การตรวจนับเม็ดเลือด (Complete Blood Count : CBC)

การตรวจนับเม็ดเลือดคืออะไร 

ทำไมจำเป็นต้องตรวจนับเม็ดเลือด?

• เซลล์เม็ดเลือดขาว ซึ่งจะช่วยหยุดการติดเชื้อ
• เซลล์เม็ดเลือดแดงซึ่งช่วยลำเลียงออกซิเจน
• เกร็ดเลือด ช่วยทำให้เลือดแข็งตัว
• ฮีโมโกลบิน เป็นโปรตีนในเซลล์เม็ดเลือดแดงที่มีออกซิเจน
• ฮีมาโตคริต คือสัดส่วนของเซลล์เม็ดเลือดแดงกับพลาสมาในเลือด 

การตรวจนับเม็ดเลือดดำเนินการอย่างไร 

การตรวจนับระดับเม็ดเลือดขาวอีโอซิโนฟิล เบโซฟิลและลิมโฟไซต์อาจจะไม่แม่นยำหากคุณกำลังรับประทานยาคอร์ติโคสเตียรอยด์เช่น เพรดนิโซโลน คอร์ติโซนและไฮโดรคอร์ติโซน หากคุณต้องตรวจเลือดควรแจ้งให้แพทย์ทราบว่ากำลังทานยาดังกล่าวก่อนการตรวจ 

การตรวจนับเม็ดเลือดเกิดภาวะแทรกซ้อนได้หรือไม่?

การตรวจผลเลือดมีความหมายอย่างไร 

• เม็ดเลือดขาวชนิดนิวโตรฟิล 54 ถึง 62 เปอร์เซ็นต์
• เม็ดเลือดขาวชนิดลิมโฟไซต์ 25ถึง 30 เปอร์เซ็นต์
• เม็ดเลือดขาวโมโนไซจ์ 0 ถึง 9 เปอร์เซ็นต์
• เม็ดเลือดขาวอีโอซิโนฟิล 1 ถึง 3 เปอร์เซ็นต์
• เม็ดเลือดขาวเบโซฟิลด์ 1 เปอร์เซ็นต์

• ภาวะนิวโทรพีเนีย คือโรคเม็ดเลือดขาวที่อาจมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ สเตียรอยด์ การสูบบุหรี่ หรือการออกกำลังกายที่รุนแรง
• การติดเชื้อฉับพลัน โดยเฉพาะการติดเชื้อแบคทีเรีย
• ความเครียดฉับพลัน
• การตั้งครรภ์
• การอักเสบ เช่น โรคลำไส้อักเสบ หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
• เนื้อเยื่อบาดเจ็บเนื่องจากการได้รับบาดเจ็บ
• โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวเรื้อรัง

• ภาวะนิวโทรพีเนีย โรคเม็ดเลือดขาวที่มีสาเหตุมาจากการสร้างนิวโตรฟิลในไขกระดูดบกพร่อง
• ภาวะไขกระดูกฝ่อ จำนวนเซลล์เม็ดเลือดที่สร้างโดยไขกระดูกลดลง
• การติดเชื้อแบคทีเรีย หรือเชื้อไวรัสมีการแพร่กระจายหรือมีความรุนแรง
• มีการรักษาด้วยรังสีบำบัด หรือเคมีบำบัด

• มะเร็งต่อมน้ำเหลือง มีเซลล์มะเร็งเม็ดเลือดขาวเริ่มมีในต่อมน้ำเหลือง
• มีการติดเชื้อแบคทีเรียเรื้อรัง
• ตับอักเสบ
• โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวชนิดมัยอิโลมา เซลล์มะเร็งในไขกระดูก
• a ติดเชื้อไวรัส เช่น โรคโมโนนิวคลิโอซิส คางทูม หรือโรคหัด
• มะเร็งเม็ดเลือดขาวลิมโฟไซต์

• ไขกระดูกเสียหายเพราะการรักษาด้วยการฉายแสงหรือเคมีบำบัด
• โรคเอดส์ วัณโรค หรือการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบ
• โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว
• มีการติดเชื้อรุนแรง เช่น ภาวะติดเชื้อในกระแสเลือด
• โรคภูมิต้านทานเนื้อเยื่อตนเอง เช่น โรคลูปัส หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์

• โรคที่เป็นการอักเสบเรื้อรัง เช่น โรคลำไส้อักเสบ
• มีการติดเชื้อปรสิตหรือไวรัส
• ติดเชื้อแบคทีเรียในหัวใจ
• โรคที่เกี่ยวกับหลอดเลือดคอลลาเจน เช่น โรคลูปัส โรคหลอดเลือดอักเสบ หรือโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์
• โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาวบางชนิด

• โรคอีโอสิโนฟิลเลีย ที่มีสาเหตุมาจากโรคภูมิแพ้ โรคจากปรสิต เนื้องอกหรือโรคทางเดินอาหาร
• การเกิดปฏิกิริยาภูมิแพ้
• การอักเสบของผิวหนัง เช่น โรคผิวหนังอักเสบ
• โรคติดเชื้อปรสิต
• โรคเกี่ยวกับการอักเสบ เช่น โรคลำไส้อักเสบหรือโรคเซลิแอค
• โรคมะเร็งบางชนิด

• การแพ้อาหารอย่างรุนแรง
• การอักเสบ
• โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว

ใครที่ต้องทำการตรวจนับเม็ดเลือด

• การตรวจสุขภาพเป็นประจำ:

• • • การตรวจวัดความแตกต่างของเลือดอาจรวมอยู่ในการตรวจสุขภาพตามปกติเพื่อประเมินสุขภาพโดยรวมของระบบภูมิคุ้มกัน และตรวจหาความผิดปกติใดๆ ในจำนวนเม็ดเลือดขาว

• การติดเชื้อ:

• • • การติดเชื้อแบคทีเรีย ไวรัส เชื้อรา หรือปรสิตที่น่าสงสัยสามารถนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงความแตกต่างของเซลล์เม็ดเลือดขาวได้ จำนวนเซลล์เม็ดเลือดขาวบางประเภทที่เพิ่มขึ้นหรือลดลงอาจบ่งบอกถึงการมีอยู่และลักษณะของการติดเชื้อ

• เงื่อนไขการอักเสบ:

• • • ภาวะที่มีส่วนประกอบของการอักเสบ เช่น โรคภูมิต้านตนเอง เช่น โรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ อาจส่งผลต่อชนิดและสัดส่วนของเม็ดเลือดขาวในเลือด

• ความผิดปกติของไขกระดูก:

• • • ความผิดปกติที่ส่งผลต่อไขกระดูก เช่น มะเร็งเม็ดเลือดขาวหรือกลุ่มอาการ myelodysplastic อาจทำให้เกิดความผิดปกติในส่วนต่างของเซลล์เม็ดเลือดขาวได้

• ปฏิกิริยาการแพ้:

• • • ปฏิกิริยาภูมิแพ้อย่างรุนแรงหรือภูมิแพ้อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงจำนวนเม็ดเลือดขาว และอาจใช้การทดสอบที่แตกต่างเพื่อประเมินการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกัน

• ความผิดปกติของเลือด:

• • • ความผิดปกติของเลือดบางอย่าง รวมถึงสภาวะที่ส่งผลต่อการผลิตหรือการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดขาว อาจถูกระบุได้โดยการทดสอบความแตกต่างของเลือด

• การติดตามการรักษา:

• • • สำหรับบุคคลที่เข้ารับการรักษาอาการที่ส่งผลต่อเลือดหรือระบบภูมิคุ้มกัน เช่น เคมีบำบัดสำหรับโรคมะเร็ง อาจมีการตรวจเลือดแยกเป็นประจำเพื่อติดตามความคืบหน้าของการรักษาและปรับการรักษาให้เหมาะสม

• ไข้ไม่ทราบสาเหตุ:

• • • เมื่อผู้ป่วยมีอาการไข้โดยไม่ทราบสาเหตุ อาจใช้การตรวจเลือดเพื่อระบุสาเหตุที่แท้จริง เช่น การติดเชื้อหรืออาการอักเสบ

• เจ็บป่วยเรื้อรัง:

• • • บุคคลที่เป็นโรคเรื้อรัง โดยเฉพาะผู้ที่ส่งผลต่อระบบภูมิคุ้มกันหรือเลือด อาจได้รับการตรวจเลือดเป็นระยะเพื่อติดตามสถานะสุขภาพของตนเอง

• ก่อนการผ่าตัดหรือขั้นตอนทางการแพทย์บางอย่าง:

• • ในบางกรณี ผู้ให้บริการด้านการแพทย์อาจสั่งการตรวจแยกเลือดโดยเป็นส่วนหนึ่งของการประเมินก่อนการผ่าตัดหรือก่อนขั้นตอนเพื่อประเมินสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย

จะเกิดอะไรขึ้นหลังการตรวจนับเม็ดเลือด 

• การตรวจจำนวนเม็ดเลือดขาวอีโอซิโนฟิล
• การตรวจวิเคราะห์เซลล์ด้วยเทคนิค Flow Cytometry ซึ่งจะสามารถบอกได้หากมีจำนวนเม็ดเลือดขาวสูงที่มีสาเหตุมาจากมะเร็งในเลือด
• การตรวจ Immunophenotyping ซึ่งจะช่วยหาวิธีการรักษาที่ดีที่สุดสำหรับโรคที่มีสาเหตุมาจากจำนวนเม็ดเลือดผิดปกติ
• การตรวจปฏิกิริยาลูกโซ่พอลิเมอเรส  Polymerase Chain Reaction (PCR) Test ซึ่งจะช่วยวัดดัชนีชี้วัดทางชีวภาพในไขกระดูก หรือเซลล์เม็ดเลือด โดยเฉพาะในเซลล์มะเร็งเม็ดเลือด

นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา

• https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/complete-blood-count/about/pac-20384919
• https://www.webmd.com/a-to-z-guides/complete-blood-count
• https://medlineplus.gov/lab-tests/complete-blood-count-cbc/