มะเร็งตับ (Liver Cancer) : อาการ สาเหตุ ประเภท การรักษา

21.11.2567

มะเร็งตับคืออะไร

มะเร็งตับ (Liver Cancer) คือโรคมะเร็งที่เกิดจากเซลล์ของตับเกิดเป็นมะเร็ง และโรคมะเร็งตับนี้เป็นสาเหตุที่คร่าชีวิตผู้คนมากที่สุดโรคหนึ่งเลยก็ว่าได้ เนื่องจาโดยทั่วไปแล้วผู้ป่วยมักจะไม่แสดงอาการในระยะเริ่มแรก จนกระทั่งเซลล์มะเร็งลุกลามจนทำให้ยากต่อการรักษาจึงจะสามารถสังเกตุเห็นอาการได้ ตับเป็นอวัยวะสำคัญอวัยวะหนึ่งที่ช่วยร่างการสร้างสารสำคัญต่างๆ ผลิตน้ำดีและเกลือน้ำดีเพื่อย่อยสลายไขมัน ทำหน้าที่สะสมสารอาหารสำคัญต่าง ๆ และถับถ่ายของเสียและสารพิษในร่างกาย ดังนั้นเมื่อตับมีเซลล์มะเร็งเกิดขึ้นจะส่งผลเสียอย่างมากต่อระบบร่างกาย

สาเหตุของมะเร็งตับ

สาเหตุมะเร็งตับสามารถเกิดจากหลายประการ ทั้งนี้มีโรคต่าง ๆ ที่และพฤติกรรมที่ผู้ป่วยเป็่นแล้วอาจจะก่อให้เกิดปัจจัยเสี่ยงการเป็นมะเร็งตับคือ :

ไวรัสตับอักเสบบี รู้หรือไม่ว่าผู้ป่วยที่เป็นโรคไวรัสตับอักเสบบีนั้นมีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งตับสูงมาก โดยผู้ป่วย 55% ของโรคมะเร็งตับนั้นมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อไวรัสตับอัสเสบบี
ผู้ป่วยที่ป่วยเป็นไวรัสตับอักเสบซี มีโอกาศสูงเช่นกันที่จะพัฒนาเป็นโรคมะเร็งตับ โดยไวรัสตับอักเสบซีนี้มักจะพบได้มากในฝั่งตะวันตก
โรคตับแข็ง ผู้ป่วยที่ป่วยเป็นโรคตับแข็งอาจจะพัฒนากลายเป็นมะเร็งตับได้
ไขมันแทรกในตับ
ภาวะอ้วน (Obesity) เบาหวาน สามารถเป็นต้นเหตุของมะเร็งตับได้
การดื่มสุราอย่างหนัก หากผู้ป่วยดื่มสุราอย่างหนักและต่อเนื่อง อาจจะส่งผลให้มีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคตับแข็งและพัฒนาเป็นมะเร็งตับได้ มากกว่าผู้ป่วยที่เป็นโรคอื่น ๆ

อาการของโรคมะเร็งตับ

อาการโรคมะเร็งตับนั้นในระยะเริ่มแรกจะไม่แสดงอาการเด่นชัด จนกว่าเนื้องอกที่ตับจะมีขนาดใหญ่ขึ้นและเซลล์มะเร็งลุกลาม โดยผู้ป่วยสามารถแสดงอาการได้ดังต่อไปนี้

ผู้ป่วยจะรู้สึกถึงก้อนแข็งระหว่างช่วงท้องด้านบนเนื่องจากมีก้อนเนื้อที่ตับและมีอาการปวด
น้ำหนักลดลง มีอาการเบื่ออาหาร
ผิวหนังซีด ตาเหลือง
ปัสสาวะเป็นสีเหลือง อุจจาระเป็นสีเทา
ท้องโต หรือท้องมาน
มีอาการคัน คลื่นไส้ อาเจียน
มักจะรู้สึกอ่อนเพลียและไม่มีแรง

ประเภทของมะเร็งตับ

มะเร็งตับปฐมภูมิ Hepatocellular Carcinoma

มะเร็งตับปฐมภูมิ หรือ Hepatocellular Carcinoma (HCC) คือโรคมะเร็งที่พบได้มากเป็นอันดับ 1 ในผู้ป่วยเพศชาย โดยมะเร็งประเภทนี้มีปัจจัยเสี่ยงที่มาจากโรคตับแข็ง การติดเชื้อไวรัสตับอักเสบบี โดยผู้ป่วยที่ดื่มแอลกอฮอล์เป็นปริมาณมากในระยะเวลานานอาจจะทำให้เป็นโรคตับแข็งและกลายเป็นมะเร็งตับได้ มะเร็งท่อน้ำดี Cholangiocarcinoma stdocs.co/bile-duct-cancer-cholangiocarcinoma”>มะเร็งท่อน้ำดีหรือ Cholangiocarcinoma เป็นมะเร็งที่ไม่ได้พบได้บ่อย แต่เมื่อเป็นแล้วโรคจะมีความรุนแรงมาก เนื่องจากมะเร็งชนิดนี้มักไม่แสดงอาการในช่วงแรก และจะแสดงอาการเมื่อผู้ป่วยเป็นมะเร็งเต็มขั้นหรือเป็นมะเร็งตับระยะสุดท้ายแล้ว โดยผู้ป่วยจะมีอาการดีซ่าน น้ำหนักลด ปวดท้อง โรคมะเร็งนี้ หากเข้าสู่ระยะท้ายของโรคจะมีโอกาศรักษาให้หายได้น้อยมาก แต่แพทย์จะรักษาตามอาการ มะเร็งเส้นเลือดตับ Liver Angiosarcoma มะเร็งเส้นเลือดตับ Lover Angiosarcoma เป็นโรคมะเร็งที่เกิดขึ้นในหลอดเลือดของตับ มักเกิดขึ้นได้น้อยมาก แต่หากเกิดขึ้นแล้วจะลุกลามอย่างรวดเร็ว Hepatoblastoma Hepatoblastoma เป็นมะเร็งที่พบได้ยากและมักเกิดขึ้นในเด็ก โดยส่วนใหญ่แล้วมักพบในเด็กอายุต่ำกว่า 3 ปี หากพบในระยะเริ่มแรกจะสามารถรักษาได้ผลดี

การรักษามะเร็งตับ

วิธีรักษามะเร็งตับนั้นมีหลายวิธี โดยรวมแล้วจะอาศัยปัจจัยอื่น ๆ ในการร่วมพิจารณา เช่นอาการของผู้ป่วย หรือมะเร็งตับอยู่ในระยะใด รวมไปถึงสุขภาพของผู้ป่วยว่ามีโรคแทรกซ้อนอื่น ๆ ด้วยหรือไม่เพื่อการรักษาที่เหมาะสม ทั้งนี้อายุของผู้ป่วยอาจจะเป็นปัจจัยหนึ่งที่สำคัญเช่นกัน โดยทางเลือกการรักษาอาจมีดังนี้ :

การใช้รังสีรักษาหรือที่เรียกว่า Radiation Therapy เป็นการทำการรักษาด้วยการฉายรังสี โดยใช้ รังสีเอกซเรย์และโปรตอนฉายตรงไปยังเซลล์เพื่อทำลายเซลล์มะเร็ง โดยผลข้างเคียงของการฉายรังสีนี้อาจส่งผลกระทบต่อเซลล์ปกติที่ตับและบริเวณรอบข้างได้ง่าย และจะมีผลข้างเคียงที่ทำให้ร่างกายรู้สึกอ่อนเพลีย คลื่นไส้ และอาเจียนได้
การทำเคมีบำบัด หรือ Chemotherapy เป็นการให้ยาชนิดรับประทานหรืออาจจะเป็นการฉีดยาฆ่าเซลล์มะเร็งไปยังหลอดเลือดดำหรือหลอดเลือดแดง หรือเพื่อกำจัดเซลล์มะเร็ง การทำเคมีบำบัดอาจจะส่งผลข้างเคียงต่อร่างกายผู้ป่วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับตัวยาในการรักษา ผู้ป่วยบางคนเมื่อรับการ บำบัดแล้วอาจจะส่งผลให้ร่างกายอ่อนเพลีย คลื่นไส้และอาเจียน เกิดอาการฟกช้ำง่าย ขาบวม ผมร่วง ท้องเสีย เมื่อหยุดการบำบัดแล้วก็จะหายไป
Ablative Therapy เป็นการทำลายเซลล์มะเร็งด้วยการฉีดสารเข้าไปที่เนื้อร้ายโดยตรง โดยแพทย์จะเลือกใช้วิธีนี้เมื่อผู้ป่วยไม่สามารถทำการผ่าตัดได้
การผ่าตัดมะเร็งตับเพื่อนำเนื้อร้ายที่มีเซลล์มะเร็งออกไป แต่วิธีนี้อาจจะส่งผลข้างเคียงต่อร่างกายของผู้ป่วยและภาวะแทรกซ้อนอื่น ๆ ที่น่าเป็นกังวลได้ เช่น ตับมีการติดเชื้อ หลอดเลือดขาและปอดอุดตัน ตับวาย ปอดบวม น้ำดีรั่วออกจากตับ ตับวาย เมื่อผ่าตัดแล้วยังต้องระวังอาการและภาวะแทรกซ้อนอย่างใกล้ชิด
การผ่าตัดเปลี่ยนตับ โดยผู้ป่วยจะได้รับการเปลี่ยนถ่ายตับใหม่ วิธีนี้สามารถใช้รักษาผู้ป่วยโรคมะเร็งตับระยะแรก ที่มีเนื้องอกขนาดเล็กและมีจำนวนไม่มาก เพื่อไม่ให้เป็นการเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งในตับใหม่อีกครั้ง

โดยภาพรวมมะเร็งตับสามารถรักษาได้ขึ้นอยู่กับระยะและประเภทของมะเร็งตับ หากกรณีที่การรักษาเป็นไปได้ยาก แพทย์จะทำการรักษาตามอาการเพื่อพยุงสภาพผู้ป่วยตามอาการนั้น ๆ ดังนั้นหากผู้ป่วยมีปัจจัยเสี่ยงที่จะเป็นโรคมะเร็งตับควรจะใช้ชีวิตอย่างระมัดระวัง ไม่ควรดื่มแอลกอฮอล์หรือสูบบุหรี่เพื่อเพิ่มปัจจัยความเสี่ยงในการเป็นโรคมะเร็งตับ

คำถามที่พบบ่อย

หากเป็นมะเร็งจะอยู่กับมะเร็งตับได้นานแค่ไหน มากกว่า 45% ของผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งตับระยะที่ 1 จะรอดชีวิตจากมะเร็งเป็นเวลา 4 ปี หรือมากกว่านั้นหลังจากได้รับการวินิจฉัย และประมาณ 35% ของผู้ป่วยที่เป็นมะเร็งตับระยะที่ 2 จะรอดชีวิตจากมะเร็งเป็นเวลา 4 ปีหรือมากกว่านั้นหลังจากได้รับการวินิจฉัย มะเร็งตับรักษาให้หายได้หรือไม่ หากมะเร็งของคุณอยู่ในระยะแรก เมื่อได้รับการวินิจฉัย การรักษาให้หายขาดอาจเป็นไปได้ สามารถทำได้ 3 วิธีหลักคือ: การนำส่วนที่ได้รับผลกระทบของตับออก – เรียกว่าการผ่าออก มีการปลูกถ่ายตับ – การผ่าตัดเอาตับออกและแทนที่ด้วยตับที่แข็งแรง มะเร็งตับร้ายแรงแค่ไหน มะเร็งตับเป็นโรคที่คุกคามชีวิตและเป็นหนึ่งในมะเร็งชนิดที่เติบโตเร็วที่สุด มะเร็งตับมี 2 ชนิด ได้แก่ มะเร็งระยะแรกและระยะทุติยภูมิ มะเร็งระยะแรกเริ่มต้นที่ตับของคุณ มะเร็งทุติยภูมิแพร่กระจายไปยังตับของคุณจากส่วนอื่นของร่างกาย สัญญาณเตือนมะเร็งตับมีอะไรบ้าง

น้ำหนักลดลงอย่างน่าตกใจ
เบื่ออาหาร
รู้สึกอิ่มมากแม้ทานอาหารนิดเดียว
คลื่นไส้หรืออาเจียน
ตับโต รู้สึกแน่นใต้ชายโครงด้านขวา
ม้ามโต รู้สึกแน่นใต้ชายโครงด้านซ้าย

มะเร็งตับแพร่กระจายเร็วหรือไม่ มะเร็งตับสามารถแพร่กระจายได้อย่าง รวดเร็วขึ้นอยู่กับชนิดของมะเร็ง มะเร็งตับชนิด Hemangiosarcoma และ Angiosarcoma มีการแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว ในขณะที่มะเร็งเซลล์ตับจะแพร่กระจายในระยะหลังของโรค สาเหตุหลักของมะเร็งตับคืออะไร ทั่วโลก ปัจจัยเสี่ยงที่พบบ่อยที่สุดสำหรับมะเร็งตับคือการติดเชื้อเรื้อรัง ด้วยไวรัสตับอักเสบบี (HBV) หรือไวรัสตับอักเสบซี (HCV ) การติดเชื้อเหล่านี้นำไปสู่โรคตับแข็งและมีส่วนทำให้มะเร็งตับเป็นมะเร็งที่พบบ่อยที่สุดในหลายส่วนของโลก ผู้ป่วยมะเร็งตับระยะที่ 4 จะมีชีวิตอยู่ได้นานแค่ไหน ค่ามัธยฐานของการรอดชีวิตสำหรับผู้ที่เป็นมะเร็งตับระยะที่ 4 อยู่ที่ประมาณ9 เดือน มะเร็งตับระยะสุดท้ายเป็นอย่างไร มะเร็งตับระยะสุดท้ายอาจทำให้เกิดอาการบางอย่าง เช่น ดีซ่าน ปวดท้องอ่อนเพลีย และปัญหาทางเดินอาหาร เมื่อใกล้ถึงจุดสิ้นสุดของชีวิต ผู้ป่วยอาจแสดงอาการ เช่น หายใจผิดปกติ ไม่อยากกินและดื่ม หรือนอนหลับมากขึ้น คีโมใช้ได้ผลกับมะเร็งตับหรือไม่ ยาคีโมส่วนใหญ่ไม่มีผลอย่างมากต่อมะเร็งตับ การใช้ยาร่วมกันอาจมีประโยชน์มากกว่าการใช้ยาคีโมเพียงตัวเดียว แต่ถึงแม้ยาที่ผสมกันเหล่านี้จะลดขนาดของเนื้องอกลงเพียงเล็กน้อย และการตอบสนองก็มักจะอยู่ได้ไม่นาน ใครคือผู้ที่มีความเสี่ยงต่อมะเร็งตับ แม้ว่ามะเร็งตับสามารถเกิดขึ้น ได้กับทุกเพศทุกวัย แต่พบได้บ่อยในผู้สูงอายุ คนส่วนใหญ่ที่ตรวจพบมีอายุเกิน 60 ปี อัตราสูงสุดอยู่ที่อายุ 85 ถึง 89 ปี สัญญาณแรกของมะเร็งตับคืออะไร เมื่อสัญญาณและอาการต่างๆ ปรากฏขึ้น อาจรวมถึงน้ำหนักลดโดยไม่ได้ตั้งใจ เบื่ออาหาร ปวดท้องส่วนบน คลื่นไส้และอาเจียน อ่อนเพลียและเหนื่อยล้าทั่วไป ท้องบวม ดีซ่านที่ตาและผิวหนังเปลี่ยนเป็นสีเหลือง และอุจจาระสีขาวขุ่น การรักษามะเร็งตับที่ดีที่สุดคืออะไร การปลูกถ่ายตับได้รับการพิสูจน์แล้วว่าเป็นการรักษาที่มีประสิทธิภาพสูงสุดสำหรับผู้ป่วยมะเร็งเซลล์ตับ ซึ่งเป็นมะเร็งตับชนิดหนึ่งที่พบได้บ่อย หากผู้ป่วยมีโรคตับ เช่น โรคตับแข็ง การปลูกถ่ายตับยังสามารถลดความเสี่ยงของการเกิดซ้ำหลังการรักษาได้อีกด้วย อาหารอะไรไม่ดีต่อมะเร็งตับ อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง ไขมันอิ่มตัวหรือ ไขมันทรานส์ เช่น เนื้อแดง นมไขมันเต็ม และขนมอบ เติมน้ำตาล เช่น เครื่องดื่มที่มีรสหวาน เค้ก คุกกี้ และลูกอม เกลือ เช่น ซุปกระป๋องที่มีโซเดียมสูง เนื้อหมัก และมันฝรั่งทอด มะเร็งตับแพร่กระจายที่ใด เมื่อมะเร็งตับแพร่กระจาย มักจะแพร่กระจายไปยังปอดและกระดูก อัตราการรอดชีวิต 5 ปีของผู้ป่วยที่มะเร็งตับแพร่กระจายไปยังเนื้อเยื่อ อวัยวะ และ/หรือต่อมน้ำเหลืองโดยรอบอยู่ที่ประมาณ 12 เปอร์เซ็นต์ มะเร็งตับระยะสุดท้ายรักษาหายไหม น่าเสียดายที่เมื่อมะเร็งตับลุกลามการรักษาจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อควบคุมมะเร็ง บรรเทาอาการ และทำให้คุณมีคุณภาพชีวิตที่ดี ประเภทของมะเร็งที่รักษาได้ แต่รักษาไม่หาย

มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์เรื้อรัง
มะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดเรื้อรังแบบไมอีลอยด์
เยื่อหุ้มปอดเมโสเธลิโอมา
เนื้องอกในสมองทุติยภูมิ
มะเร็งเต้านมทุติยภูมิ
มะเร็งกระดูกทุติยภูมิ
มะเร็งตับทุติยภูมิ
มะเร็งปอดทุติยภูมิ

แพทย์รักษามะเร็งตับอย่างไร ตัวเลือกการรักษาอาจรวมถึง การจี้ การฝังเข็ม หรือทั้ง สองอย่างสำหรับเนื้องอกในตับ ตัวเลือกอื่นๆ อาจรวมถึงการรักษาแบบมุ่งเป้า การบำบัดด้วยภูมิคุ้มกัน เคมีบำบัด (ทั้งแบบฉีดเข้าหลอดเลือดหรือฉีดเข้าตับ) และ/หรือการฉายรังสี

ลิ้งค์ด้านล่างเป็นแหล่งที่มาข้อมูลของเรา

https://liverfoundation.org/for-patients/about-the-liver/diseases-of-the-liver/liver-cancer
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/liver-cancer/symptoms-causes/syc-20353659
https://www.webmd.com/cancer/understanding-liver-cancer-basic-information
https://www.nhs.uk/conditions/liver-cancer/
https://www.cancer.org/cancer/liver-cancer/about/what-is-liver-cancer.html
https://www.cancerresearchuk.org/about-cancer/liver-cancer/survival
https://www.cancercenter.com/cancer-types/liver-cancer/types