หลอดลมอักเสบ (Bronchitis) คือการที่หลอดลมซึ่งหน้าที่ส่งลมไปยังปอด เมื่อหลอดลมเกิดอาการอักเสบ จะทำให้เกิดเสมหะในหลอดลม ทำให้เกิดอาการไอ หายใจสั้นๆ และมีไข้ต่ำๆ
หลอดลมอักเสบสามารถเป็นได้ทั้งแบบเฉียบพลันและเรื้อรัง :
- หลอดลมอักเสบแบบเฉียบพลัน โดยทั่วไปแล้วอาการหลอดลมอักเสบจะเกิดขึ้นน้อยกว่า 10 วัน แต่อาการไอสามารถเกิดขึ้นได้ต่อเนื่องหลังจากนั้นอีกเป็นสัปดาห์
- หลอดลมอักเสบแบบเรื้อรัง อาการนี้จะคงอยู่นานหลายสัปดาห์ และสามารถกลับมาเป็นได้อีก พบในผู้ป่วยโรคหอบหืดหรือถุงลมโป่งพอง
อาการหลอดลมอักเสบแบบเฉียบพลัน
อาการหลอดลมอักเสบแบบเฉียบพลันในระยะแรก จะมีอาการคล้ายกับไข้หวัดอาการทั่วไป
ประกอบไปด้วย:- น้ำมูกไหล
- เจ็บคอ
- เมื่อยล้า
- จาม(sneeze)
- หายใจเสียงดัง
- รู้สึกหนาว
- ปวดหลังและกล้ามเนื้อ
- มีไข้ 37.7 ° C ถึง 38 ° C
อาการที่ต้องได้รับการรักษาโดยทันที
ผู้ป่วยที่มีอาการดังต่อไปนี้ ต้องเข้ารับการรักษาโดยทันที:- น้ำหนักลดโดยไม่ทราบสาเหตุ
- ไออย่างรุนแรง
- หายใจติดขัด
- เจ็บหน้าอก
- มีไข้สูงกว่า 38°C
- ไอยาวนานกว่า 10 วัน
สาเหตุและปัจจัยเสี่ยงของหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน
สาเหตุของหลอดลมอักเสบ
สาเหตุของหลอดลมอักเสบประกอบไปด้วย การติดเชื้อจากไวรัสหรือแบคทีเรีย ปัจจัยทางสภาพแวดล้อม รวมถึงสุขภาพของปอด ไวรัสเป็นสาเหตุหลักของการติดเชื้อ 85 – 95 เปอร์เซ็นต์ของหลอดลมอักเสบในผู้ใหญ่ และสามารถทำให้เกิดอาการไข้หวัดร่วมด้วยกับหลอดลมอักเสบ การติดเชื้อจากแบคทีเรียพบได้ค่อนข้างน้อยมาก การติดเชื้อจากแบคทีเรียสามารถพัฒนาจากการติดเชื้อจากไวรัสได้ แบคทีเรียที่ก่อให้เกิดการติดเชื้อในหลอดลมได้แก่ Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia pneumoniae, และ Bordetella pertussis หลอดลมอักเสบจากสารระคายเคือง เกิดจากการหายใจนำสารระคายเคือง เช่ นควันหมอก หรือควันสารเคมี เข้าไป ทำให้เกิดการอักเสบในหลอดลมและอาจนำไปสู่อาการหลอดลมอักเสบโดยเฉียบพลัน ผู้ที่มีอาการหลอดลมอักเสบเรื้อรังหรือโรคหอบหืด สามารถนำไปสู่อาการหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน หลอดลมอักเสบจากกรณีนี้ไม่ใช่โรคติดต่อเพราะไม่ได้เกิดจากการติดเชื้อปัจจัยเสี่ยงของหลอดลมอักเสบ
ประกอบไปด้วย:- สูดดมควันบุหรี่
- ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- กรดไหลย้อนในกระเพาะอาหาร
- การสัมผัสกับสารระคายเคืองบ่อยครั้ง อาจจะเป็นควัน ฝุ่น หรือไอสารเคมี
- ไม่ได้รับการฉีดวัคซี สำหรับไข้หวัด ปอดบวมและไอ
- อายุมากกว่า 50 ปี
การวินิจฉัยหลอดลมอักเสบแบบเฉียบพลัน
หลายครั้งที่อาการหลอดลมอักเสบสามารถหายได้โดยไม่ต้องได้รับการรักษา แต่หากคุณเข้ารับการรักษาแพทย์จะเริ่มการตรวจร่างกายโดยทั่วไป การตรวจร่างกายโดยทั่วไปได้แก่ การฟังเสียงปอดขณะที่ผู้ป่วยหายใจ เพื่อฟังว่ามีเสียงหายใจดังหรือไม่ แพทย์จะสอบถามเกี่ยวกับอาการไอว่ามีความรุนแรง หรือความถี่อย่างไรบ้าง รวมถึงถามเกี่ยวข้องกับสุขภาพก่อนหน้า เช่น เป็นไข้หวัดมาก่อนหรือไม่ มีปัญหาเกี่ยวกับหายใจหรือไม่ เป็นต้น หากแพทย์ไม่แน่ใจเกี่ยวกับวินิจฉัย อาจจะใช้การเอ็กซเรย์ปอดร่วมด้วยเพื่อตรวจสอบว่า ผู้ป่วยเป็นโรคปอดอักเสบหรือไม่ และอาจจะตรวจสอบเลือดเพื่อทดสอบการติดเชื้ออื่นๆวิธีรักษาหลอดลมอักเสบแบบเฉียบพลัน
หากหลอดลมอักเสบอาการไม่รุนแรง แพทย์จะแนะนำวีธีการรักษาด้วยตนเองการดูแลรักษาด้วยตนเอง
ขั้นตอนดังต่อไปนี้จะช่วยให้อาการหลอดลมอักเสบของคุณดีขึ้น- ทานยาต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ เช่น ไอบูโพรเฟน Ibuprofen (Advil) และ นาพร็อกเซน (Aleve, Naprosyn) ซึ่งช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอของคุณ
- สร้างความชื้นในบรรยากาศรอบๆ วิธีนี้จะช่วยคลายเมือกในจมูกและอกของผู้ป่วย ทำให้หายใจง่ายขึ้น
- ดื่มของเหลวมาก ๆ เช่น น้ำหรือน้ำชา เพื่อทำให้เสมหะลดลง
- ใส่ขิงลงในชาหรือน้ำร้อน ขิงเป็นสารต้านการอักเสบตามธรรมชาติที่สามารถลดอาการหลอดลมอักเสบและอาการระคายเคือง
- กินน้ำผึ้ง เพื่อบรรเทาอาการไอ ทั้งยังมีคุณสมบัติต้านไวรัสและแบคทีเรีย
การรักษาด้วยยาปฏิชีวนะ
อย่างไรก็ตามสิ่งสำคัญ ยาปฏิชีวนะนั้นไม่แนะนำใช้ในผู้ป่วยโรคหลอดลมอักเสบเฉียบพลัน เนื่องจากการอักเสบส่วนใหญ่ เกิดจากไวรัสและยาปฏิชีวนะไม่ออกฤทธิ์กับไวรัสดังนั้นยาปฎิชีวนะจะไม่ช่วยให้อาการดีขึ้น อย่างไรก็ตามหากมีอาการหลอดลมอักเสบ มีความเป็นไปได้สูงว่าจะเป็นโรคปอดอักเสบ แพทย์อาจจะให้ยาปฏิชีวนะเมื่อคุณมีอาการไข้ร่วมด้วย อาการหลอดลมอักเสบสามารถพัฒนาไปเป็นปอดอักเสบได้ และยาปฏิชีวนะสามารถช่วยป้องกันการเกิดขึ้นได้หลอดลมอักเสบเป็นโรคติดต่อหรือไม่
โรคหลอดลมอักเสบแบบเฉียบพลันถือว่าเป็นโรคติดต่อ เนื่องจากมีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ โดยผู้ป่วยสามารถแพร่กระจายเชื้อไปยังผู้อื่นได้ ผ่านละอองสารคัดหลั่งจากการจามและไอขณะที่กำลังพูดคุยกัน หลอดลมอักเสบแบบเรื้อรังนั้นไม่ถือเป็นโรคติดต่อ เนื่องจากไม่ได้มีสาเหตุมาจากการติดเชื้อ แต่การอักเสบเกิดจากการสัมผัสสารระคายเคืองในระยะยาว เช่น ควันบุหรี่ ดังนั้นจะไม่สามารถแพร่กระจายไปยังผู้อื่นได้ภาพรวมและการป้องกันหลอดลมอักเสบ
อาการหลอดลมอักเสบนั้นสามารถหายเองได้ในเวลาไม่กี่สัปดาห์ อย่างไรก็ตามถ้าผู้ป่วยได้รับการติดเชื้อจะทำให้ยืดเวลาอาการหลอดลมอักเสบต่อไป โรคหลอดลมอักเสบนั้นไม่มีวิธีการป้องกันที่ทำให้ 100% เพราะสาเหตุของอาการอักเสบนั้นมีหลากหลาย อย่างไรก็ตามคุณสามารถลดความเสี่ยงได้โดยปฏิบัติตามคำแนะนำเหล่านี้- นอนหลับให้เพียงพอ
- หลีกเลี่ยงการสัมผัสปาก จมูกหรือตากับผู้ป่วยหลอดลมอักเสบ
- หลีกเลี่ยงการใช้สิ่งของร่วมกัน เช่น แว่นตาหรือช้อนส้อม
- ล้างมือให้สะอาดและสม่ำเสมอ
- เลิกสูบบุหรี่ หรือหลีกเลี่ยงการสูดดม
- รับประทานอาหารครบ 5 หมู่
- รับวัคซีนสำหรับไข้หวัด(common cold) ปอดบวม(pnuemania)และไอ(cough)
- งดการสัมผัสกับสารระคายเคืองในอากาศ เช่น ฝุ่น ควันสารเคมีและมลพิษอื่น โดยใช้การสวมหน้ากากป้องกัน
อาหารสำหรับโรคหลอดลมอักเสบ
การอักเสบของหลอดลมทำให้เกิดไอมีเสมหะ มีไข้ต่ำๆ หายใจถี่ หายใจมีเสียงหวีด การสูบบุหรี่มากเกินไปเป็นสาเหตุหลักของโรคหลอดลมอักเสบ การสัมผัสมลพิษทางอากาศ การสูดดมฝุ่นเป็นระยะเวลานานก็นำไปสู่โรคนี้ได้เช่นกัน ในกรณีของโรคหลอดลมอักเสบ การป้องกันการติดเชื้อและรักษาปอดให้แข็งแรงเป็นสิ่งสำคัญมาก อาหารที่สมดุลซึ่งอุดมด้วยวิตามิน แร่ธาตุ และสารต้านอนุมูลอิสระจะช่วยให้คุณหายใจได้สะดวกและสบาย| อาหารที่ต้องบริโภค | อาหารที่ควรหลีกเลี่ยง | |
| ผลไม้ | ทับทิม อะโวคาโด มะละกอ แอปเปิ้ล ลูกแพร์ อ้อย แตงไทย | แอปริคอต ส้ม กล้วย ลูกพีช องุ่น ผลไม้ตระกูลส้ม เบอร์รี่ บลูเบอร์รี่ |
| ผัก | ดอกกะหล่ำ พริกหยวก ฟักทอง น้ำเต้า แครอท บรอกโคลี ผักชี กระเทียม ขิง มะระ ฟักทอง หัวผักกาด หัวหอม บีทรูท กะหล่ำปลี บรอกโคลี ถั่วลันเตา บวบ | มะเขือ ถั่ว มันฝรั่ง มะพร้าว กระเจี๊ยบเขียว |
| ธัญพืช | ข้าวกล้อง, ธัญพืชถั่วเหลือง, ข้าวสาลี, ข้าวโอ๊ต, ข้าวสาลี, ข้าวโอ๊ต, ข้าวเกล็ด, ข้าวพอง, เซโมลินา | ข้าว, ขัดขาว, ข้าวโพด. |
| พืชตระกูลถั่ว | ถั่วเลนทิลสีเหลือง, กรัมสีเขียว, ถั่วลันเตาแตก, กรัมม้า, ถั่วชิกพีแตก | กรัมดำ, ถั่วไต, พัลส์แช่แข็งแห้ง, ถั่วชิกพี |
| เครื่องเทศ | ผักชี, เฟนูกรีก, สะระแหน่, พริกไทยดำ, เกลือสินเธาว์, ยี่หร่า, โหระพา, ขมิ้น, ยี่หร่า | พริกแดงและเขียว, เกลือแกง. |
| น้ำมัน | เนยใสวัว น้ำมันมะกอก น้ำมันเมล็ดแฟลกซ์ | น้ำมันปาล์ม น้ำมันเติมไฮโดรเจน |
| ถั่ว | อัลมอนด์ เมล็ดแฟลกซ์ ลูกเกด เมล็ดฟักทอง | เม็ดมะม่วงหิมพานต์, พิสตาชิโอ. |
| ผลิตภัณฑ์นม | นมไขมันต่ำผสมขมิ้น | นมสด โยเกิร์ตไขมันเต็ม นมข้น นมเปรี้ยว ชีส ครีม |
| เครื่องดื่ม | น้ำมะพร้าว ซุป ชาสมุนไพร น้ำผลไม้สด | แอลกอฮอล์ ซุปแบบซอง เครื่องดื่มอัดลม เครื่องดื่มรสหวาน |
นี่คือลิงค์แหล่งที่มาของบทความของเรา
- https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/bronchitis/symptoms-causes/syc-20355566
- https://www.webmd.com/lung/understanding-bronchitis-basics
- https://www.nhs.uk/conditions/bronchitis/
- https://www.nhlbi.nih.gov/health-topics/bronchitis
เนื้อหาและรีวิวมาจากผู้เชี่ยวชาญ โดย Bupa team
หัวข้อที่เกี่ยวข้อง
หิด (Scabies) : สาเหตุ อาการ การรักษาด้วยตัวเองที่บ้าน
ไข้อีดำอีแดง (Scarlet Fever) : อาการ วิธีรักษา สาเหตุ การวินิฉัย
โรคมือเท้าปาก (Hand, Foot, and Mouth Disease) : อาการ สาเหตุ วิธีรักษา
อีสุกอีใส (Chikenpox) : สาเหตุ อาการ ปัจจัยเสี่ยง การรักษา
แผลพุพอง (Impetigo) : ประเภท สาเหตุ วิธีการรักษา อาการ
กลาก (Ringworm) คืออะไร : อาการ สาเหตุ วิธีรักษา
ติดตาม
เข้าสู่ระบบ
0 ความคิดเห็น