ยาคลอเฟนิรามีน (Chlorpheniramine) : วิธีใช้ และข้อควรระวัง

ยา

03.12.2567

คลอเฟนิรามีน Chlorpheniramine คืออะไร

คลอเฟนิรามีน Chlorpheniramine คือ ยาแก้แพ้หรือยาต้านฮิสตามีนที่อยู่ในกลุ่มอัลไคลามีน (Alkylamine) ใช้รักษาอาการแพ้จากสิ่งเร้าต่าง ๆ อาทิแก้อาการลมพิษ ผื่นคัน บรรเทาอาการหวัดจากภูมิแพ้ ใช้บรรเทาอาการหวัด คัดจมูก (ลดน้ำมูกใส) และบรรเทาอาการคัน แต่ยานี้ผลข้างเคียงของยานี้คือความรู้สึกง่วงนอน หรือหากอาการไม่มากอาจรู้สึกซึม ๆ ไม่สดชื่น และอยากนอนตลอดเวลา แต่อาการลักษณะนี้จะกลับมาเป็นปกติได้เอง แต่บางคนที่มีอาการรุนแรง ก็จะง่วงนอนจนลุกไม่ได้ จนไม่สามารถทำงาน หรือดำเนินชีวิตได้ตามปกติ

การใช้ยาแก้แพ้คลอเฟนิรามีน

คลอเฟนิรามีน หรือ Cpm เป็นยาแก้แพ้ที่นิยมใช้กันมาก โดยมีอัตราการใช้ยานี้มากเป็นอันดับ 2 ของรายการยาสามัญประจำบ้าน รองลงมาจากยาพาราเซตามอล เนื่องจากเป็นยาที่มีราคาไม่แพ้ มีความปลอดภัยในการใช้ยา ผู้ป่วยมีอาการแพ้ยา หรือเกิดผลข้างเคียงจากยานี้น้อยมาก และหาซื้อได้ง่าย ความปลอดภัยของยาคลอร์เฟนิรามีนค่อนข้าง แม้แต่คนที่กำลังตั้งครรภ์ก็สามารถใช้ได้แต่ควรอยู่ในการแนะนำของแพทย์ ยังไม่พบรายงานผลข้างเคียงที่เป็นอันตรายจากการใช้ยานี้ แม้จะมีการใช้ยาติดต่อกันเป็นเวลานาน อย่างไรก็ตามพบว่าตัวยานี้สามารถถ่ายทอดผ่านทางน้ำนมได้ จึงต้องระมัดระวังในการใช้ยานี้ หากกำลังให้นมบุตร ยา Chlorpheniramine มีฤทธิ์ต้านฮิสตามีน ใช้บรรเทาอาการภูมิแพ้ต่าง ๆ ทั้งต่อระบบทางเดินหายใจ ดวงตา และผิวหนัง ที่มีต่อละอองเกสรดอกไม้ ฝุ่นละออง หรือสารภูมิแพ้อื่น ๆ ได้

การใช้ยาแก้แพ้ Cpm

ยานี้สามารถรับประทานพร้อมมื้ออาหาร หรือรับประทานระหว่างท้องว่างก็ได้
รับประทานยาตามปริมาณ และระยะเวลาที่แพทย์กำหนด กรณีซื้อยามาใช้เองให้ทำตามที่ระบุไว้บนฉลากยาอย่างเคร่งครัด
กรณีอยู่ในรูปแบบยาแก้แพ้เม็ดสีเหลืองไม่ควรบด ขบกัด หรือเคี้ยวก่อนกลืน แต่ควรกลืนลงไปทั้งเม็ด
กรณีอยู่ในรูปแบบยาน้ำควรใช้ช้อนหรือถ้วยยาที่ออกแบบเฉพาะสำหรับตวงปริมาณที่ต้องรับประทาน
กรณีลืมรับประทานยาตามเวลาที่กำหนด แต่รู้ตัวเมื่อใกล้ถึงเวลารับประทานครั้งต่อไป ให้ข้ามมื้อยานั้นไปเลย ไม่ควรเพิ่มปริมาณยาทดแทน
กรณีรับประทานยานานกว่า 7 วัน อาการยังไม่ดีขึ้น หรือมีอาการแย่ลง ควรรีบไปพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ และดำเนินการรักษา
กรณีกำลังใช้ยา Cpm อยู่ ก่อนเข้ารับการรักษาอาการใด ๆ หรือทำทันตกรรมใด ๆ ควรแจ้งให้แพทย์ทราบก่อนทำการรักษา

Chlorpheniramine

ข้อควรระวังในการใช้ยาแก้แพ้คลอร์เฟนิรามีน

ห้ามใช้ยานี้ในผู้ผ่วยที่มีอาการแพ้ยาคลอเฟนิรามีน หรือยากลุ่มอัลไคลามีน
ห้ามใช้ยานี้กับผู้ป่วยที่มีอาการของโรคหอบหืด ทารกแรกเกิด รวมถึงทารกที่คลอดก่อนกำหนด
กรณีผู้ป่วยโรคหอบหืด โรคต้อหิน มีภาวะปัสสาวะลำบากเนื่องจากต่อมลูกหมากโต หญิงตั้งครรภ์ (โดยเฉพาะช่วงแรกของการตั้งครรภ์) และหญิงที่กำลังให้นมบุตร ต้องใช้ยาภายใต้การควบคุมของแพทย์
กรณีที่ผู้ป่วยที่มีน้ำมูกลักษณะเหนียวข้น หรือมีสีเหลืองหรือสีเขียว ไม่ควรใช้ยานี้ในการรักษาอาการหวัด
หลีกเลี่ยงการใช้ยานี้ร่วมกับยานอนหลับ ยากล่อมประสาท ยารักษาอาการซึมเศร้า หรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ เพราะจะเสริมฤทธิ์ให้รู้สึกง่วงนอนมากขึ้น
ผู้ที่ต้องขับรถ ขับยวดยานพาหนะต่าง ๆ หรือทำงานเกี่ยวกับเครื่องจักร ต้องเพิ่มความระมัดระวังในการใช้ยา เพราะยานี้มักทำให้รู้สึกง่วงนอน มึนงง วิงเวียนศีรษะ และตาพร่ามัวได้ หากมีอาการง่วงนอนมาก ควรหยุดทำงานที่ต้องใช้สมาธิจนกว่าจะหมดฤทธิ์ยาเสียก่อน

ผลข้างเคียงของยาคลอเฟนิรามีน

โดยทั่วไปผู้ใช้ยานี้จะสึกง่วงนอน มึนงง เวียนศีรษะ ปวดศีรษะ ตาพร่ามัว แต่ก็อาจมีอาการที่รุนแรงมากขึ้นอย่างอาการ

ปาก คอ จมูก แห้ง
ใจสั่น
ความดันโลหิตต่ำ
หงุดหงิด
มือสั่น
คลื่นไส้
อาเจียน
เบื่ออาหาร
ท้องเสีย หรือท้องผูก
ปัสสาวะลำบาก
เกิดลมพิษ ผื่นคัน

การเก็บรักษายาคลอเฟนิรามีน

เก็บรักษายาในภาชนะบรรจุที่ปิดสนิท และเก็บยาให้พ้นมือเด็ก
เก็บยาที่อุณหภูมิห้อง ไม่ถูกแสงแดด ไม่อยู่ใกล้ความร้อนมากกว่า 30 องศาเซลเซียส หรือในบริเวณที่เปียกชื้น
กำจัดยาที่เสื่อมสภาพหรือหมดอายุแล้ว

ใครที่ไม่ควรใช้คลอเฟนิรามีน

คลอร์เฟนิรามีนเป็นสารต่อต้านฮีสตามีนที่ใช้กันทั่วไปเพื่อบรรเทาอาการภูมิแพ้ ไข้ละอองฟาง และโรคไข้หวัด แม้ว่าโดยทั่วไปจะถือว่าปลอดภัยสำหรับบุคคลจำนวนมาก แต่ก็มีสถานการณ์และเงื่อนไขบางประการที่อาจไม่แนะนำให้ใช้คลอเฟนิรามีน และบุคคลควรใช้ความระมัดระวังหรือหลีกเลี่ยงการใช้งาน ข้อควรพิจารณาบางประการมีดังนี้:

ปฏิกิริยาการแพ้:

- - บุคคลที่ทราบว่าแพ้คลอเฟนิรามีนหรือยาแก้แพ้อื่น ๆ ไม่ควรใช้ยานี้ ปฏิกิริยาการแพ้อาจมีตั้งแต่อาการเล็กน้อย เช่น ผื่นที่ผิวหนัง ไปจนถึงปฏิกิริยารุนแรงที่อาจรวมถึงการหายใจลำบาก

ตั้งครรภ์และให้นมบุตร:

- - คลอร์เฟนิรามีนสามารถผ่านเข้าสู่น้ำนมแม่ได้ และความปลอดภัยระหว่างให้นมบุตรยังไม่เป็นที่แน่ชัด มารดาที่ให้นมบุตรควรปรึกษากับผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพก่อนใช้คลอเฟนิรามีน และอาจพิจารณาการรักษาทางเลือกอื่น

โรคตับอย่างรุนแรง:

- - บุคคลที่เป็นโรคตับอย่างรุนแรงอาจจำเป็นต้องใช้คลอเฟนิรามีนด้วยความระมัดระวัง ยาจะถูกเผาผลาญในตับ และการทำงานของตับบกพร่องอาจส่งผลต่อการขับยาออกจากร่างกาย

ต่อมลูกหมากโต

- - คลอเฟนิรามีนอาจทำให้อาการของต่อมลูกหมากโตมากเกินไปและการเก็บปัสสาวะแย่ลง บุคคลที่มีอาการเหล่านี้ควรใช้คลอเฟนิรามีนด้วยความระมัดระวังและอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ

โรคต้อหินมุมปิด:

- - คลอร์เฟนิรามีนอาจเพิ่มความดันในลูกตาและทำให้อาการของโรคต้อหินแบบมุมปิดรุนแรงขึ้น บุคคลที่มีปัญหาทางดวงตาควรหลีกเลี่ยงคลอเฟนิรามีน หรือใช้ภายใต้การดูแลของผู้เชี่ยวชาญด้านตา

การอุดตันของกระเพาะอาหารหรือลำไส้:

- - บุคคลที่มีประวัติกระเพาะอาหารหรือลำไส้อุดตันไม่ควรใช้คลอเฟนิรามีน เนื่องจากอาจทำให้อาการนี้แย่ลงได้

การอุดตันของกระเพาะปัสสาวะ:

- - คลอเฟนิรามีนอาจทำให้เกิดปัสสาวะไม่ออก และบุคคลที่มีประวัติกระเพาะปัสสาวะอุดตันควรใช้ยานี้ด้วยความระมัดระวังและอยู่ภายใต้การดูแลของแพทย์

บุคคลที่ใช้สารยับยั้ง Monoamine Oxidase (MAOIs):

- - โดยทั่วไปการใช้คลอเฟนิรามีนมีข้อห้ามในบุคคลที่รับประทานยา monoamine oxidase inhibitors (MAOIs) หรือภายใน 14 วันหลังจากหยุดการรักษาด้วย MAOI การใช้ยาเหล่านี้ร่วมกันอาจทำให้เกิดภาวะความดันโลหิตสูงได้

เด็กอายุต่ำกว่า 2 ปี:

- ความปลอดภัยและประสิทธิภาพของคลอเฟนิรามีนในเด็กอายุต่ำกว่า 2 ปียังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด ปรึกษากับผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพก่อนใช้ยานี้ในเด็กเล็ก

จำเป็นต้องแจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับประวัติทางการแพทย์ทั้งหมด รวมถึงสภาวะสุขภาพที่มีอยู่ อาการแพ้ หรือยาที่คุณกำลังใช้อยู่ ข้อมูลนี้จะช่วยพิจารณาว่าคลอเฟนิรามีนเป็นตัวเลือกการรักษาที่เหมาะสมสำหรับสถานการณ์เฉพาะของคุณหรือไม่ ใช้คลอเฟนิรามีนเสมอภายใต้การดูแลและคำแนะนำของผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพที่มีคุณสมบัติ

นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา