ภาวะเลือดออกในปัสสาวะ (Hematuria) แบ่งเป็น 2 ประเภทหลักได้แก่ภาวะเลือดออกในปัสสาวะที่มองเห็นได้ด้วยตาเปล่าและเม็ดเลือดแดงในปัสสาวะที่ตรวจพบโดยกล้องจุลทรรศน์
ภาวะเลือดออกในปัสสาวะที่มองเห็นด้วยตาเปล่า
ถ้าหากมีเลือดในปัสสาวะปริมาณไม่เยอะมากปัสสาวะของคุณจะมีสีชมพูหรือมีจุดเลือดสีแดงที่มองเห็นได้โดยลักษณะอาการนี้เรียกว่า “ภาวะเลือดออกในปัสสาวะที่มองเห็นได้ด้วยตาเปล่า”การตรวจพบเม็ดเลือดเเดงในปัสสาวะด้วยกล้องจุลทรรศน์
เมื่อคุณไม่สามารถมองเห็นเลือดในปัสสาวะด้วยตาเปล่าเนื่องจากมีเลือดออกมาปริมาณน้อยมาก หมายความว่าคุณมี “ภาวะเลือดออกในปัสสาวะที่ต้องตรวจด้วยกล้องจุลทรรศน์” ซึ่งผลการตรวจจากห้องวิจัยสามารถตรวจพบเม็ดเลือดในปัสสาวะจากตัวอย่างของปัสสาวะด้วยกล้องจุลทรรศน์ที่สามารถยืนยันว่ามีภาวะเลือดออกในปัสสาวะได้สาเหตุปัสสาวะเป็นเลือด
มีปัจจัยที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะเลือดออกในปัสสาวะได้ ในบางกรณีเลือดที่ออกมามีจุดกำเนิดที่แตกต่างกัน เลือดที่ปรากฎอยู่ในปัสสาวะมักมีสาเหตุมาจากช่องคลอดของผู้หญิง การหลั่งของเพศชายหรือการขับถ่ายอุจจาระทั้งในผู้หญิงหรือผู้ชาย ทั้งนี้ถ้าหากมีเลือดปรากฎอยู่ในปัสสาวะของคุณจริงๆ เลือดที่พบอาจเกิดขึ้นจากหลายสาเหตุการติดเชื้อ
การติดเชื้อเป็นหนึ่งในสาเหตุทั่วไปของภาวะเลือดออกในปัสสาวะ โดยอาจเกิดการติดเชื้อขึ้นที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของทางเดินปัสสาวะหรือกระเพาะปัสสาวะและไต การติดเชื้อเกิดขึ้นเมื่อมีเชื้อแบคทีเรียเข้าไปในท่อปัสสาวะซึ่งเป็นท่อที่ทำหน้าที่ขับปัสสาวะออกจากร่างกาย โดยการติดเชื้ออาจเกิดการแพร่กระจายในกระเพาะปัสสาวะไปจนถึงไตจึงมักทำให้เกิดอาการเจ็บปวดและต้องการปัสสาวะบ่อยๆซึ่งสามารถเห็นเลือดออกในปัสสาวะด้วยตาเปล่าหรือตรวจดูเม็ดเลือดในปัสสาวะด้วยการส่องกล้อมจุลทรรศน์ก้อนนิ่ว
สาเหตุทั่วไปอีกอย่างหนึ่งที่ทำให้เกิดเลือดออกในปัสสาวะคือมีก้อนนิ่วอยู่ในกระเพาะปัสสาวะหรือไต ซึ่งก้อนนิ่วเกิดจากการรวมตัวของผลึกเกลือเเร่ที่อยู่ภายในปัสสาวะทำให้สามารถเกิดเป็นก้อนนิ่วภายในไตและกระเพาะปัสสาวะได้ ก้อนนิ่วขนาดใหญ่สามารถทำให้เกิดการอุดตันและส่งผลทำให้เกิดเลือดออกในปัสสาวะ รวมถึงทำให้เกิดอาการเจ็บปวดอย่างมากได้โรคต่อมลูกหมากโต
โรคนี้มักเกิดขึ้นกับผู้ชายวัยกลางคนหรือผู้สูงอายุ ซึ่งโรคต่อมลูกหมากโตเป็นสาเหตุทั่วไปที่ทำให้เกิดเลือดออกในปัสสาวะ โดยต่อมลูกหมากอยู่ใต้กระเพาะปัสสาวะและอยู่ใกล้กับท่อปัสสาวะ เมื่อต่อมลูกหมากมีขนาดใหญ่ขึ้นเรื่อยๆ นี่เป็นอาการที่พบได้บ่อยในผู้ชายวัยกลางคน โดยต่อมลูกหมากที่มีขนาดใหญ่ขึ้นนี้มีขนาดใหญ่จนไปกดทับท่อปัสสาวะจึงเป็นสาเหตุทำให้เกิดปัญหากับการขับปัสสาวะและอาจป้องกันไม่ให้กระเพาะปัสสาวะวาง ด้วยสาเหตุนี้จึงทำให้เกิดการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะที่มีเลือดออกมาด้วยโรคไต
สาเหตุทั่วไปที่พบได้น้อยมากที่ทำให้มีเลือดไหลออกมากับปัสสาวะคือโรคไต โรคไตหรือการติดเชื้อที่ไตสามารถทำให้เกิดภาวะปัสสาวะเป็นเลือดได้ โดยโรคนี้สามารถเกิดขึ้นเองหรือเกิดขึ้นพร้อมกับโรคอื่นอย่างเช่นโรคเบาหวานเป็นต้น ในเด็กที่มีอายุระหว่าง 6 ถึง 10 ปี ความผิดปกติที่ไตที่เรียกว่าโรคไตอักเสบเฉียบพลันจากเชื้อสเตปโตคอคคัสอาจเป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะเลือดออกในปัสสาวะ ซึ่งความผิดปกติที่เกิดขึ้นนี้ใช้ระยะเวลา 1-2 วันหลังจากได้รับเชื้อสเตปโตคอคคัสและปล่อยทิ้งไว้ไม่รักษา นอกจากนี้หนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เกิดการติดเชื้อนี้คือการใช้ยาปฏิชีวนะที่สามารถทำให้การติดเชื้อสเตปโตคอคคัสแพร่กระจายได้เร็วขึ้นโรคมะเร็ง
โรคมะเร็งที่กระเพาะปัสสาวะ ไตหรือต่อมลูกหมากสามารถทำให้ปัสสาวะเป็นเลือดได้ โดยส่วนใหญ่เเล้วอาการนี้มักเกิดขึ้นเมื่อเป็นโรคมะเร็งขั้นรุนเเรง ซึ่งอาจไม่มีสัญญาณเตือนของปัญหานี้มาก่อนการใช้ยา
การใช้ยาบางประเภทสามารถทำให้มีเลือดออกในปัสสาวะซึ่งได้แก่ยาดังต่อไปนี้- ยาเพนิซิลลิน
- ยาแอสไพริน
- ยาเจือจางเลือดเช่นยา heparin และยา warfarin (Coumadin)
- ยาไซโคลฟอสฟาไมดเป็นยาที่ใช้รักษาโรคมะเร็งบางประเภท
สาเหตุส่วนน้อยที่ทำให้ปัสสาวะมีเลือดออก
สาเหตุอื่นๆที่ทำให้เกิดภาวะปัสสาวะเป็นเลือด ซึ่งเป็นปัญหาที่พบได้น้อยมากเช่น โรคความผิดปกติของโรคที่เกี่ยวกับเม็ดเลือดเช่นโรคเม็ดเลือดแดงรูปเคียว กลุ่มอาการอัลปอร์ทและโรคเลือดไหลไม่หยุด โรคเหล่านี้เป็นสาเหตุทำให้เลือดไหลออกร่วมกับปัสสาวะได้ นอกจากนี้การออกกำลังกายอย่างหนักที่ไปกระทบไตสามารถทำให้มีเลือดปนอยู่ในปัสสาวะได้เช่นกันวิธีวินิจฉัยสาเหตุของการเกิดภาวะเลือดออกในปัสสาวะทำอย่างไร
ถ้าคุณไปพบเเพทย์เพื่อตรวจสอบภาวะปัสสาวะออกมาเป็นเลือด แพทย์จะสอบถามคุณเกี่ยวกับปริมาณของเลือดที่คุณมองเห็นและเลือดที่คุณเห็นในขณะที่คุณปัสสาวะ แพทย์จำเป็นต้องทราบเกี่ยวกับความถี่ของการปัสสาวะ และอาจเจ็บปวดที่คุณเคยมีอาการ รวมถึงคุณเคยฉี่เป็นลิ่มเลือดหรือไม่และปัจจุบันคุณกำลังใช้ยาชนิดไหนอยู่ แพทย์จะให้คุณตรวจสอบร่างกายและเก็บตัวอย่างปัสสาวะไปตรวจ การตรวจปัสสาวะสามารถยืนยันได้ว่ามีเลือดและแบคทีเรียที่ทำให้เกิดการติดเชื้ออยู่หรือไม่ นอกจากนี้แพทย์จะทำการตรวจสอบด้วยวิธี CT scan ซึ่งเป็นวิธีการใช้ฉายรังสีเพื่อสร้างภาพร่างกายของคุณ วิธีการชนิดอื่นที่แพทย์จำเป็นต้องนำมาใช้คือการใช้กล้องส่องตรวจกระเพาะปัสสาวะ วิธีการนี้เป็นการใช้หลอดขนาดเล็กพร้อมกล้องสอดเข้าไปในท่อปัสสาวะและกระเพาะปัสสาวะของคุณ การตรวจด้วยวิธีส่องกล้องทำให้แพทย์สามารถตรวจสอบภายในท่อและกระเพาะปัสสาวะเพื่อหาสาเหตุของภาวะเลือดออกในปัสสาวะได้วิธีรักษาปัสสาวะมีเลือดทำอย่างไรได้บ้าง
สาเหตุที่ทำให้เกิดเลือดออกในปัสสาวะเป็นการระบุวิธีรักษาที่คุณควรได้รับ ถ้าหากมีการติดเชื้อเกิดขึ้นอย่างเช่นการติดเชื้อในระบบทางปัสสาวะที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดภาวะเลือดออกในปัสสาวะ แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะเพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่เป็นสาเหตุของการติดเชื้อ ถ้าหากภาวะเลือดออกในปัสสาวะเกิดจากการมีก้อนนิ่วขนาดใหญ่ในไตซึ่งอาจทำให้เกิดอาการเจ็บปวดหากปล่อยไว้ไม่รักษา แพทย์จะให้ยาที่ช่วยละลายนิ่วให้หลุดออกมา นอกจากนี้แพทย์จะเเนะนำให้ใช้วิธีสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทกเพื่อทำให้นิ่วแตกออกจากกัน การสลายนิ่วด้วยคลื่นกระแทก (ESWL) เป็นการใช้คลื่นเสียงเพื่อทำลายนิ่วในไตในมีขนาดเล็กลงจนกระทั่งสามารถหลุดออกมากับปัสสาวะได้ โดยปกติวิธีการนี้มักใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมงและมีการใช้ยาชาอ่อนๆร่วมด้วย แพทย์สามารถทำการผ่าตัดเพื่อนำนิ่วออกด้วยกล้องได้ โดยวิธีการผ่าตัดนี้จะทำผ่านกล้องขนาดเล็ก โดยเรียกว่าวิธีนี้ว่าการส่องกล้องผ่านท่อปัสสาวะและกระเพาะปัสสาวะเข้าไปในท่อไต สำหรับกล้องที่ใช้เป็นอุปกรณ์กล้องผ่าตัดเพื่อตรวจหาก้อนนิ่ว นอกจากนี้แพทย์อาจในอุปกรณ์พิเศษเช่นบ่วงเพื่อนำเอาก้อนนิ่วออก ถ้าหากก้อนนิ่วมีขนาดใหญ่ แพทย์จะทำให้ก้อนนิ่วแตกออกเป็นชิ้นเล็กๆก่อนนำออก ถ้าหากโรคต่อมลูกหมากโตทำให้เกิดภาวะปัสสาวะเป็นเลือด แพทย์จะให้ยาเพื่อรักษา ซึ่งยาที่ใช้ได้ ได้แก่แอลฟา-บล็อกเกอร์หรือยาลดขนาดต่อมลูกหมาก (ยากลุ่มที่ออกฤทธิ์ยับยั้งเอนไซม์ 5 alpha-reductase ) และในบางกรณีอาจจำเป็นต้องใช้การผ่าตัดเพื่อทำการรักษาต่อไปปัจจัยเสี่ยงของภาวะปัสสาวะเป็นเลือด
ปัจจัยเสี่ยงบางประการของภาวะปัสสาวะเป็นเลือดคือ:- อายุและเพศ:ผู้ชายมีแนวโน้มที่จะมีภาวะปัสสาวะเป็นเลือด โดยเฉพาะหลังจากอายุ 50 ปีขึ้นไป ซึ่งมักเกิดจากต่อมลูกหมากโต
- ประวัติครอบครัว:หากคุณมีประวัติครอบครัวเป็นโรคไตหรือนิ่ว คุณอาจมีความเสี่ยงสูงต่อภาวะปัสสาวะเป็นเลือด
- การติดเชื้อล่าสุด:หลังจากการติดเชื้อแบคทีเรียหรือไวรัสในไตของคุณ อาจมีการอักเสบ ซึ่งอาจทำให้ปัสสาวะเป็นเลือดได้ ปัจจัยเสี่ยงนี้พบได้บ่อยในเด็ก
- ยา:ยาแก้ปวดแก้อักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ แอสไพริน และยาปฏิชีวนะบางชนิดจะเพิ่มความเสี่ยงของการมีเลือดในปัสสาวะ
- การออกกำลังกายอย่างหนัก : ภาวะปัสสาวะเป็นเลือดที่เกิดจากการออกกำลังกายเป็นเรื่องปกติในหมู่นักกีฬาและผู้ที่ออกกำลังกายอย่างหนัก ภาวะนี้เรียกกันทั่วไปว่า
สามารถป้องกันปัสสาวะเป็นเลือดได้อย่างไร
เพื่อป้องกันภาวะปัสสาวะเป็นเลือด คุณต้องป้องกันที่ต้นเหตุ ปัญหาเหล่านี้สามารถป้องกันได้ด้วยการปฏิบัติตามแนวทางการใช้ชีวิตที่ดีต่อสุขภาพ นี่คือเคล็ดลับ:- ดื่มน้ำมากๆ
- รักษาสุขอนามัยที่ดี
- ปัสสาวะทันทีหลังมีเพศสัมพันธ์
- หลีกเลี่ยงเกลือมากเกินไป
- งดสูบบุหรี่
- จำกัดการรับสารที่เป็นอันตรายและเป็นพิษ
บทสรุป
ปัสสาวะเป็นเลือดโดยทั่วไปไม่มีอะไรต้องตื่นตระหนก อย่างไรก็ตาม หากคุณสังเกตพบเลือดในปัสสาวะพร้อมกับอาการอื่นๆ ทางที่ดีควรให้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญตรวจดู เนื่องจากภาวะปัสสาวะเป็นเลือดเป็นเพียงอาการ สิ่งสำคัญที่ควรมุ่งเน้นคือการวินิจฉัยและการรักษาภาวะที่เป็นสาเหตุคำถามที่พบบ่อย (FAQs)
เลือดในปัสสาวะมาจากไหน?
เลือดในปัสสาวะของคุณอาจมาจากไตซึ่งทำให้ปัสสาวะ นอกจากนี้ยังอาจมาจาก:- ท่อไต
- ท่อปัสสาวะ
- กระเพาะปัสสาวะ
ภาวะแทรกซ้อนของปัสสาวะเป็นเลือดคืออะไร
เนื่องจากภาวะปัสสาวะเป็นเลือดมักบ่งชี้ถึงภาวะที่ซ่อนเร้นอยู่ การเพิกเฉยต่ออาการดังกล่าวอาจทำให้โรคลุกลามได้ สิ่งนี้อาจนำไปสู่สถานการณ์ที่คุกคามชีวิตได้ ความรู้สึกไม่สบาย ความเจ็บปวด การติดเชื้อ และไตวายเป็นภาวะแทรกซ้อนที่พบบ่อยของภาวะปัสสาวะเป็นเลือดนี่คือแหล่งที่มาของบทความของเรา
- https://www.niddk.nih.gov/health-information/urologic-diseases/hematuria-blood-urine
- https://www.webmd.com/digestive-disorders/blood-in-urine-causes#1
- https://www.urologyhealth.org/urologic-conditions/hematuria
เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
เส้นเลือดขอดที่อัณฑะขอด (Varicocele)
ฮันเตอร์ ซินโดรม (Hunter syndrome)
มดลูกอักเสบ(Endometritis)
ประจำเดือนมาไม่ปกติ (Menstrual Problems) – อาการปัญหากับการรักษา
โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ผู้ชาย (STD in Man) – ภาวะแทรกซ้อนการรักษา
ปลายองคชาตอักเสบ (What Is Balanitis) – อาการ สาเหตุ การรักษา
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น