เมทิลีนบลู (Methylene Blue) : วิธีใช้ และข้อควรระวัง

ยา

21.11.2567

เมทิลีนบลู (Methylene Blue) เป็นรูปแบบของเฮโมโกลบิน (HEEM o glo bin) เฮโมโกลบินเป็นสารในเลือดที่นำออกซิเจน และกระจายไปยังเนื้อเยื่อ และอวัยวะของคุณ อย่างไรก็ตาม เมทฮีโมโกลบิน (Methemoglobin) ไม่ใช่ฮีโมโกลบินชนิดหนึ่งที่มีประโยชน์ในการบรรทุกออกซิเจน โดยปกติเมทฮีโมโกลบินจะมีอยู่ในเลือดในปริมาณเล็กน้อย อย่างไรก็ตาม เมื่อระดับเมทฮีโมโกลบินเพิ่มขึ้น เลือดจะไหลเวียนออกซิเจนได้อย่างมีประสิทธิภาพน้อยลง ส่งผลให้ร่างกายขาดออกซิเจนจนเกิดอาการต่างๆ เช่น ผิวสีซีด หรือน้ำเงิน สำหรับภาวะเมทฮีโมโกลบินีเมีย (Methemoglobinemia) เป็นภาวะที่เมทฮีโมโกลบินมีอยู่ในระดับสูงในเลือด โดยสามารถเกิดขึ้นได้เมื่อบุคคลสัมผัสกับยาหรือสารเคมีบางชนิด เช่น ไนไตรต์ การฉีดเมทิลีนบลูใช้รักษาเมทฮีโมโกลบินีเมีย โดยเมทิลีนบลูทำงานเปลี่ยนเมทฮีโมโกลบินให้เป็นฮีโมโกลบินประเภทที่มีประสิทธิภาพมากขึ้น เพื่อให้พาออกซิเจนไปทั่วร่างกายได้ดีขึ้น

ก่อนใช้เมทิลีนบลู

ไม่ควรใช้เมทิลีนบลูหากมีปัญหาภาวะขาดเอนไซม์ทางพันธุกรรมที่เรียกว่าการขาดกลูโคส-6-ฟอสเฟตดีไฮโดรจีเนส (G6PD) ยาหลายชนิดสามารถมีปฏิกิริยากับเมทิลีนบลูได้ แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับยาทั้งหมดที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน และยาใดที่เพิ่งจะหยุดใช้ โดยเฉพาะยาต่อไปนี้

Alfentanil, Fentanyl
Buspirone
Digoxin, Digitalis
Dihydroergotamine, Ergotamine
Phenytoin
Pimozide
Quinidine
Warfarin (Coumadin, Jantoven)
MAO inhibitor-Isocarboxazid, Linezolid, Phenelzine, Rasagiline, Selegiline, Tranylcypromine
“SSRI” antidepressant-Citalopram, Escitalopram, Fluoxetine, Paroxetine, Sertraline, Prozac, Paxil, Zoloft
“SNRI” antidepressant-Desvenlafaxine, Duloxetine, Levomilnacipran, Milnacipran, Venlafaxine, Effexor, Cymbalta, Pristiq
Other antidepressants-Bupropion, Clomipramine, Mirtazapine
Cyclosporine, Sirolimus, Tacrolimus.

เพื่อความปลอดภัยในการรักษา แจ้งให้แพทย์ทราบถึงปัญหาสุขภาพ โดยเฉพาะโรคต่อไปนี้

โรคตับ
โรคไต
ตั้งครรภ์
ให้น้ำนมบุตร

หากมีข้อสงสัยเกี่ยวกับการใช้เมทิลีนบลู โปรดซักถามแพทย์ หรือเภสัชกรให้เข้าใจก่อนเริ่มใช้เมทิลีนบลู Methylene Blue

เรารับเมทิลีนบลูอย่างไร

เมทิลีนบลูถูกฉีดเข้าไปในเส้นเลือดผ่าน IV โดยทั่วไปใช้เวลาประมาณ 30 นาที ระหว่างการให้เมทิลีนบลู แพทย์จะจับตาดูการหายใจ ความดันโลหิต ระดับออกซิเจน การทำงานของไต และสัญญาณชีพอื่นๆ อย่างใกล้ชิด และเลือดของคุณจะต้องได้รับการทดสอบ เพื่อช่วยให้แพทย์ของคุณทราบว่ายาทำงานได้ดี เมทิลีนบลูมักจะทำให้ปัสสาวะ หรืออุจจาระมีสีฟ้า หรือสีเขียว นี่เป็นผลข้างเคียงปกติของยาเมทิลีนบลู และจะไม่ก่อให้เกิดอันตรายใดๆ อย่างไรก็ตามผลกระทบนี้อาจทำให้เกิดผลลัพธ์ที่ผิดปกติกับการตรวจปัสสาวะบางอย่าง หากมีความจำเป็นต้องตรวจปัสสาวะ โปรดแจ้งแพทย์ให้ทราบถึงการใช้เมทิลีนบลู

ผลข้างเคียงของเมทิลีนบลู

โปรดไปพบแพทย์โดยฉุกเฉินหากมีอาการallergy-0094/”>แพ้ยาต่อไปนี้

ลมพิษ
หายใจลำบาก
ใบหน้า ริมฝีปาก ลิ้น หรือคอบวม
มึนงง
อ่อนเพลีย
ผิวซีด หรือเหลือง
ปัสสาวะสีเข้ม
ไข้
เซโรโทนินในร่างกายสูง
- กระสับกระส่าย
- ภาพหลอน
- มีไข้
- หัวใจเต้นเร็ว
คลื่นไส้
อาเจียน
ท้องร่วง
สูญเสียการประสานงาน
หมดสติ หรือเป็นลม

นี่เป็นเพียงผลข้างเคียงบางประการของการใช้เมทิลีนบลู อาจไม่ครอบคลุม ดังนั้นหากพบความผิดปกติอื่นๆ จากการใช้เมทิลีนบลู โปรดพบแพทย์ เพื่อให้การรักษาเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ และปลอดภัย

คำเตือนเมทิลีนบลู

ผู้ที่มีภาวะขาดกลูโคส -6- ฟอสเฟตดีไฮโดรจีเนส (G6PD) ไม่ควรรับเมทิลีนบลู และยาหลายชนิดสามารถสร้างปฏิกิริยากับเมทิลีนบลูได้ โปรดแจ้งให้แพทย์ทราบถึงประวัติการใช้ยา โดยเฉพาะยาซึมเศร้า ประวัติการแพ้ยา และประวัติการรักษาก่อนเริ่มใช้เมทิลีนบลู