บูโพรพิออน (Bupropion)

ยา

21.11.2567

บูโพรพิออน Bupropion คืออะไร

Bupropion คือยากล่อมประสาท ใช้ในการรักษาโรคซึมเศร้าและความผิดปกติของซึมเศร้าตามฤดูกาล bupropion ภายใต้แบรนด์ Zyban ใช้เป็นยาเลิกบุหรี่ โดยลดความอยากการสูบบุหรี่ และลดผลข้างเคียงจากการเลิกบุหรี่ นอกจากนี้ Bupropion อาจใช้เพื่อวัตถุประสงค์ที่ไม่ได้ระบุไว้ในคู่มือการใช้ยานี้

คำเตือนในการใช้ยา Bupropion

ผู้ป่วยที่มีอาการชักหรือมีความผิดปกติในการรับประทานอาหาร หรือหยุดดื่มแอลกอฮอล์ ยารักษาอาการชัก หรือยาระงับประสาทโดยกะทันหัน ไม่ควรใช้ยานี้ หากคุณใช้ยา Bupropion สำหรับรักษาอาการของโรคซึมเศร้า งดใช้ ยา Zyban ในการเลิกบุหรี่ ไม่ใช้ร่วมกัน อย่าใช้ bupropion ภายใน 14 วันก่อนวันหรือ 14 วันหลังจากที่ใช้ยายับยั้ง MAO เช่น isocarboxazid, linezolid, เมทิลีนฉีดสีฟ้า, phenelzine, rasagiline, selegiline หรือ tranylcypromine Bupropion อาจทำให้เกิดอาการชักได้ โดยเฉพาะในผู้ที่มีอาการป่วยหรือเมื่อใช้ยาบางชนิด แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับเงื่อนไขทางการแพทย์ทั้งหมดและยาที่กำลังใช้ เมื่อมีอาการใหม่ที่เปลี่ยนแปลงไปควรแจ้งให้แพทย์ทราบ

ก่อนรับประทานยานี้

คุณไม่ควรรับประทาน Bupropion หากแพ้ยานี้หรือเคยมีอาการดังต่อไปนี้:

โรคลมชัก;
ความผิดปกติของการกิน เช่น เบื่ออาหาร หรือบูลิเมีย
หากหยุดดื่มแอลกอฮอล์
ใช้ยารักษาอาการชัก หรือยาระงับประสาท (เช่น Xanax, Valium, Fiorinal, Klonopin และอื่นๆ)

อย่าใช้ยานี้เพื่อรักษามากกว่าหนึ่งอาการในแต่ละครั้ง หากผู้ป่วยใช้ยา Bupropion สำหรับโรคซึมเศร้า ห้ามใช้ยานี้เพื่อเลิกสูบบุหรี่ Bupropion อาจทำให้เกิดอาการชักโดยเฉพาะอย่างยิ่งหากผู้ป่วยมีอาการป่วยหรือใช้ยาบางชนิด แจ้งให้แพทย์ทราบเกี่ยวกับเงื่อนไขทางการแพทย์ทั้งและยาที่ใช้ เพื่อให้แน่ใจว่ายานี้ปลอดภัยในการใช้งาน แจ้งให้แพทย์ทราบ หากผู้ป่วยเคยมี:

อาการบาดเจ็บที่ศีรษะ
อาการชัก
เนื้องอกในสมองหรือไขสันหลัง
โรคต้อหินมุมแคบ
โรคหัวใจ
ความดันโลหิตสูง
หัวใจวาย
โรคเบาหวาน
โรคไต
โรคตับ
ภาวะซึมเศร้า
โรคไบโพลาร์ หรือความเจ็บป่วยทางจิตอื่นๆ
ดื่มแอลกอฮอล์

ปรึกษาแพทย์เกี่ยวกับการใช้ยานี้หากผู้ป่วยกำลังตั้งครรภ์ อย่าเริ่มหรือหยุดรับประทาน Bupropion โดยไม่ได้รับคำแนะนำจากแพทย์ Bupropion ไม่สามารถใช้ในผู้ที่มีอายุต่ำกว่า 18 ปี

กรณีที่ลืมทานยา

หากลืมทานยาให้ทานยาทันทีที่นึกได้ หากใกล้ถึงเวลาที่ต้องรับประทานยาในมื้อถัดไป สามารถข้ามมื้อที่ลืมไปได้ทันทีโดยไม่ต้องเพิ่มปริมาณยาเป็นสองเท่า หากใช้ยาเกินขนาด ไปพบแพทย์ฉุกเฉินหรือโทรเรียกรถพยาบาล 1669 ทันที การใช้ยา Bupropion เกินขนาดอาจถึงแก่ชีวิตได้ อาการใช้ยาเกินขนาดอาจรวมถึงความตึงของกล้ามเนื้อ ภาพหลอน หัวใจเต้นเร็วหรือไม่สม่ำเสมอ หายใจแผ่ว เป็นลม

สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง

การดื่มแอลกอฮอล์ และรับประทานยานี้ด้วยอาจเพิ่มความเสี่ยงต่ออาการชักได้ หากผู้ป่วยดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ ให้ปรึกษาแพทย์ก่อน ยานี้ยังสามารถทำให้เกิดอาการชักในผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์เป็นจำนวนมาก

ผลข้างเคียงของบูโพรพิออน

หากผู้ป่วยมีอาการแพ้ยาให้ไปพบแพทย์ทันที อาการแพ้ยา มีดังนี้

ลมพิษ
หายใจยาก
ใบหน้า ลำคอบวม
แสบตา
ผิวไหม้
แผลพุพอง ผิวหนังเปลี่ยนสี
ไม่สบายท้องหรือท้องเสียอย่างต่อเนื่อง
ความรู้สึกกระหายน้ำมากหรือร้อนไม่สามารถที่จะปัสสาวะเหงื่อออกหนักหรือร้อนและผิวแห้ง

ผู้ป่วยควรรายงานอาการกับแพทย์ เช่น: การเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์หรือพฤติกรรม ความวิตกกังวล ซึมเศร้า นอนไม่หลับ หรือความหงุดหงิด กระวนกระวายใจ มีอารมณ์รุนแรง กระสับกระส่าย ซึมเศร้ามากขึ้น หรือมีความคิดเกี่ยวกับการฆ่าตัวตายหรือทำร้ายตัวเอง ไปพบแพทย์ทันทีหากมีอาการดังต่อไปนี้:

อาการชัก
ความสับสน
การเปลี่ยนแปลงอารมณ์หรือพฤติกรรมผิดปกติ
ตาพร่ามัว
ปวดตา ตาบวม หรือเห็นรัศมีรอบแสงไฟ
หัวใจเต้นเร็วหรือผิดปกติ
รู้สึกมีความสุขมาก หรือหงุดหงิด พูดมากกว่าปกติ
ปัญหาการนอนหลับอย่างรุนแรง

ผลข้างเคียงที่พบบ่อย คือ:

ปากแห้ง
เจ็บคอ
คัดจมูก
หูอื้อ
มองเห็นภาพซ้อน
คลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง เบื่ออาหาร ท้องผูก
นอนไม่หลับ
ตัวสั่น เหงื่อออก รู้สึกวิตกกังวลหรือประหม่า
หัวใจเต้นเร็ว
ผื่น
น้ำหนักลดลง
ปัสสาวะบ่อย
ปวดหัว
วิงเวียนศีรษะ
ปวดกล้ามเนื้อหรือข้อ

ยาตัวอื่น ๆ ที่จะส่งผลต่อ Bupropion มีอะไรบ้าง?

ยาหลายชนิดสามารถมีปฎิกริยากับ Bupropion ได้ ทั้งนี้ผู้ป่วยควรปรึกษาแพทย์ก่อนรับประทานยาทุกครั้ง รวมถึงแจ้งเกี่ยวกับโรคประจำตัวที่เป็น และยาที่กำลังรับประทานอยู่ รวมไปถึงวิตตามินและอาหารเสริมอื่น ๆ

ข้อควรพิจารณาด้านความปลอดภัย

แม้ว่าโดยทั่วไปแล้ว บูโพรพิออนจะทนต่อยาได้ดี แต่สิ่งสำคัญคือต้องคำนึงถึงผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นและข้อควรพิจารณาด้านความปลอดภัย:

ผลข้างเคียงที่พบบ่อย : อาการเหล่านี้อาจรวมถึงการนอนไม่หลับ ปากแห้ง ปวดศีรษะ คลื่นไส้ และเหงื่อออกเพิ่มขึ้น ผลกระทบเหล่านี้มักไม่รุนแรงและอาจลดลงเมื่อเวลาผ่านไป
ความเสี่ยงในการชัก : บูโพรพิออนสามารถลดเกณฑ์การชักได้ โดยเฉพาะในปริมาณที่สูงขึ้น ห้ามใช้ในบุคคลที่มีประวัติชักหรือรับประทานอาหารผิดปกติ (เช่น บูลิเมียหรือเบื่ออาหาร) เนื่องจากภาวะเหล่านี้เพิ่มความเสี่ยงต่ออาการชัก
การเปลี่ยนแปลงอารมณ์และพฤติกรรม : บุคคลบางคนอาจประสบกับการเปลี่ยนแปลงอารมณ์ ความปั่นป่วน หรือมีความคิดฆ่าตัวตาย โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเริ่มใช้ยาหรือปรับขนาดยา การดูแลอย่างใกล้ชิดโดยผู้ให้บริการด้านสุขภาพถือเป็นสิ่งสำคัญ โดยเฉพาะในคนหนุ่มสาวและวัยรุ่น
ปฏิกิริยาระหว่างยา : บูโพรพิออนสามารถโต้ตอบกับยาอื่นๆ รวมถึงยา monoamine oxidase inhibitors (MAOIs) ยาแก้ซึมเศร้าบางชนิด และยารักษาโรคจิต การแจ้งผู้ให้บริการด้านการแพทย์เกี่ยวกับยาทั้งหมดที่กำลังรับประทานถือเป็นสิ่งสำคัญเพื่อหลีกเลี่ยงปฏิกิริยาที่ไม่พึงประสงค์
การตั้งครรภ์และให้นมบุตร : ความปลอดภัยของบูโพรพิออนในระหว่างตั้งครรภ์และให้นมบุตรยังไม่ได้รับการยอมรับอย่างสมบูรณ์ ควรใช้เฉพาะเมื่อผลประโยชน์ที่เป็นไปได้มีมากกว่าความเสี่ยง ภายใต้คำแนะนำของผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพ

บทสรุป

บูโพรพิออนเป็นยาที่มีประโยชน์หลากหลายและมีประสิทธิภาพสำหรับการรักษาอาการซึมเศร้า ป้องกันความผิดปกติทางอารมณ์ตามฤดูกาล ช่วยในการเลิกบุหรี่ และการจัดการโรคสมาธิสั้น กลไกการออกฤทธิ์เฉพาะของนอร์อิพิเนฟรินและโดปามีนทำให้แตกต่างจากยาแก้ซึมเศร้าและยาช่วยเลิกบุหรี่อื่นๆ แม้ว่าโดยทั่วไปจะปลอดภัย แต่สิ่งสำคัญคือต้องใช้บูโพรพิออนตามที่กำหนด และคำนึงถึงผลข้างเคียงและปฏิกิริยาที่อาจเกิดขึ้น การให้คำปรึกษากับผู้ให้บริการด้านการดูแลสุขภาพช่วยให้มั่นใจได้ถึงผลลัพธ์การรักษาที่ดีที่สุดและลดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการใช้งาน