ยาไอเวอร์เม็กทิน (Ivermectin) – สรรพคุณทางยา ผลข้างเคียง ข้อควรระวัง

ยาไอเวอร์เม็กทิน (Ivermectin) คืออะไร

ยาไอเวอร์เม็กทิน มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Ivermectin และมีสูตรทางเคมีค้ือ C48H74O14 ยานี้ใช้รักษาการติดเชื้อพยาธิตัวกลมบางชนิด โดบการรักษาโรคติดเชื้อปรสิตสามารถปรับปรุงคุณภาพชีวิตในผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันร่างกายอ่อนแอ การรักษาโรคพยาธิตัวกลมสามารถลดความเสี่ยงของการติดเชื้อที่รุนแรง หรือเป็นอันตรายถึงชีวิตได้ยาไอเวอร์เม็กทินอยู่ในกลุ่มยาที่เรียกว่า Antihelmintics มีฤทธิ์ให้ปรสิตหยุดการเจริญเติบโต และทำลายปรสิต ยาไอเวอร์เม็กทินเป็นยาที่ใช้รักษาโรคพยาธิหลายชนิดในมนุษย์ โรคนี้รวมถึงเหา หิด โรคตาบอด Onchocerciasis โรคสตรองอิลอยด์เอซิส โรคริดสีดวงทวาร โรคสะเก็ดเงิน และโรคเท้าช้าง ในขณะเดียวกันทางสัตวแพทยศาสตร์ ใช้เพื่อป้องกัน และรักษาพยาธิหนอนหัวใจ และอะคาริเซียสในสัตว์ อยู่ในรูปแบบรับประทานทางปากเป็นหลัก จะมีแค่บางกรณีที่ใช้ทาเฉพาะที่

ยาคุณสมบัติ และสรรพคุณของไอเวอร์เม็กทิน

ยาไอเวอร์เม็กทินอยู่ในกลุ่มยาต้านปรสิต ยาในกลุ่มนี้มีกลไกการทำงานคล้ายๆ กัน แต่จะมีฤทธิ์กับปรสิตต่างชนิดกัน โดยมีฤทธิ์ทำให้ปรสิตนั้นๆ มีอาการอัมพาต และหยุดการเจริญเติบโต รวมทั้งการสร้างตัวอ่อนที่เพิ่มขึ้น กลไกลของยาไอเวอร์เม็กทินเกิดจากการออกฤทธิ์จับกับตัวรับ (Receptor) ของพยาธิ ดังนี้ Glutamate-gate chloride channels และ Gamma aminobutaric acid  แต่ทั้งนี้สิ่งที่ควรระวังคือ การใช้ในผู้ป่วยไข้สมองอักเสบต้องกระทำอย่างระมัดระวัง และหลีกเลี่ยงหากเป็นไปได้

วิธีการใช้ยาไอเวอร์เม็กทิน

ยาไอเวอร์เม็กทินมักจะอยู่ในรูปแบบเม็ด 3 มก. รับประทานยานี้แล้วดื่มน้ำตาม 1 แก้ว (8 ออนซ์หรือ 240 มล.) ในขณะท้องว่างอย่างน้อย 1 ชั่วโมงก่อนอาหาร จำนวนครั้งในการรับประทานยาไอเวอร์เม็กทินมีตั้งแต่ 1 ครั้ง ไปจนถึงหลายครั้ง ทั้งนี้ควรรับประทานตามคำแนะนำแพทย์ หรือฉลากที่ระบุอยู่ข้างผลิตภัณฑ์ แพทย์จะพิจารณาปริมาณยา และจำนวนครั้งจากน้ำหนักตัว สุขภาพร่างกาย อายุ และการตอบสนองของผู้ป่วยต่อยาไอเวอร์เม็กทิน

ผลข้างเคียงในการใช้ยาไอเวอร์เม็กทิน

ยาไอเวอร์เม็กทินไม่เหมาะกับใคร Ivermectin เป็นยาต้านปรสิตที่ใช้กันทั่วไปในการรักษาโรคติดเชื้อที่เกิดจากปรสิตบางชนิด รวมถึงหนอนในลำไส้ เหา และไร แม้ว่าโดยทั่วไปยา ivermectin จะถือว่าปลอดภัยและมีประสิทธิภาพสำหรับการใช้งานที่ได้รับอนุมัติเมื่อสั่งจ่ายโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ แต่ก็มีสถานการณ์และเงื่อนไขทางการแพทย์บางประการที่การใช้อาจไม่เหมาะสมหรือต้องใช้ความระมัดระวังเป็นพิเศษ ข้อควรพิจารณาบางประการสำหรับบุคคลที่ควรหลีกเลี่ยงหรือใช้ความระมัดระวังด้วยยา ivermectin: อาการแพ้หรือความไว:บุคคลที่ทราบว่ามีอาการแพ้หรือไวต่อยา ivermectin หรือส่วนผสมอื่นใดในผลิตภัณฑ์ที่มี ivermectin ควรหลีกเลี่ยงการใช้ ปฏิกิริยาภูมิแพ้ต่อยา ivermectin อาจปรากฏเป็นผื่นที่ผิวหนัง คัน บวม หรือหายใจลำบาก และอาจรุนแรงได้ในบางกรณี เด็กที่มีน้ำหนักต่ำกว่า 15 กก. :โดยทั่วไปไม่แนะนำให้ใช้ผลิตภัณฑ์ไอเวอร์เมคตินสำหรับเด็กที่มีน้ำหนักน้อยกว่า 15 กก. เนื่องจากปัญหาด้านความปลอดภัยที่อาจเกิดขึ้นและการขาดข้อมูลการใช้ยาที่เพียงพอสำหรับกลุ่มอายุนี้ เด็กในช่วงน้ำหนักนี้อาจมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นต่อผลข้างเคียงจากยา Ivermectin การตั้งครรภ์และให้นมบุตร:แม้ว่าโดยทั่วไปถือว่ายา Ivermectin ปลอดภัยสำหรับการใช้ในระหว่างตั้งครรภ์และให้นมบุตร แต่ก็มีข้อมูลที่จำกัดเกี่ยวกับความปลอดภัยของยา Ivermectin ในผู้ที่ตั้งครรภ์หรือให้นมบุตร ควรใช้ Ivermectin ในระหว่างตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรหากผลประโยชน์ที่ได้รับมีมากกว่าความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น และอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ โรคตับ:บุคคลที่เป็นโรคตับหรือการทำงานของตับบกพร่องอาจมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นต่อผลข้างเคียงจากยา ivermectin เนื่องจากการเผาผลาญและการกวาดล้างยาลดลง การปรับขนาดยาหรือการตรวจสอบปริมาณอาจมีความจำเป็นในบุคคลเหล่านี้เพื่อป้องกันการสะสมของยาและความเป็นพิษ ความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลาง:ไอเวอร์เมคตินสามารถข้ามอุปสรรคในเลือดและสมอง และอาจทำให้เกิดผลข้างเคียงของระบบประสาทส่วนกลาง (CNS) เช่น อาการวิงเวียนศีรษะ อาการง่วงนอน และปวดศีรษะ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อใช้ยาในปริมาณที่สูงขึ้น บุคคลที่มีความผิดปกติของระบบประสาทส่วนกลางอยู่แล้วหรือมีอาการที่อาจรุนแรงขึ้นจากผลกระทบของระบบประสาทส่วนกลางควรใช้ยา ivermectin ด้วยความระมัดระวัง ความผิดปกติของระบบภูมิคุ้มกัน:บุคคลที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ที่ติดเชื้อ HIV/AIDS หรือได้รับการรักษาด้วยยากดภูมิคุ้มกัน อาจมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นต่อการติดเชื้อปรสิต และอาจต้องพิจารณาเป็นพิเศษเมื่อใช้ ivermectin อาจจำเป็นต้องมีการติดตามอย่างใกล้ชิดและการรักษาที่เหมาะสมเพื่อจัดการกับการติดเชื้อปรสิตในบุคคลเหล่านี้ ปฏิกิริยาระหว่างยา:ไอเวอร์เม็กตินอาจมีปฏิกิริยากับยาบางชนิด รวมถึงยาปฏิชีวนะ ยาต้านเชื้อรา และยาต้านไวรัสบางชนิด ซึ่งอาจส่งผลต่อกระบวนการเผาผลาญและการกวาดล้างยา บุคคลที่รับประทานยาที่อาจเกิดปฏิกิริยากับยาไอเวอร์เมคตินควรปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญก่อนเริ่มการรักษา การติดเชื้อปรสิตขั้นรุนแรง:แม้ว่ายา Ivermectin จะมีประสิทธิภาพในการป้องกันการติดเชื้อปรสิตได้หลายประเภท แต่อาจไม่เหมาะสำหรับการรักษาโรคติดเชื้อที่รุนแรงหรือซับซ้อนบางอย่าง ในกรณีเหล่านี้ อาจจำเป็นต้องมีการรักษาทางเลือกหรือการแทรกแซงเพิ่มเติมภายใต้คำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ จำเป็นต้องใช้ยาไอเวอร์เมคตินตามคำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น และต้องปฏิบัติตามคำแนะนำในการใช้ยาและข้อควรระวังเพื่อความปลอดภัยที่มาพร้อมกับยา หากคุณมีคำถามหรือข้อกังวลเกี่ยวกับการใช้ไอเวอร์เมคตินอย่างเหมาะสมหรือความเหมาะสมกับความต้องการส่วนบุคคลของคุณ โปรดปรึกษาผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเพื่อขอคำแนะนำและคำแนะนำเฉพาะบุคคล สำหรับยาไอเวอร์เม็กทินมีผลข้างเคียงทั่วไปดังนี้

• ปวดศีรษะ 
• วิงเวียนศีรษะ 
• ปวดกล้ามเนื้อ 
• คลื่นไส้
• ท้องร่วง

ในขณะที่อาการแพ้อย่างรุนแรงได้แก่

• ปวดข้อ 
• ต่อมน้ำเหลืองโต/บวม 
• ตาบวม/แดง/ปวด 
• อ่อนแรง 
• อาการคัน ผื่น 
• มีไข้ 
• การมองเห็นมีปัญหา

โปรดปรึกษาเภสัชกร หรือแพทย์ทันทีหากมีอาการแพ้อย่างรุนแรง หรือความผิดปกติอื่นๆ เกิดขึ้น ทั้งหมดนี้เป็นเพียงผลข้างเคียงบางประการของการใช้ยายาไอเวอร์เม็กทิน ดังนัั้นอาจจะไม่ครอบคลุมทั้งหมด หากมีความผิดปกติอื่นๆ หลังใช้ยาไอเวอร์เม็กทิน โปรดพบแพทย์โดยด่วน โดยเฉพาะถ้ามีอาการเจ็บหน้าอก หัวใจเต้นเร็ว หมดสติ ต้องเข้ารับการรักษาอย่างฉุกเฉิน

ข้อควรระวังในการใช้ยาไอเวอร์เม็กทิน

ก่อนใช้ยาไอเวอร์เม็กทินจำเป็นต้องแจ้งให้แพทย์ หรือเภสัชกรทราบ หากคุณแพ้ยานี้ หรือกลุ่มยาอื่นๆ ที่ออกฤทธิ์คล้ายคลึงกัน รวมไปถึงยาที่กำลังใช้ และประวัติทางการแพทย์ และสำคัญเป็นอย่างยิ่ง หากป่วยเป็นโรคตับ หรือมีปัญหาโปรดแจ้งให้แพทย์ หรือเภสัชกรทราบ หากเคยเดินทางไปในทางที่ชุกชุมไปด้วยปรสิตจำนวนมากอย่างเช่นทวีปแอฟริกา โปรดแจ้งให้แพทย์และเภสัชกรทราบ เพราะคุณอาจจะติดเชื้อปริสิตอื่นๆ ที่ยาไอเวอร์เม็กทินอาจจะไม่สามารถช่วยได้ ยาไอเวอร์เม็กทินมีฤทธิ์ทำให้เวียนศีรษะ ดังนั้นเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และของมึนเมาอาจจะทำให้อาการแย่ลง ขณะใช้ยายาไอเวอร์เม็กทินห้ามขับรถ ใช้เครื่องจักร หรือกิจกรรมที่ต้องใช้ความระมัดระวัง จนกว่าจะมั่นใจว่าผลข้างเคียงยาไอเวอร์เม็กทินที่ทำให้เวียนศีรษะ หรือมึนงงได้หมดลงแล้ว หากเป็นผู้ที่ภูมิคุ้มกันอ่อนแอ หรือบกพร่อง ควรแจ้งแพทย์ให้ทราบ เนื่องจากแพทย์จะต้องพิจารณาปริมาณยาที่จะใช้ให้เกิดผล และแม้ว่าจะไม่มีงานวิจัยที่แจ้งว่า ยาไอเวอร์เม็กทินเป็นอันตรายรุนแรงต่อสตรีมีครรภ์ หรือคุณแม่ให้นมบุตร แต่ว่าคนกลุ่มนี้ควรหลีกเลี่ยง หรือหากมีความจำเป็นควรจะปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาโดยละเอียด