กลุ่มอาการต้านฟอสโฟลิพิด (Antiphospholipid Syndrome) – อาการ การวินิจฉัย การดูแล

ภาพรวม

อาการ

• เกิดลิ่มเลือดที่ขา (DVT) สัญญานของ DVT คือมีอาการปวด บวม และแดง ลิ่มเลือดนี้สามารถเดินทางต่อไปยังปอด (โรคลิ่มเลือดอุดตันในปอด) 
• มีภาวะแท้งบุตรซ้ำ หรือภาวะทารกตายในครรภ์ ภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์อื่นๆซึ่งรวมไปถึงความดันโลหิตสูงที่เป็นอันตราย (ภาวะครรภ์เป็นพิษ) และการคลอดก่อนกำหนด
• โรคหลอดเลือดสมอง สามารถเกิดขึ้นในเด็กที่มีกลุ่มอาการต้านฟอสโฟลิพิด แต่ยังไม่รู้ปัจจัยความเสี่ยงสำหรับโรคหัวใจ และหลอดเลือด
• ภาวะสมองขาดเลือดชั่วคราว (TIA) คล้ายกับโรคหลอดเลือดสมอง ภาวะ TIA มักเกิดขึ้นเพียงสองสามนาที และเป็นสาเหตุของการเสียหายชั่วคราว 
• ขึ้นผื่น ในบางคนอาจมีผื่นขึ้นคล้ายลูกไม้ มีรูปแบบคล้ายตาข่าย

• ระบบประสาท และสมอง ปวดศีรษะเรื้อรังรวมถึงปวดไมเกรน สมองเสื่อม และชัก อาจเกิดขึ้นเมื่อมีลิ่มเลือดไปอุดกั้นการไหลเวียนของเลือดที่เป็นส่วนหนึ่งของสมอง
• โรคหลอดเลือด และสมอง กลุ่มอาการต้านฟอสโฟลิพิดสามารถสร้างความเสียหายต่อลิ้นหัวใจ
• เลือดออก ในบางคนเซลล์เม็ดเลือดที่ใช้ในการแข็งตัวของเลือดอาจลดลง ซึ่งสามารถเป็นสาเหตุของการมีเลือดไหล อาจออกมาจากทางจมูก และเหงือก อาตออกมมาทางผิวหนังโดยจะปรากฏให้เห็นเป็นแผ่นที่มีจุดเล็กๆสีแดงบนผิว

ควรไปพบแพทย์เมื่อไร

• โรคหลอดเลือดสมอง มีลิ่มเลือดที่สมองที่เป็นสาเหตุทำให้เกิดอาการเหน็บชากระทันหัน อ่อนแรง หรือใบหน้า แขน หรือขาเป็นอัมพาต อาจมีปัญหาด้านการพูด หรือพูดฟังไม่เข้าใจ ภาพเบลอ และปวดศีรษะรุนแรง
• โรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด หากลิ่มเลือดหลุดรอดเข้าไปในปอด คุณอาจหายใจสั้นกระทันหัน เจ็บหน้าอก และไอมีเมือกเลือดออกมา
• ภาวะลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำส่วนลึก สัญญาน และอาการคือบวม แดง หรือเจ็บที่ขา หรือแขน

สาเหตุ

ปัจจัยความเสี่ยง

• เพศ โรคนี้มักเกิดขึ้นกับผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย
• โรคระบบภูมิต้านทาน มีโรคภูมิต้านทานเนื้อเยื่อตัวเองอื่นๆ เช่นโรคลูปัส หรือกลุ่มอาการโจเกรน เป็นการเพิ่มความเสี่ยงในการเกิดกลุ่มอาการต้านฟอสโฟลิพิด
• การติดเชื้อ โรคนี้คือโรคที่มีการติดเชื้อบางอย่าง เช่นโรคซิฟิลิส เอชไอวี/ref=”https://ihealzy.com/hiv-and-aids-0126/”>เอดส์ โรคตับอักเสบซีหรือโรคไลม์
• ยารักษาโรค ยาบางชนิดมีส่วนกับการเกิดกลุ่มอาการต้านฟอสโฟลิพิด ซึ่งรวมถึงยาไฮดราลาซีนสำหรับรักษาความดันโลหิตสูง ยาควินิดีนสำหรับควบคุมจังหวะการเต้นของหัวใจ ยาเฟนิโทอิน(ไดแลนติน)สำหรับต้านชัก และยาปฏิชีวนะอะม็อกซิลิน
• ประวัติครอบครัว โรคนี้บางครั้งอาจ้ป็นโรคทางกรรมพันธุ์

• เริ่มตั้งครรภ์
• ไม่มีการเคลื่อนไหวช่วงเวลาหนึ่ง เช่นต้องนอนพักบนเตียง หรือการนั่งในระหว่างบินนานๆ
• มีการผ่าตัด
• สูบบุหรี่
• รับประทานยาคุมกำเนิด หรือมีการบำบัดเอสโตรเจนสำหรับวัยทอง
• มีระดับคอเรสเตอรอล และไตรกลีเชอร์ไรด์สูง

ภาวะแทรกซ้อน

• ไตวาย เป็นผลมาจากการไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงไตลดลง
• โรคหลอดเลือดสมอง การไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงสมองลดลงเป็นสาเหตุของโรคหลอดเลือดสมอง ซึ่งอาจส่งผลให้ระบบประสามเสียหายถาวร เช่นอัมพาตบางส่วน และการสูญเสียการพูด
• โรคหัวใจ และหลอดเลือด การเกิดลิ่มเลือดที่ขาสามารถสร้างความเสียหายให้กับลิ้นในหลอดเลือด ซึ่งเป็นตัวช่วยทำให้เลือดไหลไปยังหัวใจ อาจส่งผลให้เกิดอาการบวมเรื้อรัง และขาส่วนล่างมีการเปลี่ยนสี ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นอื่นๆคือหัวใจได้รับความเสียหาย
• ปัญหาปอด สิ่งนี้รวมไปถึงความดันโลหิตสูงในปอด และโรคลิ่มเลือดอุดกั้นในปอด
• ภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์ ซึ่งรวมไปถึงภาวะแท้งบุตร ทารกตายในครรภ์ การคลอดก่อนกำหนด การเจริญเติบโตของทารกล่าช้า และมีภาวะความดันเลือดสูงอย่างชนิดเป็นอันตรายในระหว่างการตั้งครรภ์ (ภาวะครรภ์เป็นพิษ)

การวินิจฉัยโรค

การรักษา

การทดสอบประสิทธิภาพของยาใหม่ทางคลีนิก

• วาร์ฟาริน (คูมาดิน):

• • • Warfarin เป็นยาต้านการแข็งตัวของเลือดในช่องปากที่ทำงานโดยรบกวนความสามารถของร่างกายในการใช้วิตามินเคซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการแข็งตัวของเลือด จำเป็นต้องมีการตรวจสอบอัตราส่วนระหว่างประเทศปกติ (INR) เป็นประจำเพื่อให้แน่ใจว่าเลือดยังคงอยู่ในระดับการแข็งตัวของเลือดที่ต้องการ วาร์ฟารินมีประสิทธิภาพแต่ต้องมีการจัดการและติดตามอย่างระมัดระวัง เนื่องจากอาจมีปฏิกิริยากับอาหารและยาอื่นๆ

• เฮปาริน :

• • • เฮปารินเป็นยาต้านการแข็งตัวของเลือดแบบฉีดซึ่งมักใช้ในสภาวะเฉียบพลัน เช่น ในโรงพยาบาล โดยทั่วไปแล้วเฮปารินที่แยกส่วนจะได้รับการบริหารผ่านทางหลอดเลือดดำ ในขณะที่เฮปารินที่มีน้ำหนักโมเลกุลต่ำ (LMWH) จะถูกฉีดเข้าใต้ผิวหนัง LMWH อาจถูกกำหนดไว้เพื่อใช้ในระยะยาวในบางกรณี และไม่จำเป็นต้องได้รับการตรวจสอบบ่อยครั้ง เช่น วาร์ฟาริน

• แอสไพริน:

• • • แอสไพรินเป็นยาต้านเกล็ดเลือดที่ช่วยป้องกันการเกิดลิ่มเลือด มักใช้ร่วมกับยาต้านการแข็งตัวของเลือด โดยเฉพาะในบุคคลที่มี APS ที่ไม่มีประวัติลิ่มเลือดที่สำคัญ โดยทั่วไปแอสไพรินจะรับประทานในขนาดที่ต่ำกว่า (81 ถึง 100 มก.) เนื่องจากมีฤทธิ์ต้านเกล็ดเลือด

• Rivaroxaban (ซาเรลโต) และ Apixaban (Eliquis):

• • • ยาเหล่านี้เป็นยาต้านการแข็งตัวของเลือดแบบรับประทานรุ่นใหม่ที่ทำงานโดยการยับยั้งปัจจัยการแข็งตัวของเลือดที่เฉพาะเจาะจง มีข้อดีตรงที่ไม่ต้องติดตามผลบ่อยๆ เมื่อเทียบกับวาร์ฟาริน อย่างไรก็ตามอาจไม่เหมาะสำหรับทุกคน และควรพิจารณาการใช้งานอย่างรอบคอบตามสถานการณ์ของแต่ละบุคคล

การดำเนินชีวิตและการเยียวยาที่บ้าน

• หลีกเลี่ยงกีฬาที่ต้องสัมผัสกัน หรือการทำกิจกรรมอื่นๆที่อาจเป็นสาเหตุให้มีรอยฟกช้ำ หรือบาดเจ็บหรือล้ม
• ใช้แปรงสีฟันชนิดอ่อนนุ่ม และใช้ไหมขัดฟันชนิดสีผึ้ง
• โกนหนวดด้วยเครื่องโกนหนวดไฟฟ้า
• ระวังเป็นพิเศษเมื่อต้องใช้มีด กรรไกร และอุปกรณ์มีคมอื่นๆ

อาหารและการรับประทานอาหารเสริม

• ทางเลือกโภชนาการที่ปลอดภัย วิตามินเคสามารถลดประสิทธิภาพของยาวอร์ฟารินได้ แต่ไม่ใช่กับยาเจือจางเลือดอื่นๆ คุณอาจจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารที่มีวิตามินเคสูงเช่น อะโวคาโด บล็อคโคลี่ กะหล่ำดาว กระหล่ำปลี ผักใบเขียวและถั่วลูกไก่ น้ำแครนเบอรี่ และแอลกอฮอล์อาจเพิ่มผลกระทบต่อยาเจือจางเลือด ปรึกษาแพทย์หากคุณต้องการจำกัด หรือหลีกเลี่ยงเครื่องดื่มเหล่านี้
• ยาที่มีความปลอดภัยและอาหารเสริม ยาบางชนิด วิตามิน และผลิตภัณฑ์สมุนไพรสามารถเกิดปฏิกิริยากับยาวอร์ฟาริน ซึ่งรวมถึงยาที่หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไปเช่นบรรเทาอาการปวด ยาแก้หวัด ยาแก้ปวดท้อง หรือวิตามินรวม รวมไปถึงกระเทียม ใบแปะก๋วย และผลิตภัณฑ์ชาเขียว

การเตรียมตัวสำหรับการนัดหมาย

สิ่งที่ควรทำ

• สัญญานหรืออาการที่เป็น และเริ่มมีอาการเมื่อไร
• จดข้อมูลส่วนตัวลงไป รวมไปถึงเหตุการณ์หลักๆ หรือการเปลี่ยนแปลงในชีวิต
• ข้อมูลด้านยา รวมถึงโรคอื่นๆ หรือการติดเชื้อของคุณ และประวัติทางครอบครัว โดยเฉพาะกับญาติสนิทที่เคบเป็นกลุ่มอาการต้านฟอสโฟลิพิด
• ยาทุกชนิด วิตามิน และอาหารเสริม ทุกชนิดที่รับประทานรวมถึงปริมาณยา
• คำถามที่อยากทราบ จากแพทย์

• สาเหตุที่ทำให้เกิดอาการส่วนใหญ่คือ อะไร 
• ต้องตรวจอะไรบ้าง 
• มีคำแนะนำในการรักษาอะไรบ้าง 
• มีวิธีประเมินว่าการรักษาได้ผลอย่างไร 
• โรคนี้เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคอื่นๆ หรือไม่ 
• โรคนี้เพิ่มความเสี่ยงต่อปัญหาสุขภาพในระหว่างการตั้งครรภฺหรือไม่ มีการรักษาเพื่อลดความเสี่ยงหรือไม่ 

สิ่งที่คาดหวังจากแพทย์

• คุณเคยมีประวัติของโรคหลอดเลือด หรือการเกิดลิ่มเลือด หรือไม่ 
• คุณเคยมีประวัติของภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์ เช่นความดันโลหิตสูง ภาวะแท้งบุตร หรือภาวะทารกตายในครรภ์ หรือไม่ 
• คุณเคยเป็นโรคลูปัส หรือโรคภูมิต้านทานเนื้อเยื่อตนเอง หรือไม่ 
• คุณเคยเป็นโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ หรือโรคไวรัสเรื้อรังเช่นไวรัสตับอักเสบหรือไม่ 
• คุณเคยมีอาการปวดศีรษะบ่อยๆ หรือไม่ 
• เคยสังเกตเห็นรอบผื่นแดงคล้ายตาข่ายบนข้อมือ หรือหัวเข่า หรือไม่?
• สูบบุหรี่ หรือไม่ 

นี่คือแหล่งที่มาในบทความของเรา

• https://www.nhs.uk/conditions/antiphospholipid-syndrome/
• https://www.rheumatology.org/I-Am-A/Patient-Caregiver/Diseases-Conditions/Antiphospholipid-Syndrome
• https://rarediseases.info.nih.gov/diseases/5824/antiphospholipid-syndrome