น้ำเกลือ
การให้น้ำเกลือ หรือ Fluid Replacement Therapy คือ การให้สารประกอบระหว่างน้ำ และโซเดียมคลอไรด์ ซึ่งเป็นสารอิเล็กโทรไลต์ชนิดหนึ่ง นับเป็นสารเกลือแร่ชนิดเหลวที่มีองค์ประกอบของเกลือแกงบริสุทธิ์ หรือที่เรียกว่า “Pharmaceutical Grade” โดยมีความเข้มข้นของสารละลายNacl 0.9% หรือ 0.45% การพิจารณาใช้จะขึ้นกับอาการของผู้ป่วย และวัตถุประสงค์ในการใช้งานที่แตกต่างกันออกไป ค่าความเป็นกรด – ด่างหรือค่าพีเอช (PH) ของสารละลายน้ำเกลือคือ 5.5 หรือค่าในช่วง 4.5 – 7 ส่วนมากการการให้น้ำเกลือผู้ป่วยต้องปราศจากเชื้อ และให้ทางหลอดเลือดดำเพื่อปรับสมดุลของเกลือแร่ในร่างกาย อาจมีการเจือจางของยาฉีดสำหรับรักษาโรคชนิดต่าง ๆ ร่วมด้วย และน้ําเกลือ Normal Saline Solution ยังใช้เป็นน้ำยาล้างแผล เพื่อทำความสะอาดบาดแผล ที่ไม่ก่อให้เกิดอาการแสบขณะสัมผัสกับบาดแผล หรือใช้เพื่อล้างทำความสะอาดจมูก ในกรณีที่ป่วยด้วยโรคไซนัสอักเสบ ใช้เป็นยาหยอดหู เพื่อบรรเทาอาการอักเสบของช่องหูNaCl คืออะไร
น้ำเกลือ สารละลายน้ำเกลือ โซเดียมคลอไรด์ หรือ Nacl คือ สารละลายน้ำที่มีส่วนผสมของโซเดียมคลอไรด์ ซึ่งเป็นสารประกอบของร่างกายที่สำคัญต่อระบบต่าง ๆ อาทิ ช่วยในกระบวนการดูดซึม และลำเลียงสารอาหารในลำไส้เล็ก รักษาความดันโลหิต รักษาสมดุลของเหลวในร่างกาย ช่วยการหดเกร็งและคลายตัวของกล้ามเนื้อ และช่วยนำสัญญาณส่งผ่านสารสื่อประสาทชนิดของน้ำเกลือ
1. นอร์มัลซาไลน์ (Normal saline solution/NSS) หมายถึง น้ำเกลือธรรมดาที่มีความเข็มข้น 0.9% หรือ Nss 0.9 ซึ่งเป็นความเข้มข้นของเกลือในกระแสเลือดของ ร่างกาย มีถุงน้ำเกลือขนาด 500 มล. และ 1,000 มล. 2. 5% เดกซ์โทรส ( 5% Dextrose in water หรือ 5%D/W) หมายถึงน้ำตาลเดกซ์โทรสที่มีความเข้นข้น 5% โดยไม่มีเกลือแร่ผสม มีขนาดบรรจุ 500 มล. และ 1,000 มล. 3. 5% เดกซ์โทรสในนอร์มัลซาไลน์ (5% Dextrose in NSS หรือ 5% D/NSS) หมายถึง น้ำตาลเดกซ์โทรสเข้มข้น 5% ผสมกับส่วนประกอบของสารน้ำเกลือธรรมดา 4. 5% เดกซ์โทรสใน 1/3 นอร์มัลซาไลน์ (5% Dextrose in 1/3 NSS) หมายถึง น้ำตาลเดกซ์โทรสเข้มข้น 5% ผสมกับน้ำเกลือที่มีความเข้มข้น 0.3% (เข้มข้นเพียง 1/3 ของน้ำเกลือธรรมดา) มีขนาดบรรจุ 500 มล. และ 1,000 มล.
หลักการให้สารน้ำเกลือในผู้ป่วย
พิจารณาให้น้ำเกลือผู้ป่วย เมื่อมีอาการ ดังนี้- ภาวะขาดน้ำ (Dehydration) อาจเนื่องมาจากอาการท้องเดิน, อาเจียนรุนแรง ( เช่น กระเพาะลำไส้อุดตัน ก้อนในสมอง), หอบ ( เช่น หืด ปอดอักเสบ หลอดลมฝอยอักเสบ) ควรให้น้ำเกลือที่มี NSS เป็นส่วนผสม เช่น NSS, 5%D/NSS และ 5% D in 1/3 NSS
- ภาวะช็อก (Shock) เนื่องจากเสียเลือด เสียน้ำ อย่างรุนแรง หรือสาเหตุอื่น ๆ ควรให้น้ำเกลือที่มี NSS ผสมเช่นเดียวกับภาวะขาดน้ำ
- หมดสติ หรือกินข้าวและน้ำไม่ได้เป็นเวลานาน ควรให้น้ำเกลือที่มีเดกซ์โทรสผสมกับน้ำเกลือ เช่น 5%D/NSS หรือ 5% D in 1/3 NSS
- ระดับน้ำตาลในเลือดต่ำ (Hypoglycemia) เนื่องจากภาวะอดอาหารเป็นเวลานาน ๆ ดื่มเหล้าหนัก, ใช้ยารักษาเบาหวานเกินขนาด ควรให้น้ำเกลือที่มีเดกซ์โทรสผสม เช่น 5%D/W, 5% D/NSS และ 5%D in 1/3 NSS
- ผู้ป่วยที่อดอาหาร และน้ำก่อนและหลังผ่าตัด ควรให้น้ำเกลือที่มีเดกซ์โทรสผสมกับภาวะหมดสติ
- ผู้ป่วยที่ต้องฉีดยาเข้าทางหลอดเลือดดำ วันละหลาย ๆ ครั้ง ควรเลือกให้น้ำเกลือชนิดใดชนิดหนึ่งก็ได้ โดยให้ช้า ๆ พร้อมตัวยา เพียงเพื่อให้มีสารน้ําทางหลอดเลือดดําตลอดเวลา ทำให้เกิดความสะดวกในการฉีดยา
วิธีการให้น้ำเกลือ
แพทย์จะให้น้ำเกลือเข้มข้น 0.9% หรือให้น้ำเกลือผสมกับตัวยาอื่น ๆ เพื่อประสิทธิผลทางการรักษาผ่านทางหลอดเลือดดำ หรือนอกจากยารักษาโรคแล้วยังควรให้น้ำเกลือที่มีน้ำตาลกลูโคสผสมอยู่ด้วย ในกรณีที่ผู้ป่วยมีภาวะอ่อนเพลีย รับประทานอาหารไม่ได้ แต่ปริมาณ และชนิดของน้ำเกลือจะพิจารณาจากอาการของผู้ป่วย ภาวะของโรค อายุ น้ำหนัก และการตอบสนองต่อการรักษาของผู้ป่วย ผู้ที่นอนป่วยจนถึงขั้นต้องให้น้ำเกลือ มักเกิดอาการบวมตามร่างกายและใบหน้า เนื่องจากในขณะที่ป่วย ผู้ป่วยมักไม่สามารถรับประทานอาหารได้ตามปกติ รวมทั้งระบบย่อยอาหาร และการขับน้ำออกจากร่างกายไม่สามารถทำงานได้ตามปกติ จึงทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการบวมน้ำได้ แต่ภาวะนี้ก็จะหายได้เองหลังหยุดให้น้ำเกลือได้ไม่นานสิ่งที่เราเข้าใจผิดเกี่ยวกับน้ำเกลือ
เมื่อพูดถึงน้ำเกลือ อาจมีความเข้าใจผิดหรือความเข้าใจผิดบางประการ ต่อไปนี้เป็นประเด็นที่ต้องชี้แจง:- นำ้เกลือแต่ละชนิดไม่เหมือนกัน:
-
-
- สารละลายโซเดียมคลอไรด์อาจมีความเข้มข้นต่างกัน ตัวอย่างเช่น น้ำเกลือธรรมดา ซึ่งเป็นสารละลายทางหลอดเลือดดำทั่วไปที่ใช้ในสถานพยาบาล โดยทั่วไปจะมีโซเดียมคลอไรด์ 0.9% นอกจากนี้ยังมีสารละลายน้ำเกลือไฮโปโทนิกและไฮโปโทนิกที่มีความเข้มข้นต่างกัน สูตรเฉพาะขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์การใช้งานและข้อกำหนดทางการแพทย์
-
- ความปลอดเชื้อและความปลอดภัย:
-
-
- ในบริบททางการแพทย์ เช่น สารละลายทางหลอดเลือดดำ (IV) สารละลายโซเดียมคลอไรด์จะต้องผ่านการฆ่าเชื้อเพื่อป้องกันการติดเชื้อ การใช้สารละลายที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้ออาจทำให้เกิดโรคแทรกซ้อนด้านสุขภาพที่ร้ายแรงได้ นอกจากนี้ ความเข้มข้นและการบริหารสารละลายโซเดียมคลอไรด์จะต้องได้รับการควบคุมอย่างระมัดระวัง และควรได้รับการดูแลโดยผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพเท่านั้น
-
- การให้น้ำและการขาดน้ำ:
-
-
- การให้น้ำเกลือทางหลอดเลือดดำมักใช้เพื่อให้ความชุ่มชื้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสถานการณ์ที่ผู้ป่วยไม่สามารถรับประทานของเหลวทางปากได้ อย่างไรก็ตาม ความเข้าใจผิดอาจเกิดขึ้นเมื่อผู้คนคิดว่าการบริโภคน้ำเกลือทางปากหรือทางหลอดเลือดดำในปริมาณมากจะช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นได้เสมอ การใช้น้ำเกลืออย่างเหมาะสมขึ้นอยู่กับสภาวะทางการแพทย์เฉพาะและคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพ
-
- สำหรับใช้ในบ้าน :
-
-
- ไม่แนะนำให้ใช้สารละลายน้ำเกลือที่บ้านโดยไม่มีคำแนะนำที่เหมาะสม น้ำเกลือที่ทำเองสำหรับการล้างจมูกหรือทำความสะอาดบาดแผล อาจไม่ผ่านการฆ่าเชื้อหรือสมดุลอย่างเหมาะสม ซึ่งอาจนำไปสู่อาการแทรกซ้อนได้ จำเป็นต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพ และใช้สารละลายปลอดเชื้อที่มีจำหน่ายในท้องตลาดเพื่อวัตถุประสงค์เฉพาะ
-
- ข้อกังวลในการใช้งานระยะยาว:
-
- การใช้น้ำเกลือเป็นเวลานานหรือมากเกินไปโดยไม่จำเป็นทางการแพทย์อาจส่งผลเสีย เช่น ความไม่สมดุลของอิเล็กโทรไลต์ สิ่งสำคัญคือต้องใช้วิธีแก้ปัญหาเหล่านี้ภายใต้คำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพและปฏิบัติตามข้อกำหนดที่กำหนด
นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา
- https://www.drugs.com/mtm/sodium-chloride-oral.html
- https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/Sodium-chloride
- https://www.webmd.com/drugs/2/drug-145556/sodium-chloride-0-9-intravenous/details
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
ยาเวอราปามิล (Verapamil)
Venlafaxine
เออร์โซไดออล (Ursodiol)
Trihexyphenidyl
โทบรามายซิน (Tobramycin)
ยาทิซานิดีน (Tizanidine)
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น