องสังเกตว่า ฝันร้ายไม่เหมือนกับการเดินละเมอ ซึ่งทำให้คนเดินไปมาในขณะที่ยังหลับอยู่ และแตกต่างจากความหวาดกลัวในตอนกลางคืน หรือความหวาดกลัวในการนอนหลับ ที่เด็กๆ เผชิญกับฝันร้ายในเวลากลางคืน และมักจะจดจำไม่ได้เมื่อตื่นในเวลาเช้า ฝันร้ายสำหรับเด็กในตอนกลางคืนมักจะหยุดลงเมื่อเด็กเข้าสู่วัยเจริญพันธุ์ อย่างไรก็ตาม ผู้ใหญ่บางคนอาจมีอาการหวาดกลัวในตอนกลางคืนด้วยเช่นกัน และฝันร้าย โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงที่มีความเครียด

การวินิจฉัยอาการฝันร้าย

เด็กและผู้ใหญ่ส่วนใหญ่มักฝันร้ายเป็นครั้งคราว อย่างไรก็ตามหากฝันร้ายต่อเนื่องเป็นเวลานานจนรบกวนชีวิต รบกวนการนอนหลับ  และรบกวนความสามารถในการทำงานของคุณในระหว่างวัน ควรเข้าพบจิตแพทย์ แพทย์จะซักถามเกี่ยวกับการใช้สารกระตุ้น เช่น คาเฟอีน แอลกอฮอล์ และยาผิดกฎหมายบางชนิด รวมทั้งยารักษาโรคตามใบสั่งแพทย์ หรือยา OTC และอาหารเสริมที่กำลังใช้อยู่ หากสงสัยว่ายาที่ใช้ทำให้เกิดอาการฝันร้าย โปรดปรึกษาแพทย์เรื่องการใช้ยารักษา ไม่มีการทดสอบเฉพาะสำหรับการวินิจฉัยฝันร้าย อย่างไรก็ตาม แพทย์อาจจะตรวจสอบพฤติการณ์ความฝันร้ายของผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง โดยแพทย์จะให้ผู้ป่วยนอนในห้องปฏิบัติการ เพื่อใช้เซ็นเซอร์ตรวจสอบร่างกายดังต่อไปนี้
  • อัตราการเต้นของหัวใจ
  • คลื่นสมอง
  • การหายใจ
  • ระดับออกซิเจนในเลือด
  • การเคลื่อนไหวของดวงตา
  • การเคลื่อนไหวของขา
  • ความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ
หากแพทย์สงสัยว่า ฝันร้ายอาจจะเกิดจากภาวะทางจิตใจที่เคยประสบ เช่น PTSD หรือความวิตกกังวล ก็อาจใช้การทดสอบอื่นๆ

การรักษาฝันร้ายที่คอยทำร้ายใจ

ฝันร้ายอาจจะไม่ต้องการการรักษา แต่ต้องทำการแก้ไขในปัญหาพื้นฐานที่มีอยู่อาจจะเป็นปัญหาทางสุขภาพ หรือทางจิตใจ หากฝันร้ายของคุณเกิดขึ้นจากโรค PTSD แพทย์อาจจะสั่งจ่ายยาความดันโลหิต Prazosin ที่มีฤทธิ์สามารถเยียวยาฝันร้ายได้ แพทย์อาจจะแนะนำเทคนิคการบำบัด หรือลดปัญหาที่เกิดจากสภาพจิตใจดังต่อไปนี้ ในกรณีที่ไม่สามารถบรรเทาได้ตามที่กล่าวมาด้านบน แพทย์จะสั่งจ่ายยานอนหลับให้กับผู้ป่วยได้พักผ่อน อ่านเรื่องราวที่น่าสนใจเพิ่มเติม ยานอนหลับ

ควรทำอย่างไรเมื่อฝันร้าย

การเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม สามารถช่วยแก้ไขปัญหาฝันร้าย คุณสามารถลองทำตามคำแนะนำดังต่อไปนี้ได้
  • ออกกำลังกายอย่างน้อย 3 ครั้งต่อสัปดาห์
  • ควบคุมปริมาณแอลกอฮอล์ และคาเฟอีนไม่ให้มากเกินไป
  • หลีกเลี่ยงยากล่อมประสาท
  • ใช้เทคนิคผ่อนคลาย เช่น โยคะหรือทำสมาธิก่อนเข้านอน
  • กำหนดเวลาเข้านอน และตื่นนอนเวลาเดิมทุกเช้า
หากเด็กๆ ฝันร้ายบ่อยๆ ผู้ปกครองควรให้เด็กๆ เล่าให้ฟัง และปลอบโยนว่าฝันร้ายไม่สามารถทำอะไรเขาได้ สามารถใช้เคล็ดลับต่อไปนี้
  • กำหนดเวลาเข้านอน และเวลานอนให้เด็กๆ เหมือนเดิมทุกคืน
  • ฝึกให้เด็กๆ ผ่อนคลายก่อนนอนด้วยการหายใจลึกๆ
  • ให้เด็กๆ เขียนตอนจบของฝันร้ายใหม่
  • ให้เด็กๆ พูดคุยกับตัวละครจากฝันร้าย
  • ให้เด็กๆ ของคุณจดบันทึกความฝัน
  • ให้เด็กๆ อยู่ใต้ผ้าห่ม หรือสร้างความอบอุ่นจากตุ๊กตา
  • เปิดไฟเวลากลางคืน และเปิดประตูห้องนอนทิ้งไว้ตอนกลางคืน

คำถามที่พบบ่อยเกี่ยวกับฝันร้าย

ต่อไปนี้เป็นคำถามทั่วไปที่เกี่ยวข้องกับฝันร้ายและคำตอบ:
  • ทำไมฉันถึงฝันร้ายบ่อยๆ?
      • ฝันร้ายสามารถกระตุ้นได้จากหลายปัจจัย เช่น ความเครียด ความวิตกกังวล การบาดเจ็บ ยา หรือความผิดปกติของการนอนหลับบางอย่าง การระบุสาเหตุที่แท้จริงเป็นสิ่งสำคัญในการค้นหาวิธีแก้ไขที่มีประสิทธิภาพ
  • ยาสามารถทำให้เกิดฝันร้ายได้หรือไม่?
      • ใช่ ยาบางชนิด เช่น ยาแก้ซึมเศร้า ยารักษาโรคจิต และยารักษาความดันโลหิต อาจทำให้เกิดฝันร้ายหรือฝันร้ายได้ หากคุณสงสัยว่ายามีส่วนทำให้คุณฝันร้าย ให้ปรึกษาผู้ให้บริการด้านสุขภาพของคุณ
  • ฉันจะลดอาการฝันร้ายได้อย่างไร?
      • การปฏิบัติตามหลักสุขอนามัยในการนอนหลับที่ดี การจัดการความเครียด และการจัดการปัญหาทางอารมณ์ที่ซ่อนอยู่สามารถช่วยลดฝันร้ายได้ เทคนิคการผ่อนคลาย เช่น การหายใจลึกๆ หรือการทำสมาธิก่อนนอนก็อาจเป็นประโยชน์เช่นกัน
  • มีความเชื่อมโยงระหว่างฝันร้ายกับสุขภาพจิตหรือไม่?
  • ฉันควรขอความช่วยเหลือจากผู้เชี่ยวชาญเมื่อฝันร้ายซ้ำๆ หรือไม่?
      • หากฝันร้ายส่งผลกระทบอย่างมีนัยสำคัญต่อคุณภาพการนอนหลับ การทำงานในแต่ละวัน หรือสุขภาพจิต การขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตหรือผู้เชี่ยวชาญด้านการนอนหลับอาจเป็นประโยชน์ พวกเขาสามารถช่วยระบุปัญหาที่ซ่อนอยู่และให้การแทรกแซงที่เหมาะสม
  • ปัจจัยด้านอาหารสามารถส่งผลต่อฝันร้ายได้หรือไม่?
      • แม้ว่าจะมีหลักฐานโดยตรงที่จำกัดที่เชื่อมโยงอาหารบางอย่างเข้ากับฝันร้าย แต่การรับประทานอาหารมื้อหนักหรืออาหารรสเผ็ดใกล้เวลานอนอาจรบกวนการนอนหลับและช่วยให้ฝันสดใสได้ การรักษาอาหารที่สมดุลและการหลีกเลี่ยงอาหารมื้อใหญ่ก่อนเข้านอนจะช่วยให้นอนหลับได้ดีขึ้น
  • ฝันร้ายมักเกิดขึ้นในบางกลุ่มอายุหรือไม่?
      • ฝันร้ายสามารถเกิดขึ้นได้ทุกช่วงวัย แต่มักเกิดในเด็กมากกว่า เด็กๆ มักจะฝันร้ายเป็นเรื่องปกติของพัฒนาการ ฝันร้ายยังสามารถเกิดขึ้นได้ในผู้ใหญ่ โดยเฉพาะในช่วงเวลาที่มีความเครียดหรือวิตกกังวลเพิ่มขึ้น
  • การอดนอนมีส่วนทำให้เกิดฝันร้ายได้หรือไม่?
    • ใช่ การนอนหลับไม่เพียงพอหรือรูปแบบการนอนที่ผิดปกติอาจส่งผลต่อการจำความฝันและส่งผลให้เกิดฝันร้ายได้ การกำหนดตารางการนอนหลับให้สม่ำเสมอและระยะเวลาการนอนหลับที่เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญสำหรับคุณภาพการนอนหลับโดยรวม
หากคุณฝันร้ายอย่างต่อเนื่องหรือน่าวิตก จำเป็นต้องปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ สามารถช่วยระบุสาเหตุที่ซ่อนอยู่และแนะนำวิธีการที่เหมาะสมเพื่อปรับปรุงการนอนหลับและความเป็นอยู่โดยรวมของคุณ
แจ้งให้ทราบ
guest
0 ความคิดเห็น
การตอบรับแบบอินไลน์
ดูความคิดเห็นทั้งหมด